Bài 7. Văn hóa Trung Quốc SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh diều

Hãy giới thiệu và nhận xét về một số tư tưởng và tôn giáo chủ yếu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX.

? mục 1

Trả lời câu hỏi mục 1 trang 24 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh Diều

Đọc thông tin và quan sát hình 7.2 hãy giới thiệu và nhận xét về một số tư tưởng và tôn giáo chủ yếu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX.

Phương pháp giải:

Bước 1: Đọc lại nội dung mục 1 trang 24 SGK Lịch sử Cánh DIều.

Bước 2: Một số tư tưởng nổi tiếng của Trung Quốc: Pháp gia, Nho gia, Đạo gia… Các tôn giáo lớn như Phật giáo.

Lời giải chi tiết:

- Tại Trung Quốc, Nho giáo là hệ tư tưởng thống trị đời sống chính, xã hội Trung Quốc thời phong kiến.

- Nho giáo đã thúc đẩy sự phát triển của tri thức và văn hóa. Nhưng đồng thời chính Nho giáo cũng là thứ kìm hãm sự đổi mới, kìm hãm khoa học kĩ thuật phát triển.

- Phật giáo, Đạo giáo… là những tôn giáo lớn, đóng vai trò quan trọng trong đời sống chính trị, xã hội và văn hóa Trung Quốc. Nhiều công trình chùa chiền, kinh Phật, đạo quán… có niên đại lâu đời còn tồn tại đến tận ngày nay.

? mục 2

Trả lời câu hỏi mục 2 trang 25 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh Diều

Đọc thông tin và quan sát hình 7.3, hãy giới thiệu và nhận xét các thành tựu văn học và sử học của Trung Quốc thời phong kiến

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 2 trang 25 SGK Lịch sử 7 Cánh Diều

Lời giải chi tiết:

Thành tựu văn học và sử học của Trung Quốc thời phong kiến:

- Văn học Trung Quốc có nhiều thể loại: phú, thơ, từ, kịch, tiểu thuyết chương hồi.

- Tác giả tiêu biểu thơ Đường: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị.

- Thời Minh Thanh, tiểu thuyết chương hồi với tứ đại danh tác: Tam Quốc Diễn Nghĩa (La Quán Trung), Thủy hử (Thi Nại Am), Tây Du kí (Ngô Thừa Ân), Hồng lâu mộng (Tào Tuyết Cần)

- Sử học: Tống sử, Nguyên sử, Minh sử, Thanh thực lục, Tứ khố toàn thư…

? mục 3

Trả lời câu hỏi mục 3 trang 25 SGK Lịch sử và địa lí 7 Cánh Diều

Đọc thông tin và quan sát hình 7.4, hãy giới thiệu và nhận xét các thành tựu nghệ thuật tiêu biểu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX.

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 3 trang 25 SGK Lịch sử 7 Cánh Diều.

Lời giải chi tiết:

Nghệ thuật Trung Quốc phát triển đa dạng và đạt tới trình độ cao trên nhiều lĩnh vực: kiến trúc, điêu khắc, hội họa, thư pháp, chế tác đồ thủ công…

Một số công trình tiêu biểu như: Vạn lý trường Thành, lầu Hoàng Hạc, chùa Thiếu Lâm, Tử Cấm Thành, Đạo quán Võ Đang, v.v…

? mục 4

Trả lời câu hỏi mục 4 trang 26 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh Diều

Đọc thông tin và quan sát hình 7.5 hãy:

- Trình bày các thành tựu khoa học và kĩ thuật của Trung Quốc

- Đánh giá tầm quan trọng của các phát minh khoa học và kĩ thuật của Trung Quốc

Phương pháp giải:

Đọc lại nội dung mục 4 trang 26 SGK Lịch sử 7 Cánh Diều

Phương pháp:

Đọc lại nội dung mục 4 trang 26 SGK Lịch sử 7 Cánh Diều

Lời giải chi tiết:

Các thành tựu khoa học và kĩ thuật của Trung Quốc: nghề dệt lụa tơ tằm, làm giấy, làm gốm, làm đồ sứ, khai thác hầm mỏ, chế tạo bánh lái tàu thuyền, thuốc súng, la bàn, nghề in….

Các phát minh khoa học và kĩ thuật của Trung Quốc có ảnh hưởng lớn đến lịch sử văn minh nhân loại.

Ví dụ như sự phát triển của nghề in chữ rời giúp tăng số lượng sách và hoạt động truyền bá tri thức. Thuốc súng dùng để làm vũ khí. La bàn để đi biển, tạo ra một bước tiến mới trong kĩ thuật hàng hải.

Luyện tập Câu 1

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 26 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh Diều

1. Giới thiệu các thành tựu văn hóa chủ yếu của Trung Quốc thời phong kiến.

Phương pháp:

Đọc lại nội dung trang 24, 25, 26 SGK Lịch sử 7 Cánh Diều

Lời giải chi tiết:

Lĩnh vực

Tư tưởng, tôn giáo

Văn học, sử học

Nghệ thuật

Khoa học, kĩ thuật

Nội dung

Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo

Văn học: thơ, phú, từ, kịch, tiểu thuyết chương hồi.

Kiến trúc, điêu khắc, hội họa, thư pháp, chế tác đồ dùng thủ công…

Các nghề truyền thống tiếp tục phát triển.

Tứ đại phát minh

Công trình

Tứ thư ngũ kinh, Kinh Phật, triết lí Đạo giáo…

Thơ Đường,

Tiểu thuyết chương hồi: Tam quốc diễn nghĩa, Tây Du kí, Thủy hử, Hồng lâu mộng…

Sử học: Tống sử, Minh thực lục, Thanh thực lục, Tứ khố toàn thư…

Vạn lý trường thành, lầu Hoàng Hạc, thư pháp của Liễu Công Quyền, Âu Dương Tuân, Cố cung Bắc Kinh…

Dệt lụa tơ tằm, làm giấy, làm gốm,…

Tứ đại phát minh: la bàn, nghề in, nghề làm giấy, thuốc súng

Luyện tập Câu 2

2. Văn hóa Trung Quốc đã có những đóng góp quan trọng nào cho lịch sử nhân loại?

Phương pháp:

Xem lại đáp án câu 1 phần luyện tập vận dụng và phân tích những đóng góp của thành tựu đó với nhân loại.

Lời giải chi tiết:

Văn hóa Trung Quốc đã có những đóng góp trọng cho lịch sử nhân loại:

- Nho giáo: Tư tưởng Nho giáo ảnh hưởng không chỉ với Trung Quốc mà còn ảnh hưởng đến nhiều nước ở châu Á như Triều Tiên, Nhật Bản, Việt Nam. Chi phối các lĩnh vực, chính trị, xã hội văn hóa nghệ thuật.

- Tứ đại phát minh: la bàn, nghề in, nghề làm giấy, thuốc súng đã ảnh hưởng quan trọng đến văn minh nhân loại. Thậm chí thuốc súng, la bàn còn được truyền bá sang tận phương Tây.

- Các tác phẩm văn sử học, công trình nghệ thuật ngoài việc có ảnh hưởng đến bên ngoài, còn được giữ gìn đến tận ngày nay.

Các đóng góp của văn hóa Trung Quốc đã đóng góp thêm tri thức, sự phong phú đa dạng vào nền văn hóa nhân loại.

Vận dụng

Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 26 SGK Lịch sử và Địa lí 7 Cánh Diều

Hãy sưu tầm tư liệu về ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc ở khu vực châu Á, để giới thiệu cho thầy cô và bạn cùng lớp.

Phương pháp:

Sưu tầm các tranh ảnh, đoạn video thông qua sách báo, internet về: thư pháp, tư tưởng nho giáo, văn học, sử học, Phật giáo…

Lời giải chi tiết:

Văn hóa Trung Quốc ảnh hưởng đậm nét đến khu vực châu Á cụ thể là Đông Bắc Á. Các nước như Việt Nam, Hàn Quốc, Nhật Bản cho đến tận ngày này vẫn còn duy trì và phát triển.