Giải bài 5.35 trang 84 sách bài tập toán 10 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Một học sinh dùng một dụng cụ đo đường kính d của một viên bi (đơn vị: cm) thu được kết quả sau:
Đề bài
Một học sinh dùng một dụng cụ đo đường kính d của một viên bi (đơn vị: cm) thu được kết quả sau:
Lần đo |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
d |
6,50 |
6,51 |
6,50 |
6,52 |
6,49 |
6,50 |
6,78 |
6,49 |
a) Bạn Minh cho rằng kết quả đo ở lần 7 không chính xác. Hãy kiểm tra khẳng định này của Minh.
b) Tính giá trị xấp xỉ cho đường kính của viên bi.
Phương pháp giải - Xem chi tiết
- Tính số trung bình của dãy dữ liệu trên ¯x=x1+x2+x3+...+xnn
- Tính trung vị của mẫu số liệu đã cho nếu số lẻ thì là số chính giữa còn nếu là số chẵn thì là trung bình cộng của hai số chính giữa
- Trung vị Q2, tìm nửa trung vị bên trái Q2 và bên phải Q2 (không bao gồm Q2 nếu n lẻ)Tìm khoảng tứ phân vị của dãy dữ liệu này ΔQ=Q3−Q1
- Kiểm tra khẳng định của Minh bằng cách so sánh Q3+1,5.ΔQ với 6,78
Lời giải chi tiết
a) Số trung bình là:
¯x=6,50+6,51+6,50+6,52+6,49+6,50+6,78+6,498=52,298=6,53625
Sắp xếp các dãy số liệu theo thứ tự tăng dần:
6,49 |
6,49 |
6,50 |
6,50 |
6,50 |
6,51 |
6,52 |
6,78 |
Ta có: n=8 nên trung vị là trung bình cộng của hai số chính giữa nên
Q2=6,50+6,502=6,5
Trung vị dữ liệu bên phải Q2 là:
6,50 6,51 6,52 6,78
Gồm 4 số do đó trung vị là trung bình cộng của hai số chính giữa nên
Q3=6,51+6,522=6,515
Trung vị dữ liệu bên trái Q2 là:
6,49 6,49 6,50 6,50
Gồm 4 số do đó trung vị là trung bình cộng của hai số chính giữa nên
Q1=6,49+6,502=6,495
Khoảng tứ phân vị là: ΔQ=6,515−6,495=0,02
Ta có: Q3+1,5.ΔQ=6,515+1,5.0,02=6,454<6,78
⇒ nghi ngờ của bạn Minh về lần đo thứ 9 không chính xác là đúng.
b) Giá trị lần đo thứ 9 là giá trị bất thường nên ta loại bỏ giá trị này và tính trung bình của 7 giá trị còn lại là:
¯x=6,50+6,51+6,50+6,52+6,49+6,50+6,497=45,517≈6,501