Giải bài Tiếng Việt trang 53 SBT Văn 11 - Chân trời sáng tạo
Điền vào bảng sau những điểm giống và khác nhau giữa biện pháp điệp từ, điệp ngữ với biện pháp lặp cấu trúc, đồng thời nêu ví dụ cho từng trường hợp.
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 53 SBT Văn 11 Chân trời sáng tạo
Điền vào bảng sau những điểm giống và khác nhau giữa biện pháp điệp từ, điệp ngữ với biện pháp lặp cấu trúc, đồng thời nêu ví dụ cho từng trường hợp.
|
Biện pháp điệp từ, điệp ngữ |
Biện pháp lặp cấu trúc |
|
Điểm giống nhau |
|
|
Điểm khác nhau |
|
|
Ví dụ |
Phương pháp giải:
Đọc lại kiến thức về biện pháp điệp từ, điệp ngữ với biện pháp lặp cấu trúc
Lời giải chi tiết:
|
Biện pháp điệp từ, điệp ngữ |
Biện pháp lặp cấu trúc |
|
|
Điểm giống nhau |
- Đều là những biện pháp tu từ làm tăng biểu cảm cho sự diễn đạt. Đều sử dụng lặp lại những yếu tố ngôn ngữ để nhấn mạnh, khẳng định một nội dung nào đó. |
|
|
Điểm khác nhau |
Lặp lại 1 từ hoặc 1 cụm từ trong câu, trong đoạn |
Lặp lại một kết cấu ngữ pháp trong vế câu, trong câu, trong đoạn |
|
Ví dụ |
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa Thương em, thương em, thương em biết mấy. |
Cô đi đi. Cô lại lại. Cô uốn éo. Cô thướt tha. |
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 53 SBT Văn 11 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong bài thơ Gai (Mai Văn Phấn) và phân tích tác dụng của biện pháp đó.
Phương pháp giải:
Nhớ lại kiến thức về biện pháp tu từ lặp cấu trúc
Đọc kĩ bài thơ Gai (Mai Văn Phấn)
Lời giải chi tiết:
- Phép lặp thứ nhất: Sớm /Hái bông hoa hồng/Chiều / Gai cào mộng mị.
- Phép lặp thứ hai: Sẹo/ Lên xanh biếc thế/ Gai/ Trong hồn đơn hoa.
→ Tác dụng: Tổ chức cấu trúc thơ kép nhấn mạnh sự song song và đối lập giữa cái đẹp và nỗi đau, thành quả sáng tạo và những tổn thương phải trải qua để có được thành quả đó.
Câu 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 53 SBT Văn 11 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra biện pháp tu từ lặp cấu trúc trong các ví dụ sau, trong số đó, hãy xác định đâu là phép đối
(Nam Cao, Bài học quét nhà)
b.Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo,
Tiền bạc trong kho chửa lĩnh tiêu.
Rượu cúc nhận đem, hàng biếng quẩy,
Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.
Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy
Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.
Thôi thế thì thôi đành Tết khác,
Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo
(Trần Tế Xương, Cảm Tết)
Phương pháp giải:
Đọc và nhớ lại kiến thức về biện pháp tu từ lặp cấu trúc
Đọc kĩ 2 văn bản
Lời giải chi tiết:
a. Phép lặp cấu trúc: “ Nói một mình, mắng! Vấp ngã, mắng! Đi chậm, mắng! Bữa ăn không có thức ăn, ngả ngốn không ăn được, mắng!...” → Nhấn mạnh sự lặp đi lặp lại và tăng tiến của hành động la mắng vô lý của người mẹ.
b. Trong bài thơ trên, việc lặp cấu trúc ngữ pháp có sự đối lập về từ ngữ, thanh điệu đã làm nên phép đối. Đây là phép đối giữa hai dòng thơ 7 chữ:
- Rượu cúc nhận đem, hàng biếng quẩy,/Trà sen mượn hỏi, giá còn kiêu.
- Bánh chưng sắp gói, e nồm chảy/Giò lụa toan làm, sợ nắng thiu.
→ Tác dụng: Nhấn mạnh lí do thiếu thốn những món ngon ngày tế(do những yếu tố khách quan chứ không phải do nghèo) nhằm mục đích tạo tiếng cười hài hước.