Bài 4. Sử học với một số lĩnh vực, ngành nghề hiện đại SGK Lịch sử 10 Cánh Diều
Giới thiệu một di sản (hoặc địa điểm) ở địa phương em có thể phát triển du lịch.
? mục 1
Trả lời câu hỏi mục 1 trang 25 SGK Lịch sử 10
Đọc thông tin và quan sát các hình 4.2, 4.3, hãy phân tích mối quan hệ giữa Sử học với công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên. Hãy làm rõ mối quan hệ đó qua một ví dụ cụ thể.
Phương pháp giải:
Quan sát hình ảnh và đọc thông tin trang 27 SGK
Lời giải chi tiết:
Mối quan hệ giữa Sử học với công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó, mật thiết
- Các loại hình di sản văn hóa (vật thể, phi vật thể, hỗn hợp,…)đóng vai trò là nguồn sử liệu quan trọng đặc biệt đối với nghiên cứu lịch sử
- Sử học nghiên cứu về lịch sử hình thành, phát triển của di sản văn hóa, di sản thiên nhiên; xác định vị trí, vai trò ý nghĩa của di sản với cộng đồng
- Sử học cung cấp những thông tin có giá trị và tin cậy liên quan đến di sản văn hóa, di sản thiên nhiên. Nhằm phục vụ công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản
- Sử học xác định giá trị của các di sản văn hóa, di sản thiên nhiên cần bảo tồn, đề xuất những hình thức, phương pháp bảo tồn bền vững, hiệu quả
- Công tác bảo tồn giúp giữ gìn được những giá trị lịch sử của di sản cho cộng đồng và nhân loại.
Ví dụ: Mối quan hệ giữa sử học và công tác bảo tồn di tích khu Hoàng thành Thăng Long.
Cụ thể:
Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long là nguồn sử liệu vô cùng quan trọng cho ta biết về đời sống sinh hoạt, kiến trúc, vị thế chính trị,v.v.. dưới thời Lí-Trần- Lê Sơ. Đồng thời công tác bảo tồn, gìn giữ di tích giúp cho các nhà Sử học có một nguồn tài liệu vô dùng quý giá để nghiên cứu.
Thông qua Sử học, ta có thể biết về thời gian xây dựng, tồn tại, tu sửa, vị trí của khu Hoàng Thành Thăng Long xưa. Đồng thời đánh giá chính xã về giá trị của Hoàng Thành Thăng Long để bảo tồn, phát triển tốt nhất.
? mục 2
Trả lời câu hỏi mục 2 trang 27 SGK Lịch sử 10
Đọc thông tin và quan sát Bảng 4, hãy nêu vai trò của Sử học đối với một số ngành nghề trong lĩnh vực Công nghiệp văn hóa. Trình bày tác động của sự phát triển các ngành, nghề thuộc lĩnh vực Công nghiệp văn hóa đối với Sử học.
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung mục 2 trang 28 SGK
Lời giải chi tiết:
|
Vai trò của Sử học đối với các ngành công nghiệp văn hóa |
Tác động của ngành công nghiệp Văn hóa đối với sử học |
|
Cung cấp những thông tin liên quan đến ngành |
Cung cấp thông tin, nguồn tri thức của ngành cho việc nghiên cứu lịch sử |
|
Hình thành ý tưởng, nguồn cảm hứng cho ngành công nghiệp |
Thúc đẩy sử học phát triển |
|
Nghiên cứu, đề xuất chiến lược phát triển bền vững |
Góp phần giao lưu và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa trong cộng đồng |
? mục 3
Trả lời câu hỏi mục 3 trang 28 SGK Lịch sử 10
Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình từ 4.4 đến 4.6, các sơ đồ 4.1, 4.2, hãy:
- Giải thích vai trò của lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch
- Phân tích tác động của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa. Lấy ví dụ cụ thể và phân tích
Phương pháp giải:
Đọc nội dung thông tin trang 28, 29 SGK
Lời giải chi tiết:
* Vai trò của lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch:
- Là nguồn di sản, tài nguyên quý giá để phát triển ngành Du lịch, đem lại những nguồn lực lớn
- Cung cấp tri thức lịch sử văn hóa để hỗ trợ quảng bá, thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững.
- Cung cấp bài học kinh nghiệm, hình thành ý tưởng để lên kế hoạch xây dựng chiến lược phát triển ngành du lịch.
* Tác động của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa:
- Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa
- Cung cấp thông tin của ngành để Sử học nghiên cứu, đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững.
- Quảng bá lịch sử, văn hóa cộng đồng ra bên ngoài; kết nối và nâng cao vị thế các ngành du lịch, lịch sử.
Luyện tập Câu 1
Trả lời câu hỏi mục Luyện tập trang 30 SGK Lịch sử 10
1. Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện những nội dung chính của bài học
Phương pháp giải:
Đọc lại nội dung bài học
Lời giải chi tiết:
Luyện tập Câu 1
Phương pháp giải:
Tìm kiếm thông tin qua báo, sách, internet
Lời giải chi tiết:
5 di sản văn hóa của Việt Nam được UNESCO ghi danh là Di sản Thế giới:
- Quần thể di tích Cố đô Huế: Quần thể di tích Cố đô Huế là những di tích lịch sử - văn hóa do triều Nguyễn chủ trương xây dựng trong khoảng thời gian từ đầu thế kỷ 19 đến nửa đầu thế kỷ 20 trên địa bàn kinh đô Huế xưa. Được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào ngày 11/12/1993.
- Quần thể danh thắng Tràng An, Ninh Bình: Tràng An là một trong những nơi có cảnh quan tháp karst đẹp và quyến rũ nhất trên thế giới. Phủ lên cảnh quan là thảm rừng và các tháp dạng nón hùng vĩ cao 200m, với các hố trũng hẹp khép kín, bao quanh bởi các sống núi nối liền nhau, các đầm lầy thông nhau qua hệ thống suối xuyên ngầm có chiều dài lên tới 1 km. Ngày 23/6/2014, Quần thể danh thắng Tràng An chính thức trở thành di sản thế giới hỗn hợp đầu tiên của Việt Nam.
- Ca trù: Hát ca trù là một bộ môn nghệ thuật truyền thống ở phía Bắc Việt Nam kết hợp hát cùng một số nhạc cụ dân tộc. Ca trù thịnh hành từ thế kỷ 15, từng là một loại ca trong cung đình và được giới quý tộc và trí thức yêu thích. Ca trù là một sự phối hợp nhuần nhuyễn và đỉnh cao giữa thi ca và âm nhạc. Ngày 1/10/2009, ca trù đã được công nhận là di sản phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
- Mộc bản triều Nguyễn: Mộc bản triều Nguyễn là di sản tư liệu thế giới đầu tiên tại Việt Nam được UNESCO công nhận ngày 31/7/2009. Mộc bản triều Nguyễn gồm 34.618 tấm, là những văn bản chữ Hán-Nôm được khắc ngược trên gỗ để in ra các sách tại Việt Nam vào thế kỷ 19, 20.
- Thánh địa Mỹ Sơn:Thánh địa Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là tổ hợp gồm nhiều đền đài Chăm Pa trong một thung lũng đường kính khoảng 2 km được bao quanh bởi đồi núi. Xưa đây từng là nơi tổ chức cúng tế cũng như là lăng mộ của các vị vua Chăm pa hay hoàng thân, quốc thích. Năm 1999, Thánh địa Mỹ Sơn đã được UNESCO chọn là một trong các di sản thế giới tân thời và hiện đại.
Vận dụng
Trả lời câu hỏi mục Luyện tập trang 30 SGK Lịch sử 10
Giới thiệu một di sản (hoặc địa điểm) ở địa phương em có thể phát triển du lịch.
Phương pháp giải:
Liên hệ thực tế:
- Địa phương em thuộc xã, huyện nào?
- Tìm hiểu di tích của địa phương: đình, chùa, đền, văn chỉ,...
Lời giải chi tiết:
Khu di tích Đình vàng Viên Châu, thuộc xã Cổ Đô, huyện Ba Vì, Tp Hà Nội. Đình Viên Châu có một địa thế rất đẹp, lưng tựa triền đê, nhìn ra trước mặt là ao sen lớn tạo nên một cảnh đẹp thơ mộng cho ngôi đình cổ này. Đình được xây dựng từ thế kỷ XVII, gồm 5 gian, 2 chái, thờ hai vị thành hoàng làng, tương truyền là con của công chúa Thụy hoa con vua Hùng thứ 17 là Thông Hà và Thuỷ Giang Linh ứng Đại vương. Tại đình hiện vẫn còn giữ được 1 bức hoành phi, 2 câu đối và 5 đạo sắc phong. Bố cục tổng thể của đình kiểu chữ Nhị, gồm một tòa Tiền tế kiểu hai mái đầu hồi bít đốc do thời Nguyễn xây thêm phía trước và một tòa Đại đình theo kiểu mái đao.
Tòa Đại đình có quy mô 5 gian 2 chái thực sự là một công trình kiến trúc tiêu biểu của xứ Đoài, còn lưu giữ được nhiều đường nét giá trị từ thời Lê Trung Hưng.Bốn bộ vì chính Đại đình có kết cấu kiểu thượng chồng rường giá chiêng, hạ kẻ bẩy hiên trên mặt bằng 6 hàng chân. Bộ đầu dư chạm rồng ở đình Viên Châu đều được làm từ thời Lê Trung Hưng khoảng thế kỷ 17, 18. Tất cả đều được chạm khắc tinh xảo rất đẹp. Em nghĩ tại đây có thể phát triển du lịch.