Bài 3. Phản ứng hóa học và năng lượng trong các phản ứng hóa học trang 19, 20, 21 SGK Khoa học tự nhiên 8 - Chân trời sáng tạo
Trong cuộc sống, chúng ta thường gặp những biến đổi hóa học như trái cây xanh (vị chát) chuyển thành trái cây chín (vị ngọt), đốt gas để nấu chín thực phẩm, thức ăn để lâu bị ôi thiu,…Những biến đổi này đều xảy ra phản ứng hóa học. Phản ứng hóa học là gì? Dấu hiệu nào chứng tỏ có phản ứng hóa học xảy ra?
Câu hỏi tr 19 CHMĐ
Trả lời câu hỏi mở đầu trang 19 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Trong cuộc sống, chúng ta thường gặp những biến đổi hóa học như trái cây xanh (vị chát) chuyển thành trái cây chín (vị ngọt), đốt gas để nấu chín thực phẩm, thức ăn để lâu bị ôi thiu,…Những biến đổi này đều xảy ra phản ứng hóa học. Phản ứng hóa học là gì? Dấu hiệu nào chứng tỏ có phản ứng hóa học xảy ra?
Phương pháp giải:
Dựa vào khái niệm về biến đổi hóa học.
Lời giải chi tiết:
Khi một chất bị biến đổi hóa học sẽ có chất mới được tạo thành, quá trình này được gọi là phản ứng hóa học.
Dấu hiệu: thay đổi màu sắc, có chất khí, chất kết tủa xuất hiện.
Câu hỏi tr 19 CH 1
Trả lời câu hỏi 1 trang 19 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Hỗn hợp sau khi đun nóng còn tính chất của iron nữa không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Dựa vào khái niệm về phản ứng hóa học.
Lời giải chi tiết:
Hỗn hợp sau khi đun nóng hoàn toàn không còn tính chất của iron nữa vì iron đã biến đổi thành chất khác
Câu hỏi tr 19 CH 2
Trả lời câu hỏi 2 trang 19 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Xác định chất tham gia và chất mới tạo thành của phản ứng hóa học xảy ra trong thí nghiệm.
Phương pháp giải:
Dựa vào khái niệm về phản ứng hóa học.
Lời giải chi tiết:
Chất tham gia: iron và lưu huỳnh.
Chất mới: iron (II) sulfide.
Câu hỏi tr 20 LT
Trả lời câu hỏi luyện tập trang 20 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Để tổng hợp được ammonia (nguyên liệu sản xuất phân đạm), người ta cho khí hydrogen phản ứng với khí nitrogen ở nhiệt độ thích hợp và áp suất cao. Xác định chất đầu và sản phẩm.
Phương pháp giải:
Dựa vào khái niệm về phản ứng hóa học.
Lời giải chi tiết:
Chất đầu: khí hydrogen và khí nitrogen.
Chất sản phẩm: ammonia.
Câu hỏi tr 20 CH 1
Trả lời câu hỏi 1 trang 20 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Quan sát Hình 3.2, hãy cho biết
a) trước và sau phản ứng có những nguyên tử nào liên kết với nhau.
b) số nguyên tử H cũng như số nguyên tử N thay đổi không.
Phương pháp giải:
Dựa vào Hình 3.2
Lời giải chi tiết:
a) trước: có liên kết giữa phân tử nitrogen, liên kết giữa phân tử hydrogen.
Sau phản ứng: liên kết giữa nitrogen và hydrogen.
b) số nguyên tử H và số nguyên tử N không thay đổi.
Câu hỏi tr 20 CH 2
Trả lời câu hỏi 2 trang 20 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Hãy chỉ ra các dấu hiệu chứng tỏ đã có phản ứng hóa học xảy ra trong các hiện tượng ở các hình 3.3 đến 3.6.
Phương pháp giải:
Dựa vào một số dấu hiệu nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra.
Lời giải chi tiết:
Hiện tượng ở các hình 3.3 đến 3.6 là: gas cháy tỏa nhiệt; đườn nóng chảy tạo ra than và hơi nước; kẽm tan trong dung dịch hydrochloric acid tạo bọt khí; có kết tủa màu xanh đậm.
Câu hỏi tr 21 LT
Trả lời câu hỏi luyện tập trang 21 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Hãy chỉ ra dấu hiện của phản ứng hóa học trong các trường hợp dưới đây:
a) Đinh sắt để lâu trong không khí sẽ xuất hiện lớp gỉ sét màu nâu bám bên ngoài đinh sắt.
b) Dùng củi nhóm lửa để sưởi ấm.
Phương pháp giải:
Dựa vào một số dấu hiệu nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra.
Lời giải chi tiết:
a) Có lớp gỉ sét màu nâu bám bên ngoài đinh sắt.
b) Có nhiệt tỏa ra xung quanh đóm lửa và có khí.
Câu hỏi tr 21 CH 1
Trả lời câu hỏi 1 trang 21 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Hãy chỉ ra điểm giống và khác nhau cơ bản giữa phản ứng tỏa nhiệt và phản ứng thu nhiệt.
Phương pháp giải:
Dựa vào năng lượng trong phản ứng hóa học.
Lời giải chi tiết:
Điểm giống nhau giữa phản ứng tỏa nhiệt và phản ứng thu nhiệt: có phản ứng xảy ra và có sự thay đổi về năng lượng
Điểm khác nhau: phản ứng tỏa nhiệt là phản ứng tỏa ra năng lượng dưới dạng nhiệt
Phản ứng thu nhiệt là phản ứng thu năng lượng dưới dạng nhiệt.
Câu hỏi tr 21 CH 2
Trả lời câu hỏi 2 trang 21 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Quan sát Hình 3.7, hãy cho biết hiện tượng xảy ra khi đốt cháy cồn, cho nước vào vôi sống.
Phương pháp giải:
Dựa vào dấu hiện của phản ứng hóa học.
Lời giải chi tiết:
Đốt cháy cồn tỏa ra nhiệt và sinh ra khí và hơi nước
Cho nước vào vôi sống thấy vôi sống tan ra, có nhiệt tỏa ra, có khí thoát ra.
Câu hỏi tr 22 LT
Trả lời câu hỏi luyện tập trang 22 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Hãy cho biết phản ứng tỏa nhiệt hay phản ứng thu nhiệt trong mỗi trường hợp sau:
a) Ngọn nến đang cháy.
b) Hòa tan viên vitamin C sủi vào nước.
Phương pháp giải:
Dựa vào năng lượng trong phản ứng hóa học.
Lời giải chi tiết:
a) Ngọn nến đang cháy là phản ứng tỏa nhiệt.
b) Hòa tan viên vitamin C sủi vào nước là phản ứng thu nhiệt.
Câu hỏi tr 22 CH
Trả lời câu hỏi trang 22 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Vì sao người ta sử dụng xăng, dầu, than làm nhiên liệu trong đời sống và sản xuất?
Phương pháp giải:
Dựa vào ứng dụng phổ biến của phản ứng tỏa nhiệt.
Lời giải chi tiết:
Vì khi cháy xăng, dầu, than tỏa nhiệt mạnh nên được sử dụng làm nhiên liệu trong đời sống và sản xuất.
Câu hỏi tr 22 VD
Trả lời câu hỏi vận dụng trang 22 SGK KHTN 8 Chân trời sáng tạo
Các phương tiện giao thông cơ giới (xe máy, ô tô,..) khi chạy bằng nhiên liệu xăng, dầu thường làm nóng máy trong quá trình vận hành. Nguồn nhiệt này chủ yếu tạo ra từ đâu?
Phương pháp giải:
Dựa vào ứng dụng phổ biến của phản ứng tỏa nhiệt.
Lời giải chi tiết:
Vì khi làm nóng máy, các nhiên liệu cháy tỏa nhiệt nên vận hành được máy.