Giải Bài tập 7 trang 6 sách bài tập văn 12 - kết nối tri thức
Đoạn văn miêu tả thái độ của dân chúng trong đoạn văn có điểm đặc sắc: - Không trực tiếp miêu tả + Tác giả không trực tiếp miêu tả cảm xúc hay suy nghĩ của dân chúng.
Đọc lại văn bản Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu trong SGK Ngữ văn 12 , tập hai (tr. 22), đoạn từ “Bỗng dưng tất cả dừng lại” đến “Bầm lạy quản lớn ạ!” và trả lời các câu hỏi:
Câu 1
Theo bạn, đoạn văn này có những điểm đặc sắc gì?
Lời giải chi tiết:
Đoạn văn miêu tả thái độ của dân chúng trong đoạn văn có điểm đặc sắc:
- Không trực tiếp miêu tả
+ Tác giả không trực tiếp miêu tả cảm xúc hay suy nghĩ của dân chúng.
-Sử dụng miêu tả gián tiếp:
+Miêu tả hành động: "Dân chúng đứng thành hai bên đường", "khuôn mặt lo âu, phẫn uất".
+Miêu tả cảnh vật: "Bến cảng Sài Gòn nhộn nhịp, tấp nập", "dàn nhạc Tây phương vang lên những bản nhạc chào mừng".
- Sử dụng biện pháp so sánh:
+So sánh sự im lặng của Phan Bội Châu với "tảng đá", "bức tượng đồng".
-Sử dụng biện pháp đối lập:
+Đối lập sự im lặng của Phan Bội Châu với tiếng nhạc ồn ào, náo nhiệt.
-Tác dụng:
+Thể hiện sự phẫn nộ, bất bình của dân chúng trước ách áp bức của thực dân Pháp.
+Tôn vinh khí phách hiên ngang, bất khuất của Phan Bội Châu.
+Làm cho tác phẩm thêm sinh động, hấp dẫn.
Câu 2
Nêu và nhận xét về cách tổ chức điểm nhìn trong đoạn văn.
Lời giải chi tiết:
Cách tổ chức điểm nhìn rất đặc biệt và có tác dụng mạnh mẽ trong việc tạo ra hiệu ứng châm biếm và chỉ trích.
+ Điểm nhìn từ góc độ ngoại quan: mô tả cảnh đám đông đang đứng xếp hàng dọc theo lề đường để chờ đợi sự xuất hiện của quan Toàn quyền (Varen).
+ Điểm nhìn từ góc độ nhân vật: Các phản ứng và bình luận của nhiều nhân vật khác nhau (chú bé con, chị con gái, anh sinh viên, bác cu li xe, nhà Nho) được mô tả từ góc độ của họ, cung cấp cái nhìn từ nhiều góc độ xã hội khác nhau.
à Các nhân vật này phản ánh sự tôn sùng và thái độ đối với Varen theo cách cá nhân và phong phú, tạo ra một bức tranh đa dạng về cách nhìn nhận của các tầng lớp xã hội.
+ Điểm nhìn từ góc độ chỉ trích chính trị: Đoạn văn không chỉ mô tả cảnh tượng và các phản ứng mà còn sử dụng các yếu tố châm biếm để chỉ trích trực tiếp các chính sách và hành động của thực dân, cụ thể là Varen.
Tóm lại, cách tổ chức điểm nhìn trong đoạn văn rất đa dạng và có tác dụng mạnh mẽ trong việc truyền tải thông điệp của tác phẩm. Việc sử dụng góc nhìn tổng quát, điểm nhìn từ các nhân vật khác nhau, và điểm nhìn chỉ trích chính trị giúp tạo ra một bức tranh sinh động và sắc nét về tình huống xã hội dưới chế độ thực dân. Điều này không chỉ làm nổi bật sự hài hước và châm biếm mà còn phản ánh sự chỉ trích sắc sảo đối với sự áp bức và bất công trong xã hội.
Câu 3
Thái độ châm biếm được thể hiện bằng những thủ pháp nghệ thuật nào?
Lời giải chi tiết:
Thái độ châm biếm được thể hiện bằng:
+ Phóng đại và cường điệu các đặc điểm và hành động của nhân vật để làm nổi bật sự lố bịch và vô lý “cái mũ hai sừng trên chóp sọ” và “đôi bắp chân ngài bọc ủng”
+ Sự đối lập và mâu thuẫn: tương phản giữa sự kiêu ngạo và quyền lực của Varen với sự nhún nhường và sợ hãi của người dân. Và sự mâu thuẫn trong phản ứng của nhân vật: Các nhân vật như chú bé con, chị con gái, anh sinh viên, bác cu li xe, và nhà Nho thể hiện sự mâu thuẫn trong thái độ của họ đối với Varen. Những phản ứng này phản ánh sự ngưỡng mộ và sự tôn sùng thái quá, qua đó làm nổi bật sự lố bịch và không hợp lý của tình huống.
+ Sử dụng ngôn ngôn ngữ miêu tả lố bịch và châm biếm qua lời thoại.
+ Mô tả tình huống theo kịch câm: như việc mọi người “lạy quan lớn” hoặc “cái giống tởm” được miêu tả một cách kịch câm và lố bịch. Cách mô tả này tạo ra hiệu ứng hài hước và châm biếm qua sự phóng đại và cường điệu hóa các tình huống.
Câu 4
Có gì đặc biệt trong cách tác giả diễn tả thái độ của dân chúng?
Lời giải chi tiết:
Cách tác giả diễn tả thái độ của dân chúng trong văn bản "Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu" đặc biệt ở những điểm sau:
-Không trực tiếp miêu tả:
+Tác giả không trực tiếp miêu tả cảm xúc hay suy nghĩ của dân chúng.
-Sử dụng miêu tả gián tiếp:
+Miêu tả hành động: "Dân chúng đứng thành hai bên đường", "khuôn mặt lo âu, phẫn uất".
+Miêu tả cảnh vật: "Bến cảng Sài Gòn nhộn nhịp, tấp nập", "dàn nhạc Tây phương vang lên những bản nhạc chào mừng".
-Sử dụng biện pháp so sánh:
+So sánh sự im lặng của Phan Bội Châu với "tảng đá", "bức tượng đồng".
-Sử dụng biện pháp đối lập:
+Đối lập sự im lặng của Phan Bội Châu với tiếng nhạc ồn ào, náo nhiệt.
-Tác dụng:
+Thể hiện sự phẫn nộ, bất bình của dân chúng trước ách áp bức của thực dân Pháp.
+Tôn vinh khí phách hiên ngang, bất khuất của Phan Bội Châu.
+Làm cho tác phẩm thêm sinh động, hấp dẫn.
Câu 5
Trong đoạn văn này, hình ảnh Va-ren được miêu tả như thế nào?
Lời giải chi tiết:
Trong đoạn văn, hình ảnh Hồ Chí Minh đã khéo léo miêu tả hình ảnh Varen với sự cường điệu và lố bịch để thể hiện sự châm biếm và chỉ trích đối với quyền lực thực dân. Hình ảnh Varen được xây dựng như một biểu tượng của sự áp bức và bất công, đồng thời tạo ra một bức tranh rõ nét về sự phân biệt và sự tôn sùng thái quá của người dân. Các chi tiết cường điệu, phản ứng hài hước của dân chúng và sự chỉ trích chính trị tất cả đều góp phần làm nổi bật sự bất công của chế độ thực dân mà Hồ Chí Minh muốn phê phán.