Tiến hành thí nghiệm xà phòng hóa tristearin theo các bước sau:
Bước 1: Cho khoảng 2 g tristearin và khoảng 4 mL dung dịch NaOH 40% vào bát sứ.
Bước 2: Đun hỗn hợp trong khoảng 10 phút và liên tục khuấy bằng đũa thủy tinh. Nếu thể tích nước giảm bổ sung thêm nước.
Bước 3: Kết thúc phản ứng, đổ hỗn hợp vào cốc thủy tinh chứa khoảng 30 mL dung dịch NaCl bão hòa, khuấy nhẹ, để nguội hỗn hợp.
Ở bước 1, nếu thay tristearin bằng dầu dừa hoặc mỡ lợn thì hiện tượng sau bước 3 vẫn xảy ra tương tự.
Ở bước 2, có thể thay việc đun sôi nhẹ bằng đun cách thủy (ngâm trong nước nóng).
Ở bước 3, thêm dung dịch NaCl bão hòa để tách muối của acid béo ra khỏi hỗn hợp.
Ở bước 3, có thể thay dung dịch NaCl bão hòa bằng dung dịch CaCl 2 bão hòa.
Ở bước 1, nếu thay tristearin bằng dầu dừa hoặc mỡ lợn thì hiện tượng sau bước 3 vẫn xảy ra tương tự.
Ở bước 2, có thể thay việc đun sôi nhẹ bằng đun cách thủy (ngâm trong nước nóng).
Ở bước 3, thêm dung dịch NaCl bão hòa để tách muối của acid béo ra khỏi hỗn hợp.
Ở bước 3, có thể thay dung dịch NaCl bão hòa bằng dung dịch CaCl 2 bão hòa.
a. Đúng. Vì dầu dừa và mỡ lợn cũng là chất béo, có thể tham gia phản ứng xà phòng hóa.
b. Đúng. Nhiệt độ xảy ra phản ứng xà phòng hóa từ 60 o C đến 70 o C, do vậy có thể thay việc đun sôi nhẹ bằng đun cách thủy.
c. Đúng. Muối của acid béo ít tan trong dung dịch NaCl bão hòa nên tách ra, nhẹ hơn và nổi lên trên dung dịch.
d. Sai. Vì CaCl 2 không có tác dụng giảm độ tan của acid béo.