Bài 22. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp SGK Địa lí 10 Cánh Diều
1. Lấy ví dụ chứng minh tầm quan trọng của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. 2. Trình bày vai trò, đặc điểm của một trong những hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. 3. Nêu một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại trên thế giới. Lấy ví dụ cụ thể....
? trang 78
Trả lời câu hỏi trang 78 SGK Địa lí 10
Đọc thông tin, hãy lấy ví dụ chứng minh tầm quan trọng của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin trong mục “Quan niệm và vai trò”, kết hợp hiểu biết của bản thân.
Lời giải chi tiết:
Ví dụ:
Trang trại trồng cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên (Việt Nam) được hình thành đã tạo việc làm, tăng thu nhập cho con người, là khu vực sử dụng các tiến bộ khoa học trong sản xuất giúp tăng năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và khai thác tốt các nguồn lợi về tự nhiên (đất trồng, khí hậu, nguồn nước) với quy mô lớn, hạn chế những ảnh hưởng xấu từ tự nhiên và có kinh nghiệm quản lí, sản xuất hơn so với mô hình sản xuất hộ gia đình.
? trang 79
Trả lời câu hỏi trang 79 SGK Địa lí 10
Dựa vào bảng 22, hãy trình bày vai trò, đặc điểm của một trong những hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Phương pháp giải:
- Đọc thông tin trong mục “Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp” và quan sát bảng 22.
- Chọn 1 trong các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp để trình bày vai trò, đặc điểm:
+ Trang trại.
+ Thể tổng hợp nông nghiệp (vùng sản xuất nông nghiệp tập trung).
+ Vùng nông nghiệp.
Lời giải chi tiết:
(Em chọn 1 trong 3 hình thức tổ chức nông nghiệp dưới đây để ghi vào vở)
* Hình thức trang trại
- Vai trò:
+ Thúc đẩy nông nghiệp sản xuất hàng hóa, phát triển kinh tế nông thôn.
+ Giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho người dân.
+ Khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và góp phần bảo vệ môi trường.
- Đặc điểm:
+ Mục đích chủ yếu là sản xuất nông sản hàng hóa đáp ứng nhu cầu thị trường.
+ Quy mô sản xuất tương đối lớn.
+ Thường thuê lao động.
+ Tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ, trên cơ sở chuyên môn hóa, thâm canh, áp dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật.
* Thể tổng hợp nông nghiệp (vùng sản xuất nông nghiệp tập trung)
- Vai trò:
+ Khai thác thế mạnh của lãnh thổ.
+ Thúc đẩy liên kết kinh tế trong sản xuất, chế biển và tiêu thụ nông sản.
+ Thực hiện công nghiệp hóa nông nghiệp, nông thôn.
- Đặc điểm:
+ Là lãnh thổ có diện tích tương đối lớn, không có ranh giới rõ ràng, sản xuất tập trung một vài cây trồng hoặc vật nuôi.
+ Có mối liên kết giữa các nông hộ, trang trại,…với cơ sở chế biến hoặc tiêu thụ sản phẩm và phát triển thành các chuỗi giá trị nông sản.
+ Áp dụng các tiến bộ khoa học kĩ thuật, tạo ra các nông sản có giá trị và khối lượng lớn làm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến hoặc xuất khẩu.
* Vùng nông nghiệp
- Vai trò:
+ Sử dụng có hiệu quả nhất các điều kiện sản xuất của các vùng.
+ Thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ, chuyên môn hóa và hợp tác hóa giữa các vùng.
- Đặc điểm:
+ Lãnh thổ rộng lớn, có đặc điểm tương đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp, kinh tế - xã hội, có ranh giới xác định.
+ Chuyên môn hóa sản xuất nông nghiệp theo hướng phát huy thế mạnh của vùng với những sản phẩm đặc trưng của vùng.
+ Đa dạng hóa các sản phẩm nông nghiệp nhằm đạt hiệu quả cao.
? trang 80
Trả lời câu hỏi 1 trang 80 SGK Địa lí 10
Đọc thông tin, hãy nêu một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại trên thế giới. Lấy ví dụ cụ thể.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin trong mục “Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại”.
Lời giải chi tiết:
Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại trên thế giới
- Cơ giới hóa và tự động hóa trong sản xuất, thu hoạch chế biến nông sản.
VD: Sử dụng máy móc vào sản xuất xuất khoai tây từ gieo trồng, chăm sóc đến thu hoạch.
- Ứng dụng công nghệ số để quản lí dữ liệu, điều hành sản xuất tiêu thụ sản phẩm,...
VD: Sản phẩm nông nghiệp được phân loại và có mã định danh điện tử từng loại và dễ dàng kiểm tra nguồn gốc xuất xứ bằng mã QR.
- Công nghệ sinh học: lai tạo ra giống cây trồng, vật nuôi mới, biến đổi gen, sản xuất nhiều chế phẩm sinh học,...
VD: Việt Nam đã lai tạo ra giống lúa chịu mặn, thời gian thu hoạch sớm để phù hợp với điều kiện thời tiết vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
- Phương thức canh tác nông nghiệp không cần đất: canh tác trên giá thể, canh tác thủy canh, khí canh,...
VD: Nhật Bản áp dụng phương thức canh tác thủy sản để trồng cà chua, dưa chuột không sử dụng đất.
Trả lời câu hỏi 2 trang 80 SGK Địa lí 10
Đọc thông tin, hãy trình bày một số định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin trong mục “Định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai”.
Lời giải chi tiết:
Một số định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai:
- Gắn với thị trường: liên kết trong sản xuất nông nghiệp hình thành và tham gia vào chuỗi giá trị nông sản toàn cầu.
- Ứng dụng công nghệ cao: phát triển nông nghiệp số, nông nghiệp thông minh,...
- Thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững: phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái.
Luyện tập
Giải bài luyện tập trang 80 SGK Địa lí 10
Hãy lập sơ đồ để hệ thống hóa đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức đã học về các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Lời giải chi tiết:
S ơ đồ để hệ thống hóa đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp:
Vận dụng
Giải bài vận dụng trang 80 SGK Địa lí 10
Hãy thu thập thông tin về phát triển nông nghiệp hiện đại ở địa phương em.
Phương pháp giải:
Dựa vào hiểu biết thực tế của bản thân, kết hợp tìm kiếm thông tin trên Internet,...
Lời giải chi tiết:
Ở địa phương em sử dụng máy móc trong sản xuất lúa: máy cày cải tạo đất, máy bay phun thuốc trừ sâu, máy gặt thu hoạch, máy sấy bảo quản lúa sau thu hoạch,…