Soạn bài Mây và sóng SGK Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo chi tiết
Soạn bài Mây và sóng chi tiết Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo với đầy đủ lời giải tất cả các câu hỏi và bài tập phần Chuẩn bị đọc, Trải nghiệm cùng văn bản, Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính
- Thông qua cuộc trò chuyện của em bé với mẹ, bài thơ Mây và sóng của Ta-go ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc. - Bài thơ chứa đựng những triết lí giản dị nhưng đúng đắn về hạnh phúc trong cuộc đời. |
Chuẩn bị đọc
Câu hỏi (trang 30 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Chắc hẳn em đã từng chơi một trò chơi nào đó với người thân trong gia đình (cha mẹ, anh chị,...). Em có cảm xúc như thế nào về những giây phút ấy?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các trò em đã từng chơi với người thân và kể lại.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Em đã dành những thời gian rảnh rỗi bên gia đình và người thân. Khi đó em cùng mọi người chơi những trò chơi như đoán chữ, trốn tìm,... để thêm gắn bó và hiểu nhau hơn. Những giây phút ấy đối với em vô cùng quý giá, nó tràn ngập sự vui vẻ, hạnh phúc và tự tin khi ở bên cạnh những người mình yêu thương.
- Em đã dành những thời gian rảnh chơi với gia đình.
- Khi đó em cùng mọi người chơi những trò chơi như đoán chữ, trốn tìm,.... để thêm gắn bó và hiểu nhau hơn.
- Những giây phút ấy đối với em vô cùng quý giá, nó tràn ngập sự vui vẻ, hạnh phúc và tự tin khi ở bên cạnh những người mình yêu thương.
Cảm xúc khi chơi cùng người thân trong gia đình: vui vẻ, thích thú và hạnh phúc…
Trải nghiệm cùng VB 1
Câu 1 (trang 30 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Qua hình dung của người con về trò chơi khác "thú vị" hơn, em nghĩ người con muốn thể hiện tình cảm gì?
Phương pháp giải:
Chú ý tình cảm của cậu bé trong bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Qua hình dung của người con về trò chơi khác "thú vị" hơn, người con muốn thể hiện tình yêu thương của mình đối với mẹ.
- Người con sẽ là mây, mẹ sẽ là trăng, con sẽ dùng hai tay ôm lấy mẹ. Một trò chơi thể hiện tình yêu của cậu bé dành cho mẹ là không gì sánh được, con muốn lúc nào cũng bên cạnh và ôm lấy mẹ.
- Qua hình dung của người con về trò chơi khác "thú vị" hơn, người con muốn thể hiện tình yêu thương của mình đối với mẹ.
+ Người con sẽ là mây, mẹ sẽ là trăng, con sẽ dùng hai tay ôm lấy mẹ. Một trò chơi thể hiện tình yêu con dành cho mẹ là không gì sánh được, con muốn lúc nào cũng bên cạnh và ôm lấy mẹ.
Qua hình dung của người con về trò chơi khác “thú vị” hơn, em nghĩ người con muốn thể hiện tình cảm yêu thương dành cho người mẹ.
Trải nghiệm cùng VB 2
Câu 2 (trang 30 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Hình ảnh nào thể hiện lên trong tâm trí em khi đọc bài thơ này?
Phương pháp giải:
Chú ý hình ảnh ẩn dụ được thể hiện trong bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Khi đọc bài thơ này, hình ảnh mẹ và con đã hiện lên trong tâm trí em.
- Tình yêu và sự gắn bó với mẹ của em bé thể hiện qua hai cuộc đối thoại của em với những người trên mây, trong sóng. Mây và sóng được cảm nhận qua cái nhìn và trí tưởng tượng của trẻ thơ trở lên hấp dẫn và kì diệu tượng trưng cho tấm lòng bao la và sự bao dung của mẹ.
- Hình ảnh mẹ và con đã hiện lên ngay khi em đọc bài thơ này.
+ Tình yêu và sự gắn bó với mẹ của em bé thể hiện qua hai cuộc đố thoại của em với những người trên mây, trong sóng.
Hình ảnh hiện lên trong tâm trí khi đọc bài thơ này: Người con đang sà vào lòng mẹ, được mẹ ôm trong vòng tay.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 31 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết Mây và sóng là một bài thơ?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các hình thức của một bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Những dấu hiệu giúp em nhận ra đây là một bài thơ là:
- Kết thúc mỗi câu tác giả đều xuống dòng.
- Lời hỏi đáp của con và các bạn cũng được tác giả trích dẫn và cho vào ngoặc kép.
- Bài thơ không có vần, không bị ràng buộc bởi vần luật nhưng người đọc vẫn cảm nhận được âm điệu trữ tình của bài thơ.
- Những dấu hiệu giúp em nhận ra đây là một bài thơ là:
+ Kết thúc mỗi câu tác giả đều xuống dòng.
+ Lời hỏi đáp của con và các bạn cũng được tác giả trích dẫn và cho vào ngoặc kép.
+ Bài thơ không có vần, không bị ràng buộc bởi vần luật nhưng người đọc vẫn cảm nhận được âm điệu trữ tình của bài thơ.
Hết một câu xuống dòng, viết hoa chữ cái đầu tiên.
Viết theo kiểu thơ tự sự, không bị ràng buộc bởi luật thơ những vẫn giàu tính trữ tình.
Âm điệu nhịp nhàng, hình ảnh giàu tính biểu tượng, ngôn ngữ cô đọng.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 31 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Kẻ bảng sau vào vở và điền các thông tin phù hợp, sau đó, trao đổi với bạn:
Phương pháp giải:
Kẻ bảng và vở, thảo luận với bạn cùng bàn và điền theo yêu cầu.
Lời giải chi tiết:
Ấn tượng của em về bài thơ |
Những hình ảnh, biện pháp tu từ gợi cho em ấn tượng |
Ý kiến của bạn em |
- Bài thơ mang một phong cách khác lại với kết cấu của những bài thơ bình thường, đó là bài thơ văn xuôi. - Khi đọc bài thơ em có thể cảm nhận rõ được tình yêu và sự gắn bó của con với mẹ thể hiện qua hai cuộc đối thoại với những người trên mây và trong sóng. - Đặc biệt bài thơ đã truyền đạt được tình mẫu tử thắm thiết và niềm hạnh phúc vô bờ bến trong những trò chơi của hai mẹ con do em bé nghĩ ra. |
- Bài thơ tràn đầy những hình ảnh thiên nhiên rộng lớn, sống động và nhiều màu sắc: mây, sóng, biển cả, bình minh vàng, hoàng hôn, vầng trăng bạc, bầu trời xanh thẳm, bến bờ kì lạ. + Những hình ảnh thiên nhiên ấy được cảm nhận qua cái nhìn và tâm hồn của em bé nên càng đẹp, sinh động, hấp dẫn. + Hình ảnh thiên nhiên lung linh, kì ảo nhưng vẫn rất sinh động, chân thực. + Những hình dáng, hoạt động, âm thanh, màu sắc của thiên nhiên được miêu tả đều rất sát hợp. + Hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng: những trò chơi trên mây, trong sóng tượng trưng cho những thú vui hấp dẫn trong cuộc đời; “bến bờ kì lạ” tượng trưng cho tấm lòng bao la và sự bao dung của mẹ. |
- Đồng tì |
Ấn tượng của em về bài thơ |
Những hình ảnh, biện pháp tu từ gợi cho em ấn tượng. |
Ý kiến của bạn em |
- Bài thơ thuộc kiểu thơ tự sự với những dòng thơ dài. - Tình cảm mẫu tử sâu sắc được thể hiện trong bài thơ. |
- “Con là mây, mẹ là trăng… Và mái nhà sẽ là bầu trời xanh thẳm” - “Con là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ. Con sẽ lăn, lăn, lăn mãi Và vỗ vào gối mẹ, cười vang. Và không một ai trên cõi đời này biết nơi đâu mẹ con ta đang ở” => Những hình ảnh thiên nhiên rộng lớn, sống động và nhiều màu sắc. |
- Đúng đắn, hợp lí… |
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 31 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Hãy phác hoạ (bằng lời hoặc bằng tranh) những hình dung của em khi đọc bài thơ và chia sẻ với các bạn.
Phương pháp giải:
Em có thể chuẩn bị bút màu, giấy a3 để vẽ tranh hoặc trình bày bằng lời những hình dung của em về bức tranh tươi đẹp trong bài thơ em vừa học.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Khi đọc bài thơ Mây và sóng , em hình dung ra một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, rộng lớn của trời, mây, sóng. Trên nền bức tranh ấy là hình ảnh đẹp đẽ của người mẹ đang ôm đứa con ngoan vào lòng. Thiên nhiên đẹp đẽ, rộng lớn nhưng chỉ là phông nền để làm nổi bật cho tình mẫu tử. Và cái rộng lớn của thiên nhiên cũng không sao sánh bằng tình mẫu tử bao la của mẹ con cậu bé trong bài thơ.
- Khi đọc bài thơ em có thể cảm nhận rõ được tình yêu và sự gắn bó của con với mẹ thể hiện qua hai cuộc đối thoại với những người trên mây và trong sóng.
- Bài thơ đã truyền đạt được tình mẫu tử thắm thiết và niềm hạnh phúc vô bờ bến trong những trò chơi của hai mẹ con do em bé nghĩ ra.
Em đang dạo chơi trên bãi biển thì nghe trên cao có tiếng gọi: “Hãy lên chơi cùng bọn tớ, cậu sẽ được làm bạn với bình minh vàng và vầng trăng bạc”. Em tò mò nhìn lên bầu trời, nhận ra rằng đó là những đám mây. Em liền hỏi: “Làm thế nào để mình lên đó được?”. Mây nói rằng: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất rồi đưa tay lên trời, chúng tớ sẽ nhấc bổng cậu lên”. Em nghĩ đến mẹ còn đang đợi ở nhà. Thế là em cùng mẹ chơi những trò hấp dẫn hơn. Em sẽ là mây còn mẹ sẽ là trắng, mái nhà sẽ là bầu trời xanh thẳm. Rồi trong sóng lại có tiếng gọi “Hãy xuống chơi cùng bọn tớ, cậu sẽ được đi ngao du khắp mọi nơi. Cậu chỉ cần đến rìa biển, nhắm mắt lại thì sẽ được làn sóng nâng đi”. Những lời mời thật hấp dẫn, nhưng khi nhớ đến mẹ vẫn còn ở nhà đợi, em đã từ chối họ. Hai mẹ con lại cùng chơi. Em là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ. Em sẽ lăn, lăn, lăn mãi và òa vào lòng mẹ. Và không một ai trên cõi đời này biết hai mẹ con ở nơi nào.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 31 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Hãy nêu hiệu quả của việc sử dụng các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ.
Phương pháp giải:
Nhớ lại các phương thức tự sự, miêu tả và nêu hiệu quả của chúng trong bài.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hiệu quả của việc sử dụng các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ:
- Tự sự: giúp bài thơ liền mạch theo những sự kiện và diễn biến quanh tâm trạng nhân vật cậu bé. (kể lại cuộc gặp gỡ của cậu bé với mây, sóng).
- Miêu tả: giúp các sự việc, sự vật hiện lên một cách sinh động, giàu hình tượng. (bình minh vàng, vầng trăng bạc, bầu trời xanh thẳm).
- Hiệu quả:
+ Yếu tố tự sự giúp người đọc hình dung rõ hơn tình cảm và sự gắn bó của con với mẹ, niềm vui, niềm hạnh phúc của hai mẹ con trong những trò chơi.
+ Yếu tố miêu tả giúp các sự vật được hiện lên một cách sinh động, hấp dẫn hơn như: bình minh vàng, vầng trăng bạc, …
Việc sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả góp phần diễn tả cảm xúc của nhân vật trữ tình, sự gắn bó của người con với mẹ.
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 31 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Em có cảm nhận gì về tình cảm của tác giả? Những chi tiết nào trong bài thơ khiển em có cảm nhận đó?
Phương pháp giải:
Tìm những chi tiết thể hiện cảm xúc của bài thơ từ đó trả lời câu hỏi này.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Bài thơ thể hiện sự trân trọng, ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng của tác giả.
- Chi tiết khiến em có cảm nhận đó: tác giả liệt kê hàng loạt những trò chơi hấp dẫn của tự nhiên rồi chốt lại tất cả vẫn không thể sánh bằng tình mẹ lớn lao, cao cả.
- Em cảm nhận về tình cảm của tác giả là:
+ Tác giả vô cùng trân trọng tình mẫu tử thiêng liêng, gắn bó giữa mẹ và con
- Những chi tiết trong bài thơ khiến em có cảm nhận đó là:
+ Con nghĩ ra những trò chơi thú vị và cảm thấy vô cùng hạnh phúc khi được chơi cùng với mẹ
Bài thơ đã thể hiện sự trân trọng, ngợi ca dành cho tình mẫu tử thiêng liêng.
Những chi tiết trong bài thể hiện điều đó: Xây dựng cuộc đối thoại giữa em bé và người trong mây với lời mời gọi hấp dẫn của những trò chơi. Nhưng sau đó em bé đã từ chối tất cả vì nhớ đến mẹ vẫn đang chờ ở nhà.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 31 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Những trò chơi mà em bé nghĩ ra và cách em mô tả trò chơi này thể hiện tình cảm với mẹ như thế nào? Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm giữa những người thân trong gia đình?
Phương pháp giải:
Em xét xem cậu bé đã nghĩ những trò gì, từ đó thể hiện cậu đã yêu mẹ ra sao.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Những trò chơi mà em bé nghĩ ra là những trò chơi sáng tạo và cách em mô tả trò chơi này thể hiện tình cảm yêu mến vô bờ của em dành cho mẹ. ( Con là mây và mẹ sẽ là trăng/ Hai bàn tay con ôm lấy mẹ… ). Mặc dù có rất nhiều cám dỗ, niềm vui ở ngoài kia nhưng cậu bé vẫn từ chối tất cả để chọn mẹ mình.
- Điều đó gợi cho em suy nghĩ, rằng không có điều gì thú vị hơn gia đình, không có ai yêu chúng ta bằng cha mẹ và gia đình chính là món quà quý giá nhất của mỗi người.
- Những trò chơi mà em bé nghĩ ra và cách em mô tả trò chơi này thể hiện tình cảm với mẹ là:
+ Em bé là sóng, mẹ là bến bờ
+ Cách em mô tả:
Em bé lăn, lăn, lăn mãi, rồi cười vang vỡ tan vào lòng mẹ và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.
- Điều đó gợi cho em suy nghĩ về tình cảm giữa những người thân trong gia đình là:
+ Tình cảm giữa những người thân trong gia đình là thứ tình cảm gắn bó, ruột thịt không thứ gì có thể thay thế được.
+ Chúng ta nên trân trọng thứ tình cảm không gì thay thế được này và luôn đối xử tốt, yêu thương chân thành với người thân của chúng ta.
Những trò chơi mà em bé nghĩa ra và cách em mô tả trò chơi này thể hiện tình cảm yêu thương dành cho mẹ. Dù ở bất kì nơi đâu, người con cũng luôn nhớ đến mẹ và mong được ở bên cạnh mẹ.
Tình cảm giữa những người thân trong gia đình rất gắn bó, sâu sắc.