Bài 7: Em bảo vệ môi trường sống SGK Đạo đức 5 Cánh diều
Quan sát tranh và trả lời câu hỏi: a. Các bạn trong tranh trên đã làm gì để bảo vệ môi trường sống ? b. Em hãy kể thêm các hành động khác thể hiện việc bảo vệ môi trường sống.
Khám phá 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 36 Khám phá SGK Đạo đức 5
Quan sát tranh và trả lời câu hỏi:
a. Các bạn trong tranh trên đã làm gì để bảo vệ môi trường sống ?
b. Em hãy kể thêm các hành động khác thể hiện việc bảo vệ môi trường sống.
Phương pháp giải:
Quan sát bức tranh và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a, Các bạn trong tranh trên đã:
+ Tranh 1: Trồng cây, chăm sóc cây
+ Tranh 2: Tái chế những chai nhựa để thành đồ có ích
+ Tranh 3: Tắt điện, quạt khi là người rời khỏi lớp cuối cùng
+ Tranh 4: Vứt rác đúng quy định, thực hiện phân loại rác thải phù hợp
+ Tranh 5: Khuyên mẹ sử dụng túi giấy thay vì túi ni lông để bảo vệ môi trường
+ Tranh 6: Tuyên truyền những hậu quả của ô nhiễm môi trường.
b, Các hành động khác:
- Tiết kiệm năng lượng và sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo.
- Tách rác và thực hiện việc tái chế.
- Sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường và hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa một lần.
- Tham gia các hoạt động tình nguyện vệ sinh môi trường như dọn bãi biển, làm sạch công viên, hoặc tham gia các chiến dịch xanh khác…
Khám phá 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 36 Khám phá SGK Đạo đức 5
Đọc các thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi
a. Các bạn trong hai thông tin trên đã làm những việc gì để bảo vệ môi trường?
b. Việc làm của các bạn ấy có ý nghĩa gì đối với môi trường sống.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ thông tin để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a, Những việc làm ở 2 thông tin trên:
- Thông tin 1: Bạn Nguyên đã cùng các anh chị tham gia nhặt rác và kêu gọi mọi người chung tay bảo vệ môi trường
- Thông tin 2: Bạn Linh đã viết thư lên nhà trường, kêu gọi nhà trường ngừng thả bóng bay vào những dịp khai giảng để bảo vệ môi trường
b, Cả hai hành động của bạn Nguyên và bạn Linh đều có ý nghĩa quan trọng đối với bảo vệ môi trường. Dưới đây là ý nghĩa của từng hành động:
- Hành động của bạn Nguyên: Hành động nhặt rác giúp giảm ô nhiễm môi trường và bảo vệ các sinh vật sống. Bằng cách lựa chọn những vùng có rác thải và thu gom chúng, bạn Nguyên và các anh chị đang giúp ngăn chặn việc rác thải bị xả lỏng vào môi trường tự nhiên, đồng thời cũng tạo ra một môi trường sạch sẽ và an lành cho cộng đồng. Thêm vào đó, việc kêu gọi mọi người chung tay bảo vệ môi trường cũng nhắc nhở và tạo sự nhận thức về tầm quan trọng của việc duy trì môi trường trong tình trạng tốt.
- Hành động của bạn Linh:Việc thả bóng bay có thể gây ra ô nhiễm môi trường và gây hại cho động vật và động thực vật. Bóng bay thường được làm từ các chất liệu nhựa và latex không phân hủy tự nhiên, do đó, khi chúng bị thả xuống môi trường, chúng có thể gây nghẽn hệ thống thoát nước, nhiễu loạn đời sống động vật và gây tổn hại cho môi trường sống. Bằng việc viết thư lên nhà trường và kêu gọi ngừng thả bóng bay, bạn Linh đang tạo ra sự nhận thức và thúc đẩy nhà trường để thay thế hoặc tìm các phương pháp thay thế khác thân thiện với môi trường để tiến hành các hoạt động khai giảng.
Luyện tập 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 39 Luyện tập SGK Đạo đức 5
Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu:
Em hãy phân loại rác và bỏ vào ba thùng sau đây:
Phương pháp giải:
Quan sát kĩ bức tranh để phân loại rác phù hợp.
Lời giải chi tiết:
- Rác hữu cơ: 1, 5, 6, 9, 14
- Rác tái chế: 3, 10
- Rác vô cơ: 2, 4, 7, 8, 11, 12, 13, 15
Luyện tập 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 39 Luyện tập SGK Đạo đức 5
Nhận xét các ý kiến dưới đây
Trong một cuộc thảo luận về chủ đề Bảo vệ môi trường, An, Nam và Đức có các ý kiến sau:
An: Bảo vệ môi trường sống là công việc của người lớn, không phải của trẻ em, vì công việc này mất nhiều thời gian và khó thực hiện
Nam: Bảo vệ môi trường sống là công việc chỉ thực hiện trong một vài ngày
Đức: Trẻ em có thể bảo vệ môi trường sống ở nhà, ở trường, ở nơi công cộng bằng những việc làm cụ thể, phù hợp với khả năng
Phương pháp giải:
Đọc kĩ các ý kiến để nhận xét.
Lời giải chi tiết:
Có thể nhận xét các ý kiến của An, Nam và Đức như sau:
1. Ý kiến của An: Bảo vệ môi trường sống là công việc của người lớn, không phải của trẻ em, vì công việc này mất nhiều thời gian và khó thực hiện.
- Nhận xét: Ý kiến của An có thể đúng trong một số trường hợp. Thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường có thể đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và thời gian đáng kể. Tuy nhiên, việc giáo dục và tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường từ khi còn nhỏ giúp trẻ em hiểu và nhận thức về tầm quan trọng của môi trường. Trẻ em có thể thực hiện những hành động nhỏ trong khả năng của mình để đóng góp vào bảo vệ môi trường.
2. Ý kiến của Nam: Bảo vệ môi trường sống là công việc chỉ thực hiện trong một vài ngày.
- Nhận xét: Ý kiến của Nam có thể hơi hạn chế. Bảo vệ môi trường là một quá trình liên tục và bền vững. Đó là một tư duy và lối sống hàng ngày, không chỉ giới hạn trong một vài ngày. Mỗi người chúng ta có trách nhiệm duy trì và bảo vệ môi trường trong suốt cuộc sống, bằng cách thực hiện các hành động nhỏ và thay đổi thói quen để giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường.
3. Ý kiến của Đức: Trẻ em có thể bảo vệ môi trường sống ở nhà, ở trường, ở nơi công cộng bằng những việc làm cụ thể, phù hợp với khả năng.
- Nhận xét: Ý kiến của Đức là chính xác và khá tích cực. Trẻ em có thể tham gia bảo vệ môi trường thông qua những hành động nhỏ trong cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như tiết kiệm nước, không phung phí thực phẩm, tái chế và tái sử dụng các vật liệu. Những việc làm nhỏ này có thể thực hiện ở nhà, trường học và nơi công cộng, và mang lại hiệu quả tích cực đối với môi trường nếu được thực hiện đồng thời bởi nhiều người.
Luyện tập 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 40 Luyện tập SGK Đạo đức 5
Em có đồng tình với những việc làm dưới đây không? Vì sao?
a, Sử dụng da và lông của động vật hoang dã để làm các sản phẩm thời trang như quần áo, túi xách, giày dép,…
b, Sau khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc bảo bệ thực vật thì vứt luôn vỏ lọ thuốc ngay tại cánh đồng
c, Xả nước thải chưa xử lí của nhà máy ra ngoài môi trường làm ô nhiễm nguồn nước
d, Sử dụng loa di động để giới thiệu sản phẩm, khiến cho tiếng ồn vượt quá mức cho phép.
Nếu bạn bè hay người thân của em làm những việc trên thì em sẽ làm gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ các việc làm để đưa ra quan điểm của bản thân.
Lời giải chi tiết:
a) Không, em không đồng ý với việc sử dụng da và lông của động vật hoang dã để làm các sản phẩm thời trang. Việc săn bắt và tàn phá động vật hoang dã để thu thập da và lông là một hình thức khai thác không bền vững và có thể gây suy giảm đáng kể cho các loài động vật hoang dã. Ngoài ra, việc sử dụng da và lông động vật hoang dã cũng khó kiểm soát nguồn gốc và có thể liên quan đến việc buôn lậu và bất hợp pháp.
b) Không, việc vứt vỏ lọ thuốc vào cánh đồng sau khi sử dụng thuốc trừ sâu hoặc thuốc bảo vệ thực vật là một hành động gây ô nhiễm môi trường. Vỏ lọ thuốc chứa các chất hóa học có thể gây hại cho đất và nước, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và sức khỏe con người. Thay vào đó, chúng ta nên tuân thủ quy định về việc xử lý đúng vỏ lọ thuốc và tái chế chúng một cách thích hợp.
c) Không, xả nước thải chưa xử lí của nhà máy ra môi trường là một hành động gây ô nhiễm nguồn nước và tác động tiêu cực đến đời sống sinh vật và con người. Chúng ta nên thúc đẩy việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải hiệu quả tại nhà máy và tuân thủ các quy định về xử lý nước thải để đảm bảo rằng nước thải được xử lý trước khi xả ra môi trường.
d) Không, sử dụng loa di động để giới thiệu sản phẩm với tiếng ồn vượt quá mức cho phép là một hành động gây phiền nhiễu và ảnh hưởng đến môi trường sống. Chúng ta nên tuân thủ các quy định về tiếng ồn và tìm các phương pháp giới thiệu sản phẩm khác mà không gây ồn ào và làm phiền người khác.
Nếu bạn bè hoặc người thân của bạn thực hiện những hành động trên, em có thể:
- Chia sẻ kiến thức: Hãy giải thích cho họ về tác động tiêu cực của những hành động đó đến môi trường và đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường hơn.
- Tìm kiếm thông tin và nguồn hỗ trợ: Cung cấp cho họ các tài liệu, bài viết hoặc tài nguyên khác về bảo vệ môi trường và những cách thức để thực hiện một hành động bền vững hơn.
Luyện tập 4
Trả lời Câu hỏi 4 trang 40 Luyện tập SGK Đạo đức 5
Kể tiếp các câu chuyện sau:
Phương pháp giải:
Xem kĩ các hình ảnh để kế tiếp câu chuyện.
Lời giải chi tiết:
Câu chuyện 1: Mình nên cầm đến nhà bạn hoặc liên lạc với bạn đến lấy. Không nên lãng phí đồ ăn.
Câu chuyện 2: Mình nên thả cá và giữ lại túi ni lông, vứt vào đúng nơi quy định hoặc tái sử dụng. Ngoài ra, nên kêu gọi mọi người không nên vứt rác bừa bãi khi thả cá để bảo vệ môi trường nước.
Vận dụng 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 41 Vận dụng SGK Đạo đức 5
Em hãy lập và trình bày một dự án bảo vệ môi trường tại nhà, ở trường hoặc ở nơi công cộng phù hợp với khả năng.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu về dự án bảo vệ môi trường và trình bày.
Lời giải chi tiết:
Dự án: Xây dựng một vườn cây sinh thái tại trường học
Mục tiêu:
- Tạo ra một không gian xanh tại trường học, khuyến khích nhận thức và tinh thần bảo vệ môi trường.
- Tăng cường ý thức về việc trồng cây và bảo vệ môi trường trong cộng đồng học sinh.
- Cung cấp một môi trường học tập và nghỉ ngơi tốt hơn cho học sinh và giáo viên.
Bước 1: Lập kế hoạch và tìm hiểu
- Tham khảo ý kiến của giáo viên, học sinh và phụ huynh về việc xây dựng vườn cây sinh thái và các hoạt động liên quan.
- Nghiên cứu về cây trồng phù hợp với điều kiện địa phương, cây bền vững và cây địa phương.
- Xác định diện tích và vị trí phù hợp để xây dựng vườn cây.
Bước 2: Xây dựng và trang trí vườn cây
- Chuẩn bị công cụ và vật liệu cần thiết để xây dựng vườn cây, bao gồm cây con, đất, chất cải tạo đất, phân bón hữu cơ, vật liệu trang trí và hệ thống tưới.
- Tổ chức buổi làm việc tình nguyện để học sinh và giáo viên cùng nhau xây dựng vườn cây, trồng cây và trang trí với các biển báo và tranh vẽ về bảo vệ môi trường.
Bước 3: Quản lý và chăm sóc vườn cây
- Xây dựng lịch trình chăm sóc và tưới cây thường xuyên.
- Tổ chức các hoạt động học tập liên quan đến vườn cây, bao gồm việc tìm hiểu về cây trồng, quy trình chăm sóc và tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.
- Thúc đẩy học sinh tham gia vào việc chăm sóc vườn cây, như tưới nước, cắt tỉa và thu hoạch sản phẩm nông nghiệp.
Bước 4: Tạo ra những hoạt động thú vị và giáo dục
- Tổ chức các buổi thảo luận, buổi thuyết trình và buổi tham quan liên quan đến cây trồng, sinh thái học và bảo vệ môi trường.
- Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, như cuộc thi vẽ tranh, thi câu đố hoặc ngày hội vườn cây, để tạo ra sự tham gia và hứng thú của cả cộng đồng học sinh và cư dân địa phương.
Bước 5: Đánh giá và theo dõi
- Thực hiện đánh giá định kỳ về tình trạng cây trồng, tầm quan trọng của dự án và sự tham gia của học sinh và giáo viên.
- Đặt mục tiêu cải thiện và điều chỉnh dự án theo phản hồi từ cộng đồng và kết quả đánh giá.
Dự án này không chỉ giúp tạo ra một không gian xanh tại trường học mà còn khuyến khích những hành động bảo vệ môi trường và tạo ra ý thức bền vững trong cộng đồng học sinh. Ngoài ra, nó cũng cung cấp một môi trường học tập và nghỉ ngơi tốt hơn cho học sinh và giáo viên.
Vận dụng 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 35 Vận dụng SGK Đạo đức 5
Thực hiện dự án trên và chia sẻ kết quả với các bạn trong lớp.
Phương pháp giải:
Chia sẻ kết quả của dự án.
Lời giải chi tiết:
- Kết quả đạt được: Môi trường xung quanh khu dân cư được dọn dẹp sạch sẽ.
Vận dụng 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 35 Vận dụng SGK Đạo đức 5
Em hãy sưu tầm một số hình ảnh về việc bảo vệ môi trường sống và chia sẻ với các bạn trong lớp.
Phương pháp giải:
Sưu tầm hình ảnh bảo vệ môi trường.
Lời giải chi tiết: