Soạn bài Hang én SGK Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức với cuộc sống chi tiết
Soạn bài Hang én chi tiết SGK ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức với cuộc sống với đầy đủ lời giải tất cả các câu hỏi và bài tập phần Trước khi đọc, Đọc văn bản, Sau khi đọc
Nội dung chính
Hang Én là một bài kí kể lại cuộc hành trình khám phá hang én của nhân vật tôi. Tác phẩm đã cung cấp cho người đọc những thông tin từ khung cảnh, thảm thực vật,... vừa hùng vĩ, vừa mơ mộng của địa điểm này. |
Trước khi đọc 1
Câu 1 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhan đề Hang Én gợi cho em liên tưởng gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nhan đề.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Nhan đề Hang Én gợi cho em liên tưởng đây là nơi sinh sống của loài chim én. Một cái hang rộng và khổng lồ.
Nhan đề “Hang Én” gợi liên tưởng về một hang động có rất nhiều chim én sinh sống ở trong đó.
Nhan đề Hang Én gợi cho em liên tưởng ở bên trong hang động có rất nhiều chim én sinh sống.
Trước khi đọc 2
Câu 2 (trang 114 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tưởng tượng mình là nhà thám hiểm đi khám phá những khu bảo tồn thiên nhiên kỳ thú. Hãy chia sẻ cảm giác của em về điều đó.
Phương pháp giải:
Tưởng tượng và trả lời câu hỏi này.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tưởng tượng mình là nhà thám hiểm đi khám phá những khu bảo tồn thiên nhiên kỳ thú. Em sẽ rất vui, cảm giác muốn khám phá tận cùng sự kỳ diệu của thiên nhiên. Em sẽ chụp và quay lại những hình ảnh đó để làm tư liệu và kể lại với bạn bè.
Cảm giác: nhạc nhiên, thích thú, say mê,…
Tưởng tượng mình là nhà thám hiểm đi khám phá những khu bảo tồn thiên nhiên kỳ thú. Cảm giác của em khi được đi khám phá: thích thú, hào hứng và tự hào khi được khám phá vẻ đẹp của thiên nhiên kỳ thú.
Đọc văn bản
Câu hỏi (trang 115 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Việc đi bộ sẽ cho tác giả cơ hội trải nghiệm những điều kì thú của thiên nhiên như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn thứ hai của văn bản.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Việc đi bộ sẽ giúp tác giả cảm nhận thiên nhiên rõ nét và chân thực hơn với những con dốc, đường mòn, cây cối, các loài sinh vật hoang dã giúp tác giả như đang “trở về với thuở sơ khai”.
- Từ dốc Ba Giàn:
+ Tận mắt nhìn những cây cổ thụ tán cao vút, thân đầy các loài tầm gửi, có cả phong lan rừng đang nở hoa.
+ Có sên, vắt, nhiều loài côn trùng và chim chóc không biết tên.
+ Cảm giác về một cuộc ngược dòng tìm về thủa sơ khai.
- Tới thung lũng Rào Thương:
+ Tiếng suối róc rách, thảm cỏ, cây cối rậm rạp, lúp xúp, vẳng ra tiếng chim kêu đủ giọng.
+ Lội qua suối nước trong vắt, mát lạnh, nhìn rõ cá bơi,…
+ Những đàn bướm đủ màu sắc,
- Hang Én:
+ Giống như cái tổ khổng lồ và an toàn với không gian trú ẩn, nước, không khí, ánh sáng, có hàng vạn con chim én, …
Việc đi bộ sẽ giúp cho tác giả có thời gian quan sát kĩ khung cảnh thiên nhiên, khám phá được nhiều vẻ đẹp kỳ thú của thiên nhiên.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhân vật "tôi" đã kể về hành trình khám phá Hang Én theo trình tự nào?
Phương pháp giải:
Đọc lại và xem bao quát toàn văn bản để tìm ra trình tự.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Nhân vật tôi đã kể về hành trình khám phá Hang Én theo trình tự:
- Theo thứ tự không gian: từ ngoài nhìn vào trong
- Theo thứ tự thời gian: từ sáng tới khi bóng tối trùm kín trong lòng hang Én và tới lúc 5h sáng.
- Theo trình tự không gian và thời gian:
+ Không gian: Xuyên qua rừng nguyên sinh, vượt nhiều dốc, suối – Khởi đầu từ con dốc Ba Giàn – thung lũng Rào Thương – Hang Én – lòng hang Én – trong hang Én – vòng ra sau hang Én.
+ Thời gian: Khi bóng tối trùm kín – nửa đêm – năm giờ sáng.
Nhân vật tôi đã kể về hành trình khám phá hang én theo trình tự:
- Không gian: Từ ngoài vào trong, hành trình khởi đầu từ con dốc Ba Giàn, đến thung lũng Rào Thương để đến với Hang Én.
- Thời gian: từ sáng khi hành trình bắt đầu, đến khi bóng tối chùm xuống Hang Én.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tìm những chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến Hang Én. Những chi tiết này gợi cho em cảm giác gì về rừng nguyên sinh?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản và chú ý chi tiết nói về cảnh vật.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Những chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến Hang Én:
- Con dốc Ba Gian dài gần 2km. Dốc cao và gập ghềnh, đường mòn vừa một người đi, khá trơn, nhiều chặng có cây đổ chắn ngang hoặc những vòm dây leo giăng kín.
- Nhiều cây cổ thụ tán cao vút, thân đầy các loại tầm gửi, có cả hoa phong lan đang nở.
- Có sên, vắt và nhiều loại côn trùng, chim chóc.
- Nhiều con suối róc rách, thảm cỏ, cây cối rậm rạp, lúp xúp
- Nước suối trong vắt, mát lạnh, nhìn rõ đàn cá bơi liêu xiêu giữa dòng nước.
- Những đàn bướm đủ màu sắc.
=> Những chi tiết này gợi cho em cảm giác đây là một khu rừng nguyên thủy, rộng lớn, cảnh sắc thiên nhiên vô cùng phong phú, đa dạng và hùng vĩ.
Những chi tiết miêu tả địa hình, cây cối, loài vật trên đường đến hang Én:
- Từ dốc Ba Giàn:
+ Tận mắt nhìn những cây cổ thụ tán cao vút, thân đầy các loài tầm gửi, có cả phong lan rừng đang nở hoa.
+ Có sên, vắt, nhiều loài côn trùng và chim chóc không biết tên.
+ Cảm giác về một cuộc ngược dòng tìm về thủa sơ khai.
- Tới thung lũng Rào Thương:
+ Tiếng suối róc rách, thảm cỏ, cây cối rậm rạp, lúp xúp, vẳng ra tiếng chim kêu đủ giọng.
+ Lội qua suối nước trong vắt, mát lạnh, nhìn rõ cá bơi,…
+ Những đàn bướm đủ màu sắc,
- Hang Én:
+ Giống như cái tổ khổng lồ và an toàn với không gian trú ẩn, nước, không khí, ánh sáng, có hàng vạn con chim én, …
→ Qua cách miêu tả của tác giả, cảnh vật rừng nguyên sinh không hiện lên như một tài liệu khoa học mà thấm đẫm niềm háo hức, say mê, sự ngạc nhiên, bất ngờ của người lần đầu đặt chân đến nơi đây. Thiên nhiên hoang sơ, xa lạ, hiểm trở, đầy thử thách mà cũng gần gũi, bao dung và đầy mê hoặc.
- Dốc cao và gập ghềnh. Đường mòn vừa một người đi, khá trơn, nhiều chặng ó cây đổ chắn ngang hoặc những vòm dây leo giăng kín.
- Rất nhiều cây cổ thụ tán cao vút, thân đầy các loại tầm gửi, có cả phong lan đang nở hoa.
- Con đường qua thung lũng trải theo tiếng suối róc rách, thảm cỏ, rồi cây cối rậm rạp, lúp xúp, từ đó vẳng ra tiếng chim kêu đủ giọng.
- Nước trong vắt, mát lạnh, thấy cả làn đá cuội nơi đáy suối. Nhiều quãng còn nhìn rõ đàn cá bơi liêu xiêu giữa dòng nước chảy xiết như những chiếc lá trúc khô.
-Yêu vô cùng.. chân người.
=> Vẻ đẹp hoang sơ mà thơ mộng của cánh rừng nguyên sinh.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Qua bài ký, em hiểu được gì về sự “sống” của đá và cuộc sống của loài én chưa biết “sợ con người”.
Phương pháp giải:
Đây là câu hỏi đưa ra ý kiến của bản thân, các em suy nghĩ kĩ và trả lời.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sự “sống” của đá và cuộc sống của loài én chưa biết “sợ con người” là một cuộc sống "vẫn cứ hồn nhiên trú ngụ", nguyên thủy, nơi nào cũng dày đặc chim én. Cộng đồng én sống thoải mái với bầy đàn của chúng, không mảy may để ý đến sự hiện diện của du khách:
- Én bố mẹ tấp nập đi về mớm mồi cho con, én anh chị rập rờn bay đôi.
- Nhiều bạn én thiếu niên ngủ nướng
- Có bạn én cánh bị thương không bay lên được...
- Dải đá san hô uốn lượn qua vài triệu năm, tất cả các dải đá vẫn "sống" trong hành trình tạo tác của tự nhiên.
=> Có thể nói, đó là một cuộc sống lí tưởng của thế giới tự nhiên, khi chúng không bị con người can thiệp và xâm nhập làm ảnh hưởng đến chúng. Điều này đã giữ lại những đặc sắc và tươi đẹp của tự nhiên, tạo nên sự đa dạng cho các loài sinh vật.
- Én ở đây chưa từng biết sợ con người bởi con người và loài vật từ thủa khai thiên lập địa là bạn hữu, sống hòa hợp.
- Những nhũ đá, măng đá, ngọc động tưởng là những vật vô tri nhưng chúng đều có sự sống sinh thành, biến hóa qua chiều dài của lịch sử địa chất.
→ Trong những hang động như hang Én, sự sống ấy hiển hiện rất rõ. Những tín hiệu của tự nhiên qua cách miêu tả của tác giả, trở nên có hồn, thân thiết, gần gũi với con người, cho con người cảm nhận chiều sâu của lịch sử, chạm đến cội nguồn của sự sống trên hành tinh.
- Sự “sống” của đá:
- Hàng trăm dải đá san hô uốn lượn thành bao nhiêu tầng, bậc lớn nhỏ.
- Nhũ đá, măng đá, ngọc động giăng đầy bên những vách núi, sàn hang…
- Mỗi xen-ti-mét đá kia phải qua cả trăm triệu năm bào mòn hay bồi đắp nên.
- Cuộc sống của loài én chưa biết sợ con người:
- Én: Hồn nhiên cư ngụ và chưa biết sợ con người.
- Bốn bên dày đặc én.
- Én bố mẹ tấp nập đi, về, mải mớm mồi cho con; Én anh chị rập rờn bay đôi; Én con chấp chới vỗ cánh; Én thiếu niên ngủ nướng.
- Én xuống kiếm ăn, gãy cánh: ung dung mổ cơm trong tay con người, thản nhiên đi quanh lều...
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hình ảnh nào trong bài thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người đối với tự nhiên.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản và tìm câu văn thể hiện điều này.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hình ảnh trong bài thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người đối với tự nhiên: "Ai nấy nhoài ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngay bên bờ cát vục mắt nước rửa mặt, hít căng lồng ngực thứ không khí mát lành, tinh khiết".
- Hình ảnh thể hiện sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người với tự nhiên là:
“Hang Én giống như cái tổ khổng lồ và an toàn mà Mẹ Thiên Nhiên ban tặng cho con người, với không gian trú ẩn, nước, không khí, ánh sáng,…”
Hình ảnh: Ai nấy nhoài ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngay bên bờ cát vục mắt nước rửa mặt, hít căng lồng ngực thứ không khí mát lành, tinh khiết.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tâm trạng của du khách khi sống trong không gian hang Én, thiếu thốn các tiện nghi thông thường được miêu tả qua những chi tiết nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn cuối nói về sự tham quan của du khách.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tâm trạng của du khách khi sống trong không gian hang Én, thiếu thốn các tiện nghi thông thường được miêu tả qua những chi tiết:
- Khi bóng tối bao trùm lòng hang Én, tôi ngồi bệt trên cát.
- Khi trời sáng, ai nấy đều nhoài ra khỏi lều, hít căng lồng ngực thứ không khí mát lành, tinh khiết.
=> Thể hiện tâm trạng tươi mới của tác giả khi được trải nghiệm trong không gian gần gũi, hòa cùng thiên nhiên.
- Cuộc sống trong hang Én:
+ không có tường che chắn,
+ dùng ánh sáng tự nhiên, không có điện,
+ không cách biệt với thiên nhiên,
+ không dùng các nguồn nước dự trữ mà dùng nước sông,…
- Tâm trạng của tác giả:
+ chậm rãi ngắm nhìn và suy tư về đá;
+ hòa đồng với chim én;
+ chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nước, cát, bầu trời, nắng, hơi nước;
+ hòa mình với tự nhiên một cách hồn nhiên.
- Du khách yêu thích, cảm phục, ngưỡng vọng, kết giao với tự nhiên, cảm thấy được sống an nhiên trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”.
Các chi tiết:
- Tôi ngồi bệt trên cát, trước mặt là khoảng sống lấp lánh, trên cao là trần hang tối thẫm và một khoảng trời thăm thẳm đầy sao.
- Năm giờ sáng đã thấy sáng bừng cả lòng hang, tưởng người ta bật điện - hóa ra luồng nắng ban mai vàng rỡ rọi chéo từ khoảng rời cao xuống.
- Ai nấy nhoài ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngay bên bờ cát vục mắt nước rửa mặt, hít căng lồng ngực thứ không khí mát lành, tinh khiết.
=> Thích thú, say mê.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 117 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã có làm cho người đọc khiếp sợ không? Vì sao.
Phương pháp giải:
Em đọc lại những đoạn văn tả thiên nhiên và cho nhận xét.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã không làm cho người đọc khiếp sợ.
- Tác giả miêu tả chân thực, sắc nét cuộc sống nguyên thủy với những động vật hoang dã nhưng lại khéo léo và không để lại cảm giác khiếp sợ mà cho thấy vẻ đẹp hùng vĩ, vừa hoang sơ, vừa bí ẩn của thiên nhiên, khiến người đọc càng muốn khám phá, chinh phục hơn bao giờ hết.
- Sự hòa mình với tự nhiên, sống giữa thiên nhiên như là sống trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên” khiến cho người đọc cảm thấy bình yên, ấm áp: Giữa rừng sâu tưởng như đầy đe dọa, hiểm nguy, mọi sinh vật lại quấn quýt, sum vầy, thân thiện.
- Cách tác giả cảm nhận về cuộc sống hoang dã không làm cho người đọc khiếp sợ.
- Nguyên nhân: Cuộc sống hoang dã được tác giả khắc họa vừa thanh bình, lại thơ mộng.
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 118 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Có ý kiến cho rằng hành trình khám phá hang Én thích hợp với những người ưa mạo hiểm. Theo em, hành trình này còn đánh thức điều gì ở con người.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nhận xét trên và đưa ra câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Theo em, hành trình này còn đánh thức ở con người sự trân trọng, có ý thức giữ gìn, bảo vệ, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa của đất nước.
- Hành trình chinh phục, khám phá hang Én được kể trong bài kí không chỉ dành cho những người ưa mạo hiểm mà nó còn đánh thức nhiều điều ở con người.
- Qua sự quan sát, cảm nhận của tác giả trên hành trình này thấy được thông điệp ngầm mà văn bản gợi ra: Hành trình về với tự nhiên vừa cho con người mở rộng tầm mắt với những trải nghiệm thú vị khi được sống cùng thiên nhiên hoang sơ, vừa là thử thách đối với sức khỏe và kĩ năng sinh tồn của con người trong những điều kiện thiếu thốn. Thiên nhiên là người mẹ vừa nuôi dưỡng, vừa dạy dỗ con người. Đây cũng chính là điều mà hành trình khám phá hang Én đánh thức ở con người.
Hành trình này đánh thức ở con người ý thức về việc bảo vệ môi trường thiên nhiên, cũng như các loài thực vật, động vật hoang dã.
Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận của em về hang Én.
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn đáp ứng hình thức theo yêu cầu và trình bày cảm nhận của em về hang Én qua nội dung em vừa học.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hang Én là hang động lớn thứ 3 trên thế giới xếp sau Hang Sơn Đoòng (Việt Nam) và hang Deer (Malaysia). Hang nằm trong khu vực trung tâm của Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Được phát hiện và công bố vào năm 1994, những hình ảnh ấn tượng về hang động này đã nhanh chóng được biết đến và trở thành một điểm đến ấn tượng trên toàn thế giới. Đường vào hang Én xuyên qua tán rừng rậm, men theo dòng sông Rào Thượng uốn lượn với cảnh tượng bươm bướm trắng bay ngập tràn suốt đường đi. Bên trong hang, có hàng triệu con én sinh sống và làm tổ. Bạn sẽ có một chuyến du hành đi ngược thời gian về thời kỳ tiền sử, vô cùng nguyên thủy, hoang sơ.
Sau khi đọc văn bản “Hang Én” của tác giả Hà My, người đọc đã có ấn tượng mạnh về địa danh hang Én - một hang động với cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, nguyên sơ, tươi mát, tinh khôi và là nơi con người có thể trú ẩn an toàn. Nơi đây từ thủa khai thiên lập địa, con người và thiên nhiên đã là bạn hữu, sống hòa hợp. Đến với hang Én, du khách yêu thích, cảm phục, ngưỡng vọng, kết giao với tự nhiên, cảm thấy được sống an nhiên trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”. Hành trình về với tự nhiên vừa cho con người mở rộng tầm mắt với những trải nghiệm thú vị khi được sống cùng thiên nhiên hoang sơ, vừa là thử thách đối với sức khỏe và kĩ năng sinh tồn của con người trong những điều kiện thiếu thốn. Thiên nhiên là người mẹ vừa nuôi dưỡng, vừa dạy dỗ con người. Đây cũng chính là điều mà hành trình khám phá hang Én đánh thức ở con người.
Hang Én nằm trong quần thể vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng của tỉnh Quảng Bình. Hành trình đến với Hang Én phải xuyên qua cánh rừng nguyên sinh, vượt qua nhiều đoạn dốc cao hay lội qua những con sông, suối. Nhưng vẻ đẹp của thiên nhiên nơi đây không phụ lòng những ai đã đặt chân đến mảnh đất này. Vượt qua con dốc Ba Giàn đến với thung lũng Rào Thương được bao quanh bởi con suốt cùng tên, Hang Én hiện ra trước mắt. Loài chim én đã sống trong hang hang từ rất lâu, chưa hề biết sợ con người. Những dải đá san hô uốn lượn cùng với nhũ đá, măng đá, ngọc động giăng đầy bên những vách núi…Vẻ đẹp của Hang Én gợi ra những nét đẹp hoang sơ thật hấp dẫn con người.
Bài đọc