Soạn bài Nhớ đồng SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - siêu ngắn
Vùng đất hoặc con người nào đã để lại trong em ấn tượng sâu đậm?
Nội dung chính
| - Bài thơ là tiếng lòng da diết với cuộc đời, cuộc sống tự do và say mê cách mạng của nhân vật trữ tình. - Thể hiện khát vọng tự do, tình yêu nhân dân, đất nước, yêu cuộc sống của chính mình |
Chuẩn bị đọc
(trang 15, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Vùng đất hoặc con người nào đã để lại trong em ấn tượng sâu đậm?
Phương pháp giải:
Huy động kiến thức, đưa ra đánh giá của bản thân về những điều đã được trải nghiệm trong cuộc sống
Lời giải chi tiết:
Quê hương chính là nơi để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng em bởi nơi đó có những cảnh vật, con người mà em yêu quý.
Trải nghiệm cùng VB 1
Câu 1 (trang 15, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định cảm xúc của tác giả ở khổ thơ này. Dựa vào đâu em xác định như vậy?
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức ngữ văn
Lời giải chi tiết:
Cảm xúc: tiếng lòng da diết với cuộc đời, nhớ cuộc sống tự do, yêu quê hương đất nước và say mê cách mạng. Căn cứ vào điệp từ “đâu” để xác định.
Trải nghiệm cùng VB 2
Câu 2 (trang 16, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Việc lặp lại hai dòng thơ này có tác dụng gì?
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Tác dụng: giúp tạo tính sáng tạo, tăng sức biểu cảm, nhấn mạnh cảm xúc nhớ nhung da diết mà không làm đứt mạch cảm xúc.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định thể thơ của bài thơ và cách gieo vần, ngắt nhịp trong khổ thơ thứ hai.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Thể thơ 7 chữ. Gieo vần chân “mùi - vui - bùi”. Nhịp thơ 4/3 tạo ra nhịp điệu cho các câu thơ.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tìm những câu thơ, những từ ngữ được lặp đi lặp lại trong bài thơ và nêu tác dụng của việc sử dụng các cách diễn đạt đó.
Phương pháp giải:
Vận dụng kỹ năng đọc hiểu, kỹ năng phân tích
Lời giải chi tiết:
- Những câu thơ, những từ ngữ được lặp đi lặp lại: Gì sâu bằng những trưa thương nhớ, Gì sâu bằng những trưa hiu quạnh và điệp từ “đâu”.
- Tác dụng: như trở hồn người đọc nhớ đến những trưa đồng quê, nhớ những thứ thân thuộc, tình thương mến dạt dào, những người nông dân hiền như đất, quanh năm dãi nắng dầm sương, vất vả sớm trưa
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nhận xét về cách sắp xếp các phần trong bố cục của bài thơ. Từ đó, xác định sự vận động của mạch cảm xúc được tác giả thể hiện trong bài thơ.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
- Phần 1 (Từ đầu đến “thiệt thà”): Nỗi nhớ da diết cuộc sống bên ngoài nhà tù.
- Phần 2 (Tiếp theo đến “ngát trời”): Nỗi nhớ về chính mình trong những ngày chưa bị giam cầm.
- Phần 3 (còn lại): Trở lại thực tại trại giam cầm lòng trĩu nặng với nỗi nhớ triền miên.
→ Sự vận động của mạch cảm xúc: thể hiện nỗi nhớ quê da diết, tiếp đó là sự nhớ thương cuộc sống và cao hơn là nỗi lòng khao khát tự do và bất bình với thực tại.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ. Căn cứ vào đâu để em xác định như vậy?
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ, nhớ quê hương, nhớ cuộc sống tự do, khát vọng của thi sĩ muốn thoát ra bên ngoài.
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định chủ đề của bài thơ. Chủ đề đó được thể hiện qua những hình thức nghệ thuật nào?
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Chủ đề của bài thơ là tiếng lòng da diết với cuộc đời, cuộc sống tự do và say mê cách mạng. Sử dụng rất thành công biện pháp tu từ điệp ngữ, điệp cấu trúc. Giọng thơ da diết, khắc khoải, sâu lắng. Hình ảnh thơ gần gũi, giản dị mộc mạc, đời thường.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, tác giả muốn gửi thông điệp gì tới người đọc qua bài thơ này?
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Thông điệp: Cống hiến và thực hiện lí tưởng đem lại độc lập cho dân tộc, sự no ấm cho quê hương.
Suy ngẫm và phản hồi 7
Câu 7 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Viết khoảng năm câu hoặc vẽ bức tranh thể hiện sự tưởng tượng của em về cảnh sắc, con người được gọi tả trong Nhớ đồng. Những hình ảnh tưởng tượng đó có tác dụng thế nào đối với việc hiểu nội dung bài thơ?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức tập làm văn
Lời giải chi tiết:
Cảnh sắc được gợi tả trong Nhớ đồng hiện lên thật dung dị, thân thương, một chốn thôn quê yên ả. Nơi ấy gợi cảm giác thanh bình. Con người là chủ thể với nét chân quê, gần gũi, mến thương. Họ là những con người yêu lao động, thiết tha cuộc sống.
Tác dụng: giúp người đọc hiểu đúng nội dung tác phẩm, nắm được mạch cảm xúc, tư tưởng và hiểu thêm về con người của nhà thơ Tố Hữu.
Bài đọc