Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 16 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức - siêu ngắn
Chỉ ra biệt ngữ xã hội ở những câu sau và cho biết dựa vào đâu em khẳng định như vậy. Hãy giải nghĩa các biệt ngữ đó.
Câu 1
BIỆT NGỮ XÃ HỘI
Câu 1 (trang 16, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Chỉ ra biệt ngữ xã hội ở những câu sau và cho biết dựa vào đâu em khẳng định như vậy. Hãy giải nghĩa các biệt ngữ đó.
a. Năm lên sáu, cung thiếu nhi thành phố có cuộc tuyển “gà” khắp các trường tiểu học, tôi cũng được chọn gửi đến lớp năng khiếu.
(Ngô An Kha, Tìm mảnh ghép thiếu )
b. Ôn tập cẩn thận đi em. Em cứ “tủ” như vậy, không trúng đề thì nguy đấy .
Phương pháp giải:
Đọc lại khái niệm biệt ngữ xã hội để xác định biệt ngữ trong câu.
Lời giải chi tiết:
Câu 2
Câu 2 (trang 16, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Cái việc lơ đễnh rất hữu ý đó, cái chuyện bỏ quên hộp thuốc lào vẫn là một ám hiệu của Cai Xanh dùng tới mỗi lúc đi tìm bạn để “đánh một tiếng bạc lớn” nghĩa là cướp một đám to.
(Nguyễn Tuân, Một đám bất đắc chí )
Vì sao ở câu trên, người kể chuyện phải giải thích cụm từ “ đánh một tiếng bạc lớn ”? Theo em, tác giả dùng cụm từ đó với mục đích gì?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ cụm từ trong ngoặc và dựa vào ngữ cảnh câu văn để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Phải giải thích vì để cho người đọc có thể hiểu được nội dung câu chuyện, giúp người đọc hiểu được vấn đề và nội dung mà tác giả muốn nói tới.
Câu 3
Câu 3 (trang 16, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Trong phóng sự Tôi kéo xe của Tam Lang (viết về những người làm nghề kéo xe chở người thời trước Cách mạng tháng Tám năm 1945), có đoạn hội thoại:
- Mày đã “ làm xe ” lần nào chưa?
- Bẩm, chúng cháu chưa làm bao giờ cả.
Trong Cạm bẫy người của Vũ Trọng Phụng – một tác phẩm vạch trần trò gian xảo, bịp bợm của những kẻ đánh bạc trước năm 1945 – có câu: Tôi rất lấy làm lạ là vì cứ thấy hai con chim mòng thắng trận, ù tràn đi mà nhà đi săn kia đã phí gần hai mươi viên đạn .
Nêu tác dụng của việc sử dụng biệt ngữ xã hội (in đậm) trong các trường hợp trên. Đọc tác phẩm văn học, gặp những biệt ngữ như thế, việc đầu tiên cần làm là gì?
Phương pháp giải:
Em dựa vào kiến thức đọc hiểu văn bản và định nghĩa về biệt ngữ để trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Tác dụng: giúp người đọc có thể hiểu được bối cảnh xã hội thu nhỏ của một nhóm người cụ thể như: lao động, nông dân,...
- Khi gặp phải những biệt ngữ xã hội cần phải tìm hiểu ngữ cảnh trong bài để xác định xem biệt ngữ đó thuộc về lớp người nào, bối cảnh nào.
Câu 4
Câu 4 (trang 17, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Chỉ ra biệt ngữ xã hội trong các đoạn hội thoại sau và nhận xét về việc sử dụng biệt ngữ của người nói:
a. – Cậu ấy là bạn con đấy à?
- Đúng rồi, bố. Nó lầy quá bố nhỉ?
b. – Nam, dạo này tớ thấy Hoàng buồn buồn, ít nói. Cậu có biết vì sao không?
- Tớ cũng hem biết vì sao cậu ơi.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ các đoạn hội thoại và xác định biệt ngữ dựa vào nhân vật, ngữ cảnh.
Lời giải chi tiết:
