Soạn bài Khoa học muôn năm SGK Ngữ văn 9 tập 1 Cánh diều
Chú ý cách tác giả nhấn mạnh ý kiến của mình
Nội dung chính
Văn bản Khoa học muôn năm nêu lên giá trị của khoa học và nghệ thuật, mối quan hệ giữa khoa học và nghệ thuật. Qua văn bản, tác giả đem tới những thông tin thiết thực, lí thú về giá trị của một nền khoa học. |
Đọc hiểu 1
Trả lời Câu hỏi 1 Đọc hiểu trang 123 SGK Văn 9 Cánh diều
Chú ý cách tác giả nhấn mạnh ý kiến của mình
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần đầu văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tác giả sử dụng các từ “không”, “có thể”, “hơn là”, “không những thế " và bày tỏ sự chân thành, tự giác của bản thân
Nhân mạnh “không”, “có thể”, “hơn là”, “không những thế " và bày tỏ sự chân thành, tự giác
Đọc hiểu 2
Trả lời Câu hỏi 2 Đọc hiểu trang 123 SGK Văn 9 Cánh diều
Ở phần 2, tác giả đã nêu lên sự khác biệt chủ yếu nào giữa nghệ thuật và khoa học?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 2 văn bản, chỉ ra điểm khác biệt
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sự khác biệt chủ yếu:
- Nghệ thuật là tình cảm, phụ thuộc vào cảm xúc, khuất phục trước cá tính, khó phá vỡ rào cản định kiến
- Khoa học thực nghiệm là kinh nghiệm, tri thức thông qua quan sát tỉ mỉ, lí luận logic, thoát khỏi thứ mà nghệ thuật không rũ bỏ được và nó mang tính quốc tế, nhân loại
Nghệ thuật |
Khoa học |
|
Sự khác biệt |
là tình cảm, phụ thuộc vào cảm xúc, khuất phục trước cá tính, khó phá vỡ rào cản định kiến |
là kinh nghiệm, tri thức thông qua quan sát tỉ mỉ, lí luận logic, thoát khỏi thứ mà nghệ thuật không rũ bỏ được và nó mang tính quốc tế, nhân loại |
Đọc hiểu 3
Trả lời Câu hỏi 3 Đọc hiểu trang 123 SGK Văn 9 Cánh diều
Tác giả muốn khẳng định điều gì ở phần 3?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 3 văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Nền dân chủ nước Nga cùng với nền khoa học chính xác đi tới cuộc sống mới
Tác giả muốn khẳng định: Nền dân chủ nước Nga cùng với nền khoa học chính xác đi tới cuộc sống mới
Đọc hiểu 4
Trả lời Câu hỏi 4 Đọc hiểu trang 123 SGK Văn 9 Cánh diều
Chú ý những bằng chứng mà tác giả sử dụng
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, liệt kê các bằng chứng
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Timiryazev: Tương lai thuộc về khoa học và dân chủ
- Tác giả: Chỉ khi có sự giúp đỡ của khoa học, nền dân chủ mới thực sự có tương lai
- Người làm vườn, xưởng may, thầy thuốc
Những bằng chứng mà tác giả sử dụng:
- Timiryazev: Tương lai thuộc về khoa học và dân chủ
- Tác giả: Chỉ khi có sự giúp đỡ của khoa học, nền dân chủ mới thực sự có tương lai
- Người làm vườn, xưởng may, thầy thuốc
Đọc hiểu 5
Trả lời Câu hỏi 5 Đọc hiểu trang 124 SGK Văn 9 Cánh diều
Điều “mơ ước” đã cho thấy thái độ của tác giả với khoa học như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 4 văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Thái độ ngợi ca, trân trọng, đề cao và hi vọng vào những thành quả tuyệt vời mà khoa học có thể mang lại cho con người
Thái độ: ngợi ca, trân trọng, đề cao và hi vọng
Đọc hiểu 6
Trả lời Câu hỏi 6 Đọc hiểu trang 124 SGK Văn 9 Cánh diều
Xác định mối quan hệ giữa các đoạn trong phần 4
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 4 văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Mối quan hệ liên kết logic với nhau:
- Đưa ra tưởng tượng về “tòa thành khoa học”
- Giá trị của tòa thành ấy
- Con người cần phải làm gì trong lao động
Mối quan hệ giữa các đoạn trong phần 4 là mối quan hệ liên kết logic với nhau
Đọc hiểu 7
Trả lời Câu hỏi 7 Đọc hiểu trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Điểm giống và khác nhau về nội dung thể hiện ở phần 1 và phần 5 là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, so sánh phần 1 và 5
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Điểm giống nhau: cả hai phần đều đề cao sự sáng tạo và kì diệu của khoa học
- Điểm khác nhau: ở phần 1, tác giả có nhắc đến nghệ thuật nhưng ở phần 5, tác giả tuyệt đối hóa tầm quan trọng của khoa học
Phần 1 |
Phần 5 |
|
Giống nhau |
cả hai phần đều đề cao sự sáng tạo và kì diệu của khoa học |
|
Khác nhau |
tác giả có nhắc đến nghệ thuật |
tác giả tuyệt đối hóa tầm quan trọng của khoa học |
CH cuối bài 1
Trả lời Câu hỏi 1 CH cuối bài trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Tác giả đã nhấn mạnh ý kiến của mình ở phần 1 bằng cách nào? Ưu điểm của cách nhấn mạnh đó là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản ở phần 1, nhận xét
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tác giả nhấn mạnh bằng cách đưa ra các từ ngữ phủ định rồi lại khẳng định; và thêm vào đó là việc bộc lộ sự chân thành của mình
Các nhấn mạnh đó có ưu điểm là sẽ tạo sự ấn tượng với người đọc, gây cảm xúc xúc động, tin tưởng
- Đưa ra các từ ngữ phủ định rồi lại khẳng định đồng thời bộc lộ sự chân thành của mình
- Ưu điểm: tạo sự ấn tượng với người đọc, gây cảm xúc xúc động, tin tưởng
CH cuối bài 2
Trả lời Câu hỏi 2 CH cuối bài trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Sự khác biệt giữa nghệ thuật và khoa học được lí giải ở phần 2 nhằm mục đích gì? Nhận xét về cách nêu lí lẽ và phân tích bằng chứng trong phần này.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra các lí lẽ và dẫn chứng
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Nêu sự khác biệt giữa nghệ thuật và khoa học nhằm mục đích nhấn mạnh sự ưu việt, giá trị chân lí của khoa học
- Tác giả đưa ra lí lẽ chặt chẽ, xác đáng, các bằng chứng rất thuyết phục
- Mục đích: nhấn mạnh sự ưu việt, giá trị chân lí của khoa học
- Nhận xét: lí lẽ chặt chẽ, xác đáng, các bằng chứng rất thuyết phục
CH cuối bài 3
Trả lời Câu hỏi 3 CH cuối bài trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Câu nói của nhà khoa học nổi tiếng được trích dẫn trong phần 3 có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện ý kiến của người viết?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Câu nói của nhà khoa học Timiryazev tăng tính tin cậy, thuyết phục người đọc về giá trị mà khoa học có thể đem lại cho nhân loại
Tác dụng: tăng tính tin cậy, thuyết phục người đọc về giá trị mà khoa học có thể đem lại cho nhân loại
CH cuối bài 4
Trả lời Câu hỏi 4 CH cuối bài trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Xác định luận điểm của phần 4. Những yếu tố nào góp phần tạo nên sức thuyết phục trong cách trình bày luận điểm này?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 4 văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn
Lời giải chi tiết:
Cách 1
*Luận điểm:
- Tưởng tượng về một tòa thành khoa học
- Giá trị mà tòa thành ấy đem đến cho con người
- Cách sống và làm việc từ khoa học
*Sức thuyết phục:
- Lí lẽ, lập luận chặt chẽ
- Đưa ra các dẫn chứng xác đáng
- Đặt vấn đề và đưa ra hướng giải quyết
Luận điểm |
Sức thuyết phục |
- Tưởng tượng về một tòa thành khoa học - Giá trị mà tòa thành ấy đem đến cho con người - Cách sống và làm việc từ khoa học |
- Lí lẽ, lập luận chặt chẽ - Đưa ra các dẫn chứng xác đáng - Đặt vấn đề và đưa ra hướng giải quyết |
CH cuối bài 5
Trả lời Câu hỏi 5 CH cuối bài trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Thái độ của tác giả được thể hiện như thế nào ở phần 5? Từ cách viết phần kết của tác giả, em có thể học hỏi được điều gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 5 văn bản, chú ý các từ thể hiện thái độ
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Thái độ: trân trọng, ngợi ca và tuyệt đối hóa giá trị của khoa học đối với sự phát triển của nhân loại
Học hỏi: bên cạnh hệ thống luận điểm, lí lẽ và bằng chứng, cần đưa thêm cảm xúc cá nhân chân thành để chạm đến trái tim người đọc
Thái độ: trân trọng, ngợi ca và tuyệt đối hóa giá trị của khoa học với sự phát triển của nhân loại
Học hỏi: cần đưa thêm cảm xúc cá nhân chân thành để chạm đến trái tim người đọc
CH cuối bài 6
Trả lời Câu hỏi 6 CH cuối bài trang 125 SGK Văn 9 Cánh diều
Khái quát và hệ thống lại những nội dung đọc hiểu văn bản Khoa học muôn năm! theo gợi ý trong sơ đồ sau:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Lời giải chi tiết: