Soạn bài Rô-mê-ô và Giu-li-ét SGK Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức
Tình yêu là đề tài phổ biến trong văn học, nghệ thuật. Hãy chia sẻ suy nghĩ của em về một tác phẩm viết về đề tài này
Nội dung chính
| Vở bi kịch “Romeo và Juliet” dựa trên xung đột giữa con người với khát vọng yêu đương mãnh liệt và hoàn cảnh thù địch vây hãm. Vượt lên tất cả, Rô- mê-ô và Giu-li-ét đã đến với nhau: Mối tình của họ khẳng định sức sống, sức vươn dậy vượt lên trên mọi hoàn cảnh trói buộc con người. Mối tình đó cũng là lời kết án đanh thép, tố cáo xã hội phong kiến là mối trường thù địch với tình người, với chủ nghĩa nhân văn. |
Trước khi đọc
Trả lời câu hỏi Trước khi đọc trang 118 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Tình yêu là đề tài phổ biến trong văn học, nghệ thuật. Hãy chia sẻ suy nghĩ của em về một tác phẩm viết về đề tài này
Phương pháp giải:
Dựa vào hiểu biết cá nhân để chia sẻ về tác phẩm.
Lời giải chi tiết:
Tác phẩm: “Truyện Kiều” của Nguyễn Du - tình yêu của Thúy Kiều và Kim Trọng
“Truyện Kiều” của Nguyễn Du
Đọc văn bản 1
Trả lời câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 118 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Lời thoại của hai nhân vật có gì đặc biệt?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ lời thoại và đưa ra nhận xét về điểm đặc biệt.
Lời giải chi tiết:
- Lời thoại của hai nhân vật:
+ Lời thoại của Rô-mê-ô thể hiện sự khiêu khích, thể hiện rằng mình không sợ vấn đề gì. Kèm với đó là những lời thoại nhưng lại giống như độc thoại khi tác giả không để dấu gạch ngang ở đầu dòng.
Lời thoại của Rô-mê-ô thể hiện sự khiêu khích, thể hiện rằng mình không sợ vấn đề gì. Kèm với đó là những lời thoại nhưng lại giống như độc thoại
Đọc văn bản 2
Trả lời câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 119 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Tại sao Giu-li-ét mong Rô-mê-ô từ bỏ tên họ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn hội thoại và đưa ra lí do
Lời giải chi tiết:
Giu-li-ét mong Rô-mê-ô từ bỏ tên họ vì hai dòng họ của hai nhân vật có mối thù ghét nhau, chính họ đó sẽ khiến cả hai không thể đến được với nhau, nếu không phải mang họ đó thì tình yêu của họ sẽ không còn vấn đề gì cả.
Vì hai dòng họ của hai nhân vật có mối thù ghét nhau, chính họ đó sẽ khiến cả hai không thể đến được với nhau
Đọc văn bản 3
Trả lời câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 120 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Điều gì đã làm cho Rô-mê-ô có thể gặp gỡ Giu-li-ét?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn hội thoại và đưa ra hành động
Lời giải chi tiết:
Điều khiến Rô-mê-ô vượt tường cao để gặp Giu-li-ét chính là bởi tình yêu sâu sắc của chàng với nàng. Không gì có thể ngăn cản được tình yêu
Chính là tình yêu sâu sắc của chàng với nàng. Không gì có thể ngăn cản được tình yêu
Sau khi đọc 1
Trả lời câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Sự việc Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét diễn ra trong tình thế như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để chỉ ra tình thế diễn ra.
Lời giải chi tiết:
Họ gặp nhau trong vườn nhà của họ Ca-piu-lét. Rô-mê-ô là người của dòng họ Môn-ta-ghiu. Chàng biết rõ gia đình và dòng họ mình vốn có mối thâm thù với nhà Ca-piu-lét nhưng vẫn không quản ngại, vượt tường đến đứng dưới ban công phòng Giu-li-ét mong gặp được người mình yêu. Ở Hồi thứ nhất, Giu-li-ét cũng đã dự cảm được tình thế ngay trong đêm dạ hội khi biết danh tính Rô-mê-ô: “Một mối thù sinh một mối tình/ Vội chi sớm gặp, biết đành muộn sao!/ Tình đâu trắc trở gian lao/ Hận thù mà hoá khát khao ân tình".
Diễn ra trong tình thế cả hai đã biết về mối thù của hai họ.
Tình thế cả hai đã biết về mối thù của hai họ.
Sau khi đọc 2
Trả lời câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Hãy nhận xét cách bày tỏ tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để nhận xét về cách bày tỏ tình yêu của hai nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Hai nhân vật đã bày tỏ tình yêu với nhau bằng những lối nói hoa mĩ, giàu hình ảnh, nhiều thán từ, nhiều so sánh ví von
Hai nhân vật đã bày tỏ tình yêu với nhau rất mãnh liệt, đầy cảm xúc. Cả hai đều thể hiện rõ tình yêu đậm sâu dành cho nhau, không muốn chia xa, tìm cách để thay đổi mối thù oán của hai họ
Hai nhân vật đã bày tỏ tình yêu với nhau rất mãnh liệt, đầy cảm xúc.
Sau khi đọc 3
Trả lời câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Phân tích các hình thức thoại và chỉ ra vai trò của chúng trong việc thể hiện diễn biến tâm trạng của hai nhân vật Rô-mê-ô và Giu-li-ét.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ cả văn bản để phân tích hình thức thoại và chỉ ra vai trò.
Lời giải chi tiết:
Trong kịch nói chung, các hình thức thoại chính bao gồm: đối thoại, độc thoại. Đoạn trích sử dụng hai hình thức thoại này. Có những đoạn độc thoại chỉ một mình nhân vật biết, cũng có những đoạn độc thoại mà người khác (nhân vật khác) cũng nghe được. Đoạn độc thoại của Rô-mê-ô đầu đoạn trích thể hiện nỗi ngây ngất, đắm say của chàng khi nhìn thấy Giu-li-ét xuất hiện trên cửa sổ. Lời độc thoại này cũng cho ta hình dung được vẻ kiều diễm của nàng Giu-li-ét. Đoạn độc thoại của Giu-li-ét thể hiện tình yêu cháy bỏng, ý thức vượt lên mối thù dòng họ của cô gái trẻ. Đoạn đối thoại (Đúng là từ miệng nàng nói ra ... liều mình vì báu vật) của hai nhân vật cho thấy lòng quyết tâm đến với tình yêu, sẵn sàng từ bỏ dòng họ vì tình yêu.
- Các hình thức thoại:
+ Đối thoại:
Giu-li-ét: - Ôi chao!
Rô-mê-ô: - Kìa, nàng vừa lên tiếng! Hỡi nàng tiên lộng lẫy, hãy nói nữa đi!...
+ Độc thoại:
Rô-mê-ô (nói một mình): - Ta cứ đứng nghe thêm nữa, hay nên lên tiếng nhỉ?
+ Độc thoại nội tâm:
Ấy nhè nhẹ chứ nào! Ánh sáng nào vừa lóe trên cửa sổ kia? Đó, phương đông đó...
- Vai trò:
+ Thể hiện tâm trạng của từng đoạn đối thoại cụ thể, ban đầu sử dụng độc thoại nhưng lại mang tính chất độc thoại nội tâm để bày tỏ sự si mê, yêu say đắm và mong muốn được Giu-li-ét đáp lời và mở lòng. Đoạn sau sử dụng độc thoại và đối thoại vì lúc đó hai nhân vật đang trao đổi các thông tin và bày tỏ tình yêu thương với nhau.
=> Qua việc sử dụng đa dạng các hình thức thoại giúp cho đoạn trích trở nên thu hút hấp dẫn hơn, đồng thời làm nổi bật lên nội dung tác giả muốn thể hiện .
|
Hình thức thoại |
Dẫn chứng |
Vai trò |
|
Đối thoại |
Giu-li-ét: - Ôi chao! Rô-mê-ô: - Kìa, nàng vừa lên tiếng! Hỡi nàng tiên lộng lẫy, hãy nói nữa đi!... |
Thể hiện tâm trạng của từng đoạn đối thoại cụ thể, ban đầu sử dụng độc thoại nhưng lại mang tính chất độc thoại nội tâm để bày tỏ sự si mê, yêu say đắm và mong muốn được Giu-li-ét đáp lời và mở lòng. Đoạn sau sử dụng độc thoại và đối thoại vì lúc đó hai nhân vật đang trao đổi các thông tin và bày tỏ tình yêu thương với nhau. => Qua việc sử dụng đa dạng các hình thức thoại giúp cho đoạn trích trở nên thu hút hấp dẫn hơn, đồng thời làm nổi bật lên nội dung tác giả muốn thể hiện |
|
Độc thoại |
Rô-mê-ô (nói một mình): - Ta cứ đứng nghe thêm nữa, hay nên lên tiếng nhỉ? |
|
|
Độc thoại nội tâm |
Ấy nhè nhẹ chứ nào! Ánh sáng nào vừa lóe trên cửa sổ kia? Đó, phương đông đó... |
Sau khi đọc 4
Trả lời câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Đoạn trích cho thấy những xung đột gì trong toàn bộ vở kịch?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ toàn bộ đoạn trích để chỉ ra những xung đột.
Lời giải chi tiết:
Đoạn trích cho thấy xung đột giữa hai gia tộc, đồng thời nhận thấy xung đột giữa tình yêu và hoàn cảnh. Đây là hai xung đột chính của toàn bộ vở kịch. Bản thân đoạn trích chưa phải là đỉnh điểm của xung đột, song, hoàn cảnh gặp gỡ, những mong muốn, những mối lo sợ của nhân vật khi bày tỏ tình yêu đã mách bảo xung đột sẽ tiến triển đến mức khốc liệt. Ngoài ra, còn có xung đột lễ giáo phong kiến và quyền tự do yêu đương qua đoạn trích. Giu-li-ét được mẹ giới thiệu chàng Pa-rít, nhưng trong đêm dạ hội, nàng đã yêu chàng thanh niên chưa biết mặt biết tên, khi chàng xuất hiện dưới ban công, nàng đã bày tỏ tình yêu một cách nồng nhiệt.
Đoạn trích cho thấy xung đột giữa hai dòng họ, xung đột giữa thổ lộ tình yêu mãnh liệt của Rô-mê-ô và sự lo lắng cho an nguy người yêu của Giu-li-ét.
- Xung đột giữa hai dòng họ
- Xung đột giữa thổ lộ tình yêu mãnh liệt của Rô-mê-ô và sự lo lắng cho an nguy người yêu của Giu-li-ét.
Sau khi đọc 5
Trả lời câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Từ phần tóm tắt nội dung vở kịch, hãy cho biết hành động thổ lộ tình yêu trong đêm ở vườn nhà Ca-pi-lét có liên hệ như thế nào với chuỗi hành động tiếp theo của hai nhân vật Rô-mê-ô, Giu-li-ét và kết cục của vở kịch.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ cả văn bản, chú ý phần tóm tắt nội dung vở kịch để chỉ ra sự liên hệ với chuỗi hành động tiếp theo của hai nhân vật.
Lời giải chi tiết:
Ở vở kịch này, cốt truyện vận động theo nguyên tắc nhân quả. Sự kiện Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét trong vườn nhà Ca-piu-lét, hai người bày tỏ tình yêu mặc dù biết hai gia đình có mối thâm thù, sẽ dẫn đến những sự kiện khác như: bí mật làm lễ thành hôn, Giu-li-ét chấp nhận uống thuốc ngủ giả chết để cưỡng lại sự sắp đặt hôn nhân của gia đình và chờ đợi Rô-mê-ô trở về, Rô-mê-ô bí mật trở về, tưởng Giu-li-ét chết thật nên tự sát, Giu-li-ét tự sát khi thấy Rô-mê-ô chết.
Hành động thổ lộ trong vườn nhà Ca-pi-lét chính là sự khẳng định tình yêu của hai nhân vật từ đó hai nhân vật làm mọi thứ mọi cách để có thể ở bên nhau, dù thế nào cũng không chia xa.
Chính là sự khẳng định tình yêu của hai nhân vật
Sau khi đọc 6
Trả lời câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Qua nội dung tóm tắt vở kịch, hãy cho biết kết cục tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét đã tác động như thế nào đến hai dòng học Ca-piu-lét và Môn-ta-ghiu.
Phương pháp giải:
Kết nối câu trả lời với mục Tri thức ngữ văn (kết thúc bi thảm của nhân vật có ý nghĩa thức tỉnh, dự báo một cái gì tốt đẹp hơn sẽ nảy sinh trong cuộc sống và trong mỗi con người)
Lời giải chi tiết:
Vở kịch kết thúc bằng cái chết của đôi uyên ương, nhưng cái chết của họ khẳng định một chân lí cao đẹp: không gì có thể ngăn cản được tình yêu. Tình yêu và sự quên thân của họ khiến cho hai dòng họ tỉnh ngộ và đi đến hoà giải. Bức tượng vàng mà hai dòng họ sẽ dựng lên để tưởng nhớ họ cũng là sự ghi dấu một mối tình trong sáng, bất tử. Cái chết của Rô-mê-ô và Giu-li-ét khích lệ con người tin tưởng vào sức mạnh của tình yêu, khẳng định cuộc sống không nên hận thù. Bi kịch gieo vào tâm trí người đọc (người xem) sự khiếp sợ, thương cảm, từ đó giúp người đọc (người xem) biết căm ghét những điểu ác, hướng đến những điều tốt lành, cao thượng.
Sau khi đọc 7
Trả lời câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Tìm một tác phẩm nghệ thuật hiện đại (văn học, hội họa, âm nhạc, điện ảnh,...) lấy đề tài từ câu chuyện tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét. Nêu một điểm tương đồng giữa tác phẩm đó với vở kịch Rô-mê-ô và Giu-li-ét của Uy-li-am Sếch-xpia
Phương pháp giải:
Dựa vào hiểu biết cá nhân để tìm một tác phẩm nghệ thuật và điểm tương đồng.
Lời giải chi tiết:
- Tác phẩm nghệ thuật lấy đề tài từ câu chuyện tình yêu: Truyện Kiều của Nguyễn Du.
- Trong văn học Việt Nam, nàng Kiều dám vượt qua hàng rào lễ giáo phong kiến “Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” để đến vườn Lãm Thuý thề nguyền cùng chàng Kim trong một đêm trăng: Vầng trăng vằng vặc giữa trời, Đinh ninh hai miệng một lời song song. Thì bên khung cửa sổ tràn đầy ánh trăng trong vườn nhà Ca-piu-lét, Rô-mê-ô và Giu-li-ét vượt qua mối thù địch của hai dòng họ cũng thề nguyền cùng nhau với những lời tha thiết
- Tác phẩm: Truyện Kiều của Nguyễn Du.
- Điểm tương đồng: Trong Truyện Kiều, nàng Kiều dám vượt qua hàng rào lễ giáo phong kiến “Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” để đến vườn Lãm Thuý thề nguyền cùng chàng Kim trong một đêm trăng: Vầng trăng vằng vặc giữa trời, Đinh ninh hai miệng một lời song song. Thì bên khung cửa sổ tràn đầy ánh trăng trong vườn nhà Ca-piu-lét, Rô-mê-ô và Giu-li-ét vượt qua mối thù địch của hai dòng họ cũng thề nguyền cùng nhau với những lời tha thiết
Viết kết nối với đọc
Trả lời câu hỏi Viết kết nối với đọc trang 121 SGK Ngữ văn 9 Kết nối tri thức
Dựa vào xung đột mà Sếch-xpia đề cập trong vở Rô-mê-ô và Giu-li-ét và thực tiễn cuộc sống, hãy viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) trình bày suy nghĩ của em về khát vọng tình yêu của con người.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, áp dụng với kiến thức của bản thân để viết đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
Trong tác phẩm Rô-mê-ô và Giu-li-ét của tác giả Sếch-xpia đã thể hiện khát vọng tình yêu của con người. Yêu là sự khoan dung, thông cảm và ở cạnh nhau trong mọi hoàn cảnh, yêu là hy sinh là cho đi tình cảm của mình mà không cần nhận lại; yêu là loại cảm xúc sinh ra từ sự tăng cao của một loại hormon trong cơ thể, là sự thu hút không thể cưỡng lại giữa hai cá thể với nhau,... Tình yêu luôn gắn liền với nỗi nhớ nhung tha thiết, khao khát được bên cạnh nhau, được hy sinh, được chia sẻ, được thấu hiểu lẫn nhau. Tình yêu có ý nghĩa cao đẹp và thiêng liêng bởi tình yêu là nền tảng của một gia đình hạnh phúc, là cơ sở của sự duy trì giống nòi nhân loại, tình yêu giúp con người vượt qua mọi khó khăn gian khổ, khiến cuộc sống trở nên tươi đẹp hơn, tình yêu khiến con người có động lực phấn đấu, tạo ra những thành tựu to lớn. Tình thân, tình bạn, tình yêu là ba thứ tình cảm cốt lõi làm nên đời sống tâm hồn của một cá nhân, thiếu sót một trong ba thứ tình cảm ấy cũng làm cho chúng ta kém hoàn thiện về cả thể chất lẫn tinh thần. Hãy yêu một cách đúng đắn, hãy có một tình yêu thật đẹp, thật trong sáng, tình yêu không có lỗi đừng bắt nó gánh chịu những cái tội mà do chính bản thân chúng ta gây ra.