Soạn bài Muốn làm thằng Cuội (chi tiết)

Soạn bài Muốn làm thằng Cuội trang 155 SGK Ngữ văn 8 tập 1. Câu 3: Phân tích hình ảnh cuối bài thơ: Tựa nhau trông xuống thế gian cười. Em hiểu cái cười ở đây có ý nghĩa gì?

Xem thêm:

Hãy phân tích bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà
Cảm nhận của em về tâm trạng của Tản Đà qua bài thơ Muốn làm thằng Cuội
Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về hai câu thơ mà em thích nhất trong bài thơ Muốn làm thằng Cuội của Tản Đà, trong đó có sử dụng hai từ tượng hình
Cảm nhận của em về tâm trạng của Tản Đà qua bài thơ: Muốn làm thằng Cuội.ngữ văn lớp 9

ND chính

Tâm sự của con người bất hòa sâu sắc với thực tại tầm thường, xấu xa, muốn thoát li bằng mộng tưởng lên cung trăng để bầu bạn với chị Hằng.

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 156 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Hai câu thơ đầu là tiếng than và lời tâm sự của Tản Đà với chị Hằng. Theo em, vì sao Tản Đà lại có tâm trạng chán trần thế ?

Lời giải chi tiết:

Mở đầu bài thơ, hai câu đề, là tâm trạng của tác giả trước cảnh đời thu:

Đêm buồn lắm chị Hằng ơi!

Trần thế em nay chán nửa rồi.

Gặp cảnh đêm thu đã buồn lại buồn và chán nữa. Nỗi buồn chán ấy như thể được nhân lên, chất chứa trong lòng, khiến nhà thơ phái thốt thành lời. Lời thở than cũng là một tâm trạng, một nỗi buồn da diết khôn nguôi. Ấy là nỗi buồn thời thế hay thân thế khiến nhà thơ chán cả cõi đời.

+ Sống trong xã hội thực dân phong kiến tàn tác, bất nhân

+ Mang nỗi nhục mất nước, nỗi buồn vì bản thân rơi vào cảnh long đong, lận đận, bế tắc

+ Tản Đà vốn phóng túng, lãng mạn không bằng lòng với cuộc sống tù túng đó.

+ Bản thân ông không đủ sức thay đổi thực tại bi kịch.

⟹ Lời giãi bày của người lạc lõng trước thời cuộc, luôn bất hòa với thực tại nhàm chán: từ nỗi đau trước sự tồn vong của đất nước, của dân tộc đến nỗi đau kiếp người trước cảnh gió gió mưa mưa rồi nỗi cô đơn thất vọng, bế tắc của riêng mình: “Hai mươi năm lẻ hoài cơm áo. Mà đến bây giờ có thế thôi”. Chính vì thế, thi sĩ Tản Đà muốn thoát li cái xã hội ngột ngạt tầm thường thời bấy giờ bằng mộng tưởng. Ông “muốn làm thằng Cuội” bỏ quách nhân gian để lên cung quế sống bên chị Hằng.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 156 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Nhiều người đã nhận xét một cách xác đáng rằng, Tản Đà là một hồn thơ "ngông". Em hiểu "ngông" nghĩa là gì?

Lời giải chi tiết:

- Ngông là làm những việc trái với lẽ thường, khác với mọi người xung quanh mình. Trong văn học, ngông là biếu hiện cùa ngòi bút có cá tính mạnh mẽ, bất hòa sâu sắc với xã hội đương thời, không chịu gò ép mình trong khuôn khổ chật hẹp của lễ nghi lề thói thông thường, chẳng hạn Nguyễn Công Trứ lấy mo cau che đít bò đủng đỉnh cưỡi lên chùa trong Bài ca ngất ngưởng hay Trần Tế Xương trong bài Bần nhi lạc đã ngợi ca lối sống của chú Mán: “Không đội nón chịu màu da dãi nắng. Chẳng nhuộm răng, dễ trắng dễ cười đời”.

- Trong bài thơ này, cái ngông đó bộc lộ trong:

+ Ý muốn được làm thằng Cuội, bỏ quách trần gian lên cung trăng cùng sống bên chị Hằng, bầu bạn vui cùng gió cùng mây trông xuống cõi người mà cười cợt.

+ Tuy nhà thơ gọi Hằng Nga là chị, tự xưng mình là em nhưng giọng điệu bài thơ không khỏi ít nhiều có tình ý lơi lả, ý vị cợt đùa. Trong cách xưng hô trò chuyện cùa ông với người đọc ít nhiều cũng hàm chứa thái độ chơi ngông. Đặc biệt là tư thế ở cuối bài thơ: Tựa nhau trông xuống thế gian cười thì đúng là một thái độ ngông nghênh khác lạ so với đương thời.

⟹ Tản Đà một hồn thơ "ngông" giữa cái tỉnh và cái điên, giữa cõi thực và cõi mơ thể hiện cá tính, thái độ sống của ông trước cuộc đời đầy bất công, ô trọc. Phía sau cái "ngông" của ông là nhân cách hơn người.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 156 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Phân tích hình ảnh cuối bài thơ: Tựa nhau trông xuống thế gian cười . Em hiểu cái cười ở đây có ý nghĩa gì?

Lời giải chi tiết:

- Sau cùng, hai câu kết càng bộc lộ tâm trạng của nhà thơ:

Rồi cứ mồi năm rằm tháng tám

Tựa nhau trông xuống thế gian cười.

Hình ảnh “tựa nhau” giữa nhà thơ cùng chị Hằng mới lãng mạn làm sao. Rằm tháng Tám, đêm Trung thu chính là lúc trăng tròn và sáng nhất trong năm. Khi đó, người người trong cõi trần gian này đều ngẩng đầu lên ngắm trăng. Cũng chính khi đó, nhà thơ ngồi trên cung trăng tựa vai chị Hằng “trông xuống thế gian, cười”.

- Cái "cười" ở đây của Tản Đà được mang nhiều ý nghĩa:

+ Cười thể hiện niềm vui được thỏa mãn mơ ước lên cõi mộng tưởng.

+ Cười vì nhà thơ thấy thế gian ông từ bỏ vẫn là trần tục tầm thường, buồn chán.

+ Cười thể hiện sự mỉa mai, giễu cợt khi Tản Đà ở vị trí cao hơn cõi trần ông đang sống.

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 156 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1)

Theo em những yếu tố nghệ thuật nào đã tạo nên sức hấp dẫn của bài thơ?

Lời giải chi tiết:

- Trí tưởng tượng sáng tạo, bay bổng của nhà thơ

- Cảm xúc dồi dào, ngòi bút phóng khoáng đã tạo ra cuộc trò chuyện tưởng tượng lý thú, hấp dẫn

- Thái độ sống "ngông" của tác giả tạo ra giọng điệu ngang tàng khác thường

- Có những cách tân mới khi thể hiện cái "tôi"- khác với thơ Đường cổ điển.