Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 112 SGK Ngữ văn 12 tập 1 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra sự khác nhau giữa ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ thân mật. Phân tích đặc điểm ngôn ngữ thân mật có trong các trường hợp sau
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 112 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra sự khác nhau giữa ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ thân mật.
Phương pháp giải:
Xem lại kiến thức tiếng Việt.
Lời giải chi tiết:
Ngôn ngữ trang trọng là phong cách ngôn ngữ dùng trong trường hợp đòi hỏi sự chuyên nghiệp hoặc học thuật, dùng chính trong văn viết. Ngoài ra, người nói còn sử dụng ngôn ngữ trang trọng khi đối tượng giao tiếp là một người không quen biết nhiều hoặc đối với cấp trên, người lớn tuổi hơn nhằm thể hiện thái độ tôn trọng và sự chuyên nghiệp.
Ngôn ngữ thân mật là phong cách ngôn ngữ dùng trong đời thường, dùng chính trong văn nói. Ngôn ngữ thân mật phần lớn được sử dụng khi nói, trong các ngữ cảnh giao tiếp xã hội hằng ngày và thể hiện thái độ thân mật hơn với những người thân quen, gia đình và bạn bè.
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 112 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Phân tích đặc điểm ngôn ngữ thân mật có trong các trường hợp sau:
a. Đi nhé! Đi nhé! Những cô gái cũng hết cả rụt rè giơ cả hai tay lên vẫy, vẫy mãi… rồi tinh nghịch lấy ngón tay nhỏ xíu trỏ lên đầu nhắc anh bộ đội hãy giữ gìn cuộc sống của mình. Ừ, chết làm sao được cơ chứ, đùa một chút cho vui. Ai cũng bị lây cái không khí rạo rực khí thế lên đường ấy, cả những em bé vừa đứng vững giấu mặt sau hàng rào xi măng mà vẫy. Y cứ xuýt xao mãi vì ngồi bên cửa sổ, nó nghe rành rọt tiếng một đứa bé chỉ 5, 6 tuổi ở ga Phủ Lý. Các chú đánh xong giặc Mỹ mà về nhé!
(Nguyễn Văn Thạc, Mãi mãi tuổi hai mươi)
b. Tức thì mục già giẫy nảy người lên mà rằng:
- Cha mẹ ơi! Sữa như thế mà mẹ lại còn bảo là “tạm được". Tốt vào hạng nhất rồi đấy mẹ ạ.
Bà kia bĩu môi:
- Phải, hạng nhất đấy!
- Chứ gì? Chị ấy mới đẻ con so, xưa nay lại không phải chân lấm tay bùn bao giờ, lại là vợ ông Phó lý chả phải khổ sơ như người khác thì làm gì sữa chả tốt?
- Thế là bao nhiêu?
(Vũ Trọng Phụng, Cơm thầy cơm cô)
Phương pháp giải:
Xem lại kiến thức tiếng Việt.
Lời giải chi tiết:
- Lời của các cô gái thanh niên xung phong với các anh lính, thể hiện cảm xúc vui đùa, hóm hỉnh, thân mật
- Thể hiện sự suồng sã trong cách nói chuyện của hai nhân vật
Câu 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 113 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Đọc văn bản Thư gửi con trai của Thô-mát Hân Mo-gân (Thomas Hunt Morgan) trong phần Viết và cho viết văn bản này dùng ngôn ngữ thân mật hay ngôn ngữ trang trọng. Dựa vào đâu bạn nhận định như vậy?
Phương pháp giải:
Xem lại kiến thức tiếng Việt.
Lời giải chi tiết:
Ngôn ngữ trang trọng
Mặc dù văn bản là cuộc trao đổi giữa người cha với con của mình, song người cha muốn trao đổi với con trai như hai người đàn ông trưởng thành vì vậy mà trong lá thư có những từ ngữ thể hiện sự tôn trọng.
Câu 4
Trả lời Câu hỏi 4 trang 113 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Chúng ta có thể sử dụng ngôn ngữ thân mật khi thi vấn đáp, trả lời phỏng vấn xin bổng du học, dẫn chương trình trong một buổi toạ đàm không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Xem lại kiến thức tiếng Việt.
Lời giải chi tiết:
Không thể, ngôn ngữ thân mật là ngôn ngữ được dùng tự nhiên, thoải mái, gần gũi trong những hoàn cảnh giao tiếp không theo nghi thức. Khi thi vấn đáp, trả lời phỏng vấn xin bổng du học, dẫn chương trình trong một buổi toạ đàm là những hoàn cảnh giao tiếp nghi thức nên chúng ta phải sử dụng ngôn ngữ trang trọng khi giao tiếp.
Tuy nhiên, việc sử dụng ngôn ngữ thân mật có thể phù hợp trong một số tình huống, chẳng hạn như dẫn chương trình trong một buổi giao lưu, buổi họp mặt bạn bè, hoặc các sự kiện có tính chất gần gũi, thoải mái hơn. Quyết định sử dụng ngôn ngữ thân mật hay chính thức cần cân nhắc cẩn trọng, phụ thuộc vào mục đích, môi trường và đối tượng tham gia cụ thể.
Từ đọc đến viết
Trả lời Câu hỏi Từ đọc đến viết trang 113 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày ý kiến về vấn đề: trong trang Facebook cá nhân, nên hay không nên nêu danh tính thật của người sử dụng? Vì sao?
Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức và kĩ năng đã học
Lời giải chi tiết:
Ngày nay, mạng xã hội vô cùng phổ biến, nhà nhà sử dụng mạng xã hội, người người sử dụng mạng xã hội. Ở Việt Nam có rất nhiều mạng xã hội được người dân sử dụng trong đó phải kể đến: Facebook, Zalo, Instagram,… với hàng triệu người truy cập ở những lứa tuổi khác nhau, trong đó, Facebook là trang mạng xã hội với số lượng lớn người dùng ở Việt Nam truy cập hàng ngày. Việc sử dụng danh tính thật của người sử dụng khi truy cập Facebook là điều nên thực hiện và cũng được Facebook kêu gọi. Điều này sẽ giúp ích cho tất cả người dùng khi sử dụng tên thật để mọi người biết đang kết nối với ai và sẽ xây dựng một “cộng đồng an toàn". Tuy nhiên, người dùng cũng cần cân nhắc đến việc bảo vệ quyền riêng tư và an ninh cá nhân khi chia sẻ thông tin trên mạng xã hội. Việc kiểm soát cài đặt quyền riêng tư, hạn chế phạm vi thông tin cá nhân và chỉ chia sẻ thông tin với người dùng mà bạn tin tưởng là rất quan trọng. Tóm lại, việc nêu danh tính thật trên Facebook có thể tạo cơ hội kết nối tốt hơn với người khác, nhưng cũng cần đảm bảo an toàn và bảo vệ thông tin cá nhân của mình.