Soạn bài Thật và giả SGK Ngữ văn 12 tập 1 Chân trời sáng tạo
Tóm tắt các sự kiện và xác định xung đột kịch trong văn bản. Trong văn bản Thật và giả, sự thật được ẩn giấu sau lời nói dối như thế nào? Nhà vua tỏ thái độ trước việc đó ra sao? Tham khảo bảng sau (làm vào vở)
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 151 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Tóm tắt các sự kiện và xác định xung đột kịch trong văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra lời giải phù hợp
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sự kiện 1: Tiểu thư đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện nói dối và giải quyết vấn đề của tiểu thư
Sự kiện 2: Người đàn bà đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện nói dối
Sự kiện 3: Quận chúa đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện nói dối
Sự kiện 4: Cô gái đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện cô gái nói dối, cô gái vẫn còn tình cảm với Đức vua.
→ Xung đột kịch: Những xung đột ngầm âm ỉ dồn nén trong nội tâm nhân vật:
Nhà vua tức giận, phẫn nộ trước những lời nói dối của mọi người, nhưng cũng chính bởi lời nói dối, nhà vua biết được tình cảm của ai dành cho mình mới là thật lòng.
Sự kiện 1: Tiểu thư đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện nói dối, sau đó giúp giải quyết vấn đề cho tiểu thư
Sự kiện 2: Người đàn bà đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện nói dối
Sự kiện 3: Quận chúa đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng vua đã phát hiện nói dối
Sự kiện 4: Cô gái đến và bày tỏ tình cảm với Đức vua nhưng lại nói dối, khác với những người khác là cô gái nói dối không còn yêu vua. Sau đó, hai người sống hạnh phúc
=> Xung đột kịch: Xung đột chính trong “Thật và giả” là giữa những giá trị thật - chân thực, đạo đức và những giả tạo, dối trá trong xã hội. Cuộc đấu tranh này thể hiện qua các nhân vật, qua sự va chạm và đối đầu của họ, qua những quyết định và hành động của họ trong các tình huống cụ thể.
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 151 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Trong văn bản Thật và giả, sự thật được ẩn giấu sau lời nói dối như thế nào? Nhà vua tỏ thái độ trước việc đó ra sao? Tham khảo bảng sau (làm vào vở):
|
Nhân vật |
Lời nói dối |
Sự thật |
Thái độ của Nhà vua |
|
Tiểu thư |
- Em nói sao hết được lòng em yêu kính Đức vua |
Yêu chàng trai nghèo, nhưng bị cha ép tiến cung |
Phẫn nộ và xót xa |
|
Người đàn bà |
|||
|
Quận chúa |
|||
|
Cô gái |
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra lời giải phù hợp
Lời giải chi tiết:
|
Nhân vật |
Lời nói dối |
Sự thật |
Thái độ của Nhà vua |
|
Tiểu thư |
- Em nói sao hết được lòng em yêu kính Đức vua |
Yêu chàng trai nghèo, nhưng bị cha ép tiến cung |
Phẫn nộ và xót xa |
|
Người đàn bà |
- Thiếp nguyện hi sinh tất cả để làm phận sự nặng nề đối với Trời đất, đối với muôn dân, đối với Đức vua. Thiếp sẽ vào cung nhận lấy sự vất vả, lo âu, khổ ải, làm Hoàng hậu để săn sóc Đức vua |
Muốn trở thành Hoàng hậu |
Buồn sầu |
|
Quận chúa |
Đức vua! Đức vua ơi, xin Người đừng xua đuổi kẻ đến xin làm nô lệ Người |
Trở thành Hoàng hậu để thao túng Đức vua |
Mỉa mai |
|
Cô gái |
Được nhìn thấy Người hôm nay là đã may cho thiếp lắm rồi. Vả lại, ngày tháng đã qua đi, lòng thiếp nay cũng khác đi rồi. |
Còn tình cảm dành cho Đức vua nhưng lo lắng mình sẽ làm vướng chân |
Hạnh phúc, vui sướng |
Câu 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 151 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Không gian "cung điện nguy nga", thời gian "sắp sang một ngày mới" và "trời đất bình tĩnh quá" có vai trò gì trong việc khắc họạ nội tâm của nhân vật khi đối diện với chính mình?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra lời giải phù hợp
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Không gian "cung điện nguy nga", thời gian "sắp sang một ngày mới" và "trời đất bình tĩnh quá" có vai trò quan trọng trong việc khắc họa nội tâm của nhân vật khi đối diện với chính mình bằng cách tạo ra bối cảnh và cảm nhận tâm trạng cho nhân vật trong tình huống đó.
Khi nhân vật đối diện với bối cảnh của "cung điện nguy nga", không gian xa hoa và tráng lệ sẽ tạo nên sự nặng nề, trách nhiệm.
Thời gian "sắp sang một ngày mới" gợi lên sự mong chờ, hy vọng và cả lo lắng về những thách thức mới sắp đến. Sự chuyển từ đêm tối sang ban ngày có thể tạo cảm giác nhân vật đang đối mặt với sự thay đổi, cảm xúc rối ren và lòng can đảm để vượt qua.
"Trời đất bình tĩnh quá" có thể tượng trưng cho sự yên bình bề ngoài, tuy nhiên, trong trường hợp của nhân vật khi đối diện với chính mình, nó có thể tạo ra sự cô đơn và sự trống rỗng đau đớn, khiến nhân vật phải đối mặt với tâm trạng u sầu và những suy tư sâu sắc về cuộc đời và bản thân.
Tất cả những yếu tố trên cùng có thể giúp khán giả hiểu rõ hơn về nội tâm và tâm trạng của nhân vật khi họ đối mặt với chính mình trong những tình huống đặc biệt.
Không gian “cung điện nguy nga”, thời gian “sắp sang một ngày mới” và cảm giác “trời đất bình tĩnh quá” đều góp phần tạo nên một bối cảnh trang trọng và sâu lắng, phản ánh nội tâm phức tạp của nhân vật chính khi họ đối diện với những suy tư và cảm xúc sâu kín của mình.
Không gian “cung điện nguy nga” tượng trưng cho quyền lực và vẻ đẹp huy hoàng, nhưng cũng là nơi cô lập, nơi nhân vật chính phải đối mặt với sự trống rỗng của bản thân và những giá trị xã hội. Nó làm nổi bật sự đối lập giữa vẻ ngoài lộng lẫy và nội tâm cô đơn, tạo ra một không gian đầy ám ảnh để khám phá bản chất thật của con người và xã hội.
Thời gian “sắp sang một ngày mới” mang ý nghĩa biểu tượng cho sự khởi đầu và hy vọng. Đây có thể là lúc nhân vật chính suy ngẫm về quá khứ và chuẩn bị đối mặt với những thách thức mới. Thời điểm này cũng gợi lên sự chờ đợi, sự căng thẳng trước những biến cố sắp xảy ra, phản ánh sự bất an và mong đợi trong tâm hồn nhân vật.
Cảm giác “trời đất bình tĩnh quá” lại tạo ra một sự tương phản mạnh mẽ với nội tâm đầy sóng gió của nhân vật. Sự yên bình của thiên nhiên trở thành nền tảng để nhân vật chính phản tỉnh và nhìn nhận lại chính mình, đồng thời cũng làm tăng thêm sự căng thẳng khi mọi sự tập trung vào nội tâm đầy xáo trộn của họ.
Câu 4
Trả lời Câu hỏi 4 trang 151 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Cách sắp xếp cho các nhân vật phụ nữ lần lượt xuất hiện làm gia tăng kịch tính của màn kịch như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra lời giải phù hợp
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sắp xếp xuất hiện của các nhân vật phụ nữ trong một màn kịch có thể tác động đáng kể đến việc gia tăng kịch tính và tạo ra sự căng thẳng. Dưới đây là một số cách để sắp xếp xuất hiện của nhân vật phụ nữ để gia tăng kịch tính của màn kịch:
- Sự bất ngờ: Sắp xếp cho một nhân vật phụ nữ xuất hiện một cách đột ngột và không ngờ để tạo ra sự bất ngờ cho khán giả. Điều này có thể làm tăng cường sự căng thẳng và thúc đẩy diễn biến của màn kịch.
- Đối lập: Sự đối lập giữa các nhân vật phụ nữ cũng có thể làm tăng cường kịch tính. Bằng cách sắp xếp cho họ xuất hiện xen kẽ và tạo ra mâu thuẫn hoặc tình huống đối lập, màn kịch sẽ trở nên đa chiều và hấp dẫn hơn.
Việc sắp xếp các nhân vật phụ nữ lần lượt xuất hiện, điều này tạo ra một dòng chảy kịch tính, khi mỗi nhân vật mang theo một phần của câu chuyện và một góc nhìn khác nhau về sự kiện đang diễn ra. Sự xuất hiện của họ không chỉ làm phong phú thêm nội dung mà còn tạo ra những điểm nhấn tâm lý, làm cho màn kịch trở nên sống động và đa chiều hơn. Mỗi nhân vật phụ nữ đều góp phần làm sáng tỏ các khía cạnh khác nhau của vấn đề, đồng thời làm tăng cường sự hiểu biết và cảm thông của người đọc đối với nhân vật chính và hoàn cảnh của họ.
Câu 5
Trả lời Câu hỏi 5 trang 151 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Pho tượng đá có thực sự giúp Nhà vua giải đáp vấn đề thật - giả không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra lời giải phù hợp
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Không, pho tượng đá chỉ như một hình thức ẩn dụ cho những phán đoán, sự phân tích trong tâm hồn của nhà vua.
Pho tượng đá không thực sự giúp Nhà vua giải đáp vấn đề thật - giả một cách trực tiếp, nhưng nó lại mở ra một không gian suy tư, nơi mà Nhà vua và người xem có thể tự mình khám phá và đối diện với những vấn đề sâu kín của cuộc sống và con người. Pho tượng đá, qua sự tương tác với Nhà vua, trở thành biểu tượng cho sự tìm kiếm lẽ thật trong mọi sự việc, đồng thời cũng phản ánh quan điểm của tác giả về việc nhận diện và đánh giá giá trị thật giả trong xã hội.
Câu 6
Trả lời Câu hỏi 6 trang 151 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Xung đột trong màn kịch cho thấy những băn khoăn gì của tác giả - trong tư cách người công dân, người nghệ sĩ - trước đời sống và sáng tạo?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, đưa ra lời giải phù hợp
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Xung đột trong màn kịch thường thể hiện những băn khoăn sâu sắc của tác giả đối với nhiều khía cạnh của đời sống và sáng tạo từ nhiều góc độ khác nhau, bao gồm tư cách người công dân và người nghệ sĩ.
Tác giả có thể sử dụng xung đột để diễn đạt những lo ngại về xã hội, nhân văn và đạo đức. Qua việc đặt nhân vật vào tình huống đấu tranh, tác giả thể hiện những tâm lý phức tạp, sự đau đớn của con người trong xã hội, và khao khát tìm kiếm tình yêu và lòng chân thành. Đồng thời, xung đột cũng có thể phản ánh những suy tư của tác giả về quyền lực, tình bạn, tình yêu và những giá trị cơ bản của cuộc sống.
Từ tư cách người nghệ sĩ, xung đột trong màn kịch có thể thể hiện sự tranh cãi giữa các ý tưởng và giá trị mà tác giả muốn truyền đạt. Tác giả có thể sử dụng xung đột nhằm làm nổi bật sự đối lập giữa cái đẹp và cái xấu, sự thiện và ác, sự quyết đoán và sống còn trong quá trình sáng tạo.
Tóm lại, xung đột trong màn kịch không chỉ là phương tiện để tạo ra sự căng thẳng và hấp dẫn cho tác phẩm, mà còn là cách tác giả thể hiện những băn khoăn của mình về con người, xã hội và nghệ thuật.
Xung đột trong màn kịch không chỉ là một cuộc đấu trí giữa các nhân vật mà còn cho thấy những băn khoăn của Nguyễn Đình Thi trước đời sống và sáng tạo. Như một người công dân, ông quan tâm đến việc làm thế nào để phân biệt giữa cái thật và cái giả trong bối cảnh xã hội đầy rối ren và phức tạp. Như một người nghệ sĩ, ông tự hỏi về trách nhiệm và vai trò của nghệ thuật trong việc phản ánh hiện thực, cũng như khả năng của nghệ thuật trong việc đưa ra cái nhìn sâu sắc và chân thực về cuộc sống. Màn kịch với những xung đột của nó, vì thế, không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một phương tiện để tác giả truyền đạt những suy ngẫm và quan điểm của mình về thế giới xung quanh.