Bài 10. Liên kết cộng hóa trị trang 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66 Hóa 10 Chân trời sáng tạo
Tải vềTrong việc hình thành liên kết hóa học, không phải lúc nào các nguyên tử cũng cho, nhận electron hóa trị với nhau như trong liên kết ion. Quan sát các Hình 10.1 đến 10.3, cho biết quy tắc octet đã được áp dụng ra sao khi các nguyên tử tham gia hình thành liên kết.
CH tr 59 MĐ
|
Trong việc hình thành liên kết hóa học, không phải lúc nào các nguyên tử cũng cho, nhận electron hóa trị với nhau như trong liên kết ion. Thay vào đó, chúng có thể cùng nhau sử dụng chung các electron hóa trị để cùng thỏa mãn quy tắc octet. Trong trường hợp này, một loại liên kết hóa học mới được hình thành. Đó là loại liên kết gì?
|
Lời giải chi tiết:
Liên kết mà các nguyên tử sử dụng chung các electron hóa trị để cùng thỏa mãn quy tắc octet được gọi là liên kết cộng hóa trị
CH tr 59 CH
|
1. Quan sát các Hình 10.1 đến 10.3, cho biết quy tắc octet đã được áp dụng ra sao khi các nguyên tử tham gia hình thành liên kết.
|
Phương pháp giải:
Liên kết cộng hóa trị là liên kết được hình thành giữa hai nguyên tử bằng một hay nhiều cặp electron dùng chung
Lời giải chi tiết:
Nguyên tử bị thiếu bao nhiêu electron thì bỏ ra bấy nhiêu electron để góp chung electron với các nguyên tử khác => Đạt cấu hình eleectron bền vững của khí hiếm
Ví dụ:
- Nguyên tử O cần nhận thêm 2 electron => Bỏ ra 2 electron để góp chung
- Nguyên tử Cl và H cần nhận thêm 1 electron => Mỗi nguyên tử bỏ ra 1 electron để góp chung
- Nguyên tử N cần nhận thêm 3 electron => Bỏ ra 3 electron để góp chung
CH tr 59 CH
|
2. Giải thích sự hình thành liên kết trong các phân tử HCl, O 2 và N 2 |
Phương pháp giải:
Các nguyên tử sẽ góp 1 hay nhiều electron để hình thành 1 hay nhiều cặp electron chung => Thỏa mãn quy tắc octet
Lời giải chi tiết:
- Xét phân tử HCl:
+ Nguyên tử H có 1 electron ở lớp ngoài cùng, có xu hướng nhận thêm 1 electron
+ Nguyên tử Cl có 7 electron ở lớp ngoài cùng, có xu hướng nhận thêm 1 electron
=> Nguyên tử H và Cl sẽ góp 1 electron tạo thành 1 cặp electron chung
- Xét phân tử O 2 :
+ Nguyên tử O có 6 electron ở lớp ngoài cùng, có xu hướng nhận thêm 2 electron
=> Mỗi nguyên tử O sẽ góp 2 electron tạo thành 2 cặp electron chung
- Xét phân tử N 2 :
+ Nguyên tử N có 5 electron ở lớp ngoài cùng, có xu hướng nhận thêm 3 electron
=> Mỗi nguyên tử N sẽ góp 3 electron tạo thành 3 cặp electron chung
CH tr 60 CH
|
3. Thế nào là liên kết đơn, liên kết đôi và liên kết ba? |
Phương pháp giải:
- Liên kết đơn: 1 cặp electron chung
- Liên kết đôi: 2 cặp electron chung
- Liên kết ba: 3 cặp electron chung
Lời giải chi tiết:
- Liên kết đơn: là liên kết được tạo bởi 1 cặp electron chung, được biểu diễn bằng một gạch nối “-“
- Liên kết đôi: là liên kết được tạo bởi 2 cặp electron chung, được biểu diễn bằng 2 gạch nối “=”
- Liên kết ba: là liên kết được tạo bởi 3 cặp electron chung, được biểu diễn bằng 3 gạch nối “\( \equiv \) ”
CH tr 60 LT
|
Trình bày sự hình thành liên kết cộng hóa trị trong phân tử Cl 2 |
Phương pháp giải:
- Nguyên tử Cl có 7 electron ở lớp ngoài cùng => Có xu hướng nhận thêm 1 electron
Lời giải chi tiết:
- Nguyên tử Cl có 7 electron ở lớp ngoài cùng => Có xu hướng nhận thêm 1 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm Ar
=> Khi hình thành phân tử Cl
2
, mỗi nguyên tử sẽ góp 1 electron để tạo thành 1 cặp electron chung
CH tr 60 CH
|
4. Viết công thức electron, công thức Lewis và công thức cấu tạo của Cl 2 , H 2 O, CH 4 |
Phương pháp giải:
Tham khảo Bảng 10.1:
Lời giải chi tiết:
-
Công thức electron, công thức Lewis và công thức cấu tạo của Cl
2
, H
2
O, CH
4
lần lượt là:
CH tr 60 LT
|
Trình bày sự hình thành liên kết cộng hóa trị trong phân tử NH 3 |
Phương pháp giải:
- Nguyên tử H và nguyên tử N đều là phi kim
+ Nguyên tử H có 1 electron ở lớp ngoài cùng => Cần nhận thêm 1 electron
+ Nguyên tử N có 5 electron ở lớp ngoài cùng => Cần nhận thêm 3 electron
Lời giải chi tiết:
- Xét phân tử khí amonia
- Nguyên tử H có 1 electron ở lớp ngoài cùng
- Nguyên tử N có 5 electron ở lớp ngoài cùng
=> Nguyên tử H cần thêm 1 electron và N cần thêm 3 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm
=> Khi 3 nguyên tử H và 1 nguyên tử N liên kết với nhau, mỗi nguyên tử H góp 1 electron và nguyên tử N góp ra 3 electron để tạo ra 3 đôi electron dùng chung
CH tr 61 CH
|
5. Biết phân tử CO cũng có liên kết cho – nhận. Viết công thức electron và công thức cấu tạo của CO |
Phương pháp giải:
- O cần nhận thêm 2 electron
- C cần nhận thêm 4 electron
Lời giải chi tiết:
- O có 6 electron ở lớp ngoài cùng => Cần nhận thêm 2 electron
- C có 4 elctron ở lớp ngoài cùng => Cần nhận thêm 4 electron
=> Mỗi nguyên tử sẽ góp chung 2 electron để tạo thành 2 cặp electron chung.
- Khi đó nguyên tử C có 6 electron, O có 8 electron ở lớp ngoài cùng => O sẽ sử dụng 1 cặp electron chưa liên kết làm cặp electron chung với nguyên tử C.
- Trong CO, nguyên tử O đóng góp cặp electron chung nên nguyên là nguyên tử cho, còn nguyên tử C không đóng góp electron nên đóng vai trò nhận
=> Công thức electron và công thức cấu tạo:
CH tr 61 CH
|
6. Cho biết đặc điểm của nguyên tử “cho” và nguyên tử “nhận” trong phân tử có liên kết cho – nhận. |
Phương pháp giải:
- Nguyên tử “cho” là nguyên tử đóng góp cặp electron chung
- Nguyên tử “nhận” là nguyên tử không đóng góp eletron
Lời giải chi tiết:
- Đặc điểm của nguyên tử “cho”: còn cặp electron chưa tham gia liên kết => Đóng góp cặp electron chung
- Đặc điểm của nguyên tử “nhận”: có orbital trống, không chưa electron, số electron lớp ngoài cùng chưa đạt quy tắc octet => Không đóng góp electron mà nhận cặp eletron của nguyên tử “cho”
CH tr 61 LT
|
Trình bày liên kết cho – nhận trong ion NH 4 + |
Phương pháp giải:
Trong phân tử NH 3 , nguyên tử N còn 1 cặp electron chưa liên kết, ion H + có orbital trống, không chứa electron
Lời giải chi tiết:
- Trong phân tử NH 3 , nguyên tử N còn 1 cặp electron chưa liên kết, ion H + có orbital trống, không chứa electron.
- Khi cho NH 3 kết hợp với ion H + , nguyên tử N sử dụng 1 cặp electron chưa tham gia liên kết làm cặp electron chung với ion H + tạo thành ion NH 4 + .
- Trong ion NH
4
+
, nguyên tử N đóng góp 1 cặp electron chung nên là nguyên tử cho, ion H
+
không đóng góp electron, đóng vai trò nhận electron
CH tr 62 CH
|
7. Vì sao liên kết cộng hóa trị trong các phân tử Cl 2 , O 2 , N 2 là liên kết cộng hóa trị không phân cực? |
Phương pháp giải:
- Độ âm điện của một nguyên tử đặc trưng cho khả năng hút electron của nguyên tử
Lời giải chi tiết:
- Các phân tử Cl 2 , O 2 , N 2 được tạo từ 2 nguyên tử giống nhau
=> Độ âm điện bằng nhau
=> Khả năng hút electron như nhau
=> Cặp electron dùng chung không bị lệch về nguyên tử nào
=> Liên kết cộng hóa trị không phân cực
CH tr 62 CH
|
8. Trong các phân tử HCl, NH 3 và CO 2 , cặp electron chung lệch về phía nguyên tử nào? Giải thích |
Phương pháp giải:
Trong hợp chất cộng hóa trị, cặp electron dùng chung sẽ lệch về phía nguyên tử có độ âm điện lớn hơn
Lời giải chi tiết:
- Trong phân tử HCl, Cl có độ âm điện lớn hơn H => Cặp electron chung lệch về phía nguyên tử Cl
- Trong phân tử NH 3 , N có độ âm điện lớn hơn H => Cặp electron chung lệch về phía nguyên tử N
- Trong phân tử CO 2 , O có độ âm điện lớn hơn C => Cặp electron chung lệch về phía nguyên tử O
CH tr 62 LT
|
Nêu thêm ví dụ về phân tử có liên kết cộng hóa trị không phân cực và liên kết cộng hóa trị phân cực. Viết công thức electron của chúng để minh họa. |
Phương pháp giải:
- Liên kết cộng hóa trị không phân cực là liên kết cộng hóa trị trong đó cặp electron chung không lệch về phía nguyên tử nào
- Liên kết cộng hóa trị phân cực là liên kết cộng hóa trị trong đó cặp electron chung lệch về phía nguyên tử có độ âm điện lớn hơn
Lời giải chi tiết:
- Phân tử có liên kết cộng hóa trị không phân cực: Cl
2
, O
2
, H
2
, N
2
- Phân tử có liên kết cộng hóa trị phân cực là: HCl, NH 3 , CO 2
CH tr 62 CH
|
9. Liên kết cộng hóa trị trong phân tử dạng A 2 luôn là liên kết cộng hóa trị phân cực hay không phân cực? Giải thích. |
Phương pháp giải:
Dựa vào Bảng 10.2 và rút ra nhận xét
Lời giải chi tiết:
- Phân tử dạng A 2 được tạo bởi 2 nguyên tử giống nhau
=> Hiệu độ âm điện = 0
=> Cộng hóa trị không phân cực
=> Liên kết cộng hóa trị trong phân tử dạng A 2 luôn là liên kết cộng hóa trị không phân cực
CH tr 63 CH
|
10. Em có nhận xét gì khi cặp electron chung trong liên kết lệch hẳn về một phía nguyên tử |
Phương pháp giải:
- Cặp electron chung trong liên kết lệch hẳn về phía nguyên tử có độ âm điện lớn hơn
Lời giải chi tiết:
- Trong liên kết cộng hóa trị phân cực, cặp electron chung trong liên kết lệch hẳn về phía nguyên tử có độ âm điện lớn hơn
=> Nguyên tử có độ âm điện lớn hơn sẽ mang số oxi hóa âm, nguyên tử có độ âm điện nhỏ hơn sẽ mang số oxi hóa dương
- Ví dụ:
+ NH 3 : N có độ âm điện lớn hơn H => N trong NH 3 có số oxi hóa = -3, H trong NH 3 có số oxi hóa = +1
+ HCl: Cl có độ âm điện lớn H => Cl trong HCl có số oxi hóa = -1, H trong HCl có số oxi = +1
CH tr 63 LT
|
Cho biết loại liên kết trong các phân tử MgCl 2 , CO 2 và C 2 H 4 ? |
Phương pháp giải:
Lời giải chi tiết:
- Phân tử MgCl 2
+ Mg có độ âm điện = 1,31
+ Cl có độ âm điện = 3,16
=> Hiệu độ âm điện = 3,16 – 1,31 = 1,85 => Liên kết ion
- Phân tử CO 2
+ C có độ âm điện = 2,55
+ O có độ âm điện = 3,44
=> Hiệu độ âm điện = 3,44 – 2,55 = 0,89 => Liên kết cộng hóa trị phân cực
- Phân tử C 2 H 4
+ C có độ âm điện = 2,55
+ H có độ âm điện = 2,2
=> Hiệu độ âm điện = 2,55 – 2,2 = 0,35 => Liên kết cộng hóa trị không phân cực
CH tr 63 CH
|
11. Quan sát các Hình từ 10.5 đến 10.8, cho biết liên kết nào trong mỗi phân tử được tạo thành bởi sự xen phủ trục hoặc xen phủ bên của các orbital
|
Phương pháp giải:
Quan sát Hình từ 10.5 đến 10.8 và rút ra nhận xét
Lời giải chi tiết:
- Liên kết σ trong mỗi phân tử được tạo thành bởi sự xen phủ trục
- Liên kết п trong mỗi phân tử được tạo thành bởi sự xen phủ bên
CH tr 63 CH
|
12. Mô tả sự hình thành liên kết σ. |
Phương pháp giải:
Liên kết σ là sự xen phủ trục
Lời giải chi tiết:
Liên kết σ hay còn là sự xen phủ trục: sự xen phủ này xảy ra trên trục nối giữa hai hạt nhân nguyên tử.
Ví dụ:
CH tr 64 CH
|
13. Mô tả sự hình thành liên kết п |
Phương pháp giải:
Liên kết п là sự xen phủ bên
Lời giải chi tiết:
Liên kết п hay còn là sự xen phủ bên: Sự xen phủ thực hiện ở hai bên trục nối giữa hai hạt nhân nguyên tử
Ví dụ:
CH tr 64 CH
|
14.
Quan sát Hình 10.8, hãy so sánh sự hình thành liên kết σ và liên kết п
|
Phương pháp giải:
So sánh độ xen phủ giữa liên kết п và liên kết σ
Lời giải chi tiết:
|
Liên kết σ |
Liên kết п |
|
|
Giống nhau |
- Sự xen phủ các orbital của nguyên tử |
|
|
Khác nhau |
- Xen phủ trục - Độ xen phủ lớn hơn - Vùng xen phủ nằm trên đường nối tâm 2 nguyên tử |
- Xen phủ bên - Độ xen phủ nhỏ hơn - Vùng xen phủ nằm hai bên đường nối tâm hai nguyên tử |
CH tr 64 CH
|
15. Theo em, thế nào là liên kết bội? Phân tử nào dưới đây có chứa liên kết bội: Cl 2 , HCl, O 2 và N 2 ? |
Phương pháp giải:
- Liên kết bội được hình thành bởi liên kết có 2 – 3 cặp electron góp chung
Lời giải chi tiết:
- Liên kết bội là liên kết được hình thành giữa hai nguyên tố bằng hai hoặc ba cặp electron góp chung. Liên kết này được biểu thị bằng hai gạch nối hoặc ba gạch nối.
- Xét các phân tử:
+ Cl 2 : Cl – Cl => Liên kết đơn
+ HCl: H – Cl => Liên kết đơn
+ O 2 : O = O => Liên kết bội
+ N 2 : N N => Liên kết bội
CH tr 64 CH
|
16. Sự xen phủ có sự tham gia của orbital nào luôn là xen phủ trục? |
Phương pháp giải:
Xen phủ trục là vùng xen phủ nằm trên đường nối tâm hai nguyên tử
Lời giải chi tiết:
Sự xen phủ có sự tham gia của orbital s luôn là xen phủ trục vì dù theo phương, chiều nào thì vùng xen phủ cũng nằm trên đường nối tâm
CH tr 64 CH
|
17. Số liên kết σ và liên kết п trong mỗi liên kết đơn, liên kết đôi và liên kết ba lần lượt bằng bao nhiêu? |
Lời giải chi tiết:
- Liên kết đơn: 1 liên kết σ
- Liên kết đôi: 1 liên kết σ, 1 liên kết п
- Liên kết ba: 1 liên kết σ, 2 liên kết п
CH tr 64 LT
|
Vẽ sơ đồ xen phủ orbital giữa 2 nguyên tử carbon hình thành liên kết đôi trong phân tử ethylene (C 2 H 4 ). |
Phương pháp giải:
- Phân tử C 2 H 4 gồm 1 liên kết đôi giữa 2 nguyên tử C => 1 liên kết σ, 1 liên kết п
- Liên kết giữa C và H là liên kết đơn => Liên kết σ
Lời giải chi tiết:
CH tr 64 CH
|
18. Căn cứ giá trị năng lượng liên kết H-H và N N đã cho, liên kết trong phân tử nào dễ bị phá vỡ hơn? |
Phương pháp giải:
Lời giải chi tiết:
- Để phá vỡ 1 mol phân tử H 2 cần cung cấp năng lượng là 432 kJ/mol
- Để phá vỡ 1 mol phân tử N 2 cần cung cấp năng lượng là 945 kJ/mol
=> Liên kết trong phân tử H 2 dễ bị phá vỡ hơn
CH tr 65 CH
|
19. Theo em vì sao năng lượng liên kết luôn có giá trị dương? |
Phương pháp giải:
Năng lượng liên kết đặc trưng cho độ bền của liên kết
Lời giải chi tiết:
- Năng lượng liên kết đặc trưng cho độ bền của liên kết. Năng lượng liên kết càng lớn thì liên kết càng bền và ngược lại
=> Năng lượng liên kết luôn mong giá trị dương, nếu mang giá trị âm thì phân tử đó không tồn tại
CH tr 65 LT
|
Nitrogen chiếm khoảng 78% thể tích không khí nhưng chỉ hoạt động ở nhiệt độ cao. Vì sao nitrogen là một chất khí không hoạt động ở điều kiện thường? |
Phương pháp giải:
Năng lượng liên kết của phân tử N 2 là 945 kJ/mol
Lời giải chi tiết:
- Năng lượng liên kết của phân tử N 2 là 945 kJ/mol
- Để phá vỡ 1 mol phân tử N 2 cần cùng cấp năng lượng lớn là 945 kJ
=> Phân tử N 2 rất khó bị phá vỡ, bền ở điều kiện thường
=> N 2 là một chất khí không hoạt động ở điều kiện thường
CH tr 65 VD
|
Trong một số trường hợp đặc biệt, khí nitrogen được sử dụng để bơm lốp (vỏ) xe thay cho không khí là do khí oxygen có trong không khí có thể oxi hóa cao su theo thời gian. Khí nitrogen vì sao khắc phục được nhược điểm này? |
Phương pháp giải:
Khí nitrogen không hoạt động ở điều kiện thường
Lời giải chi tiết:
- Để phá vỡ 1 mol phân tử N 2 cần cùng cấp năng lượng lớn là 945 kJ
=> Phân tử N 2 rất khó bị phá vỡ, bền ở điều kiện thường
=> Nitrogen không tham gia phản ứng hóa học ở điều kiện thường
=> Nitrogen sẽ không oxi hóa cao su
=> Người ta dùng khí nitrogen để bơm vào lốp xe, tránh mòn lốp
CH tr 66 CH
|
20. Trình bày các bước trong quá trình lắp ráp mô hình phân tử NH 3 |
Phương pháp giải:
Bước 1: Xác định hình học phân tử cần lắp ráp
Bước 2: Xác định số lượng các loại liên kết và kiểu liên kết
Bước 3: Hoàn chỉnh mô hình phân tử
Lời giải chi tiết:
Bước 1: Hình học phân tử của NH 3 : tứ diện đều, mỗi nguyên tử nằm ở 1 đỉnh của tứ diện
Bước 2: Phân tử NH 3 : gồm 3 quả cầu H và 1 quả cầu N, 3 thanh nối tương ứng với 3 liên kết đơn giữa N và H
Bước 3: Hoàn chỉnh mô hình phân tử.
CH tr 66 CH
|
21. Mô hình sau biểu diễn phân tử CH 4 hay phân tử CH 3 Cl?
|
Phương pháp giải:
- Mô hình có 3 nguyên tố tương ứng với 3 màu của quả cầu: trắng, đen, xanh
Lời giải chi tiết:
- Phân tử CH 4 được tạo bởi 2 nguyên tố: C và H
- Phân tử CH 3 Cl được tạo bởi 3 nguyên tố: C, H và Cl
=> Mô hình trên biểu diễn phân tử của CH 3 Cl
CH tr 66 VD
|
Lắp ráp mô hình phân tử CH\( \equiv \)CH, biết toàn bộ các nguyên tử nằm trên cùng một đường thẳng. |
Phương pháp giải:
- Mô hình C 2 H 2 có 1 liên kết 3 giữa 2 nguyên tử C
- Mỗi 1 C liên kết với 1 H bằng liên kết đơn
Lời giải chi tiết:
CH tr 66 BT1
|
Bài 1: Trong phân tử iodine (I 2 ), mỗi nguyên tử iodine đã góp một electron để tạo cặp electron chung. Nhờ đó, mỗi nguyên tử iodine đã đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm nào dưới đây? A. Xe B. Ne C. Ar D. Kr |
Phương pháp giải:
I nằm ở vị trí nhóm VIIA, chu kì 5
Lời giải chi tiết:
- Trong bảng tuần hoàn, I nằm ở nhóm VIIA, chu kì 5
=> Có 7 electron ở lớp vỏ ngoài cùng và có 5 lớp electron
- Khi góp dùng chung 1 cặp electron => I có 8 electron ở lớp vỏ ngoài cùng và có 5 lớp electron
=> Giống cấu hình electron của khí hiếm Xe
Đáp án A
CH tr 66 BT2
|
Bài 2: Hydrogen sulfide (H 2 S) và phosphine (PH 3 ) đều là những chất có mùi khó ngửi và rất độc. Trình bày sự tạo thành liên kết cộng hóa trị trong phân tử các chất trên. |
Phương pháp giải:
- Xét phân tử H 2 S được tạo từ 2 phi kim
+ S có 6 electron ở lớp vỏ ngoài cùng => Xu hướng nhận thêm 2 electron
+ H có 1 electron ở lớp vỏ ngoài cùng => Xu hướng nhận thêm 1 electron
- Xét phân tử PH 3 được tạo từ 2 phi kim
+ P có 5 electron ở lớp vỏ ngoài cùng => Xu hướng nhận thêm 3 electron
+ H có 1 electron ở lớp vỏ ngoài cùng => Xu hướng nhận thêm 1 electron
Lời giải chi tiết:
- Xét phân tử H 2 S được tạo từ 2 phi kim
+ S có 6 electron ở lớp ngoài cùng
+ H có 1 eelctron ở lớp ngoài cùng
=> Nguyên tử H cần thêm 1 electron và S cần thêm 2 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm
=> Khi 2 nguyên tử H và 1 nguyên tử S liên kết với nhau, mỗi nguyên tử H góp 1 electron và nguyên tử S góp ra 2 electron để tạo ra 2 đôi electron dùng chung
- Xét phân tử PH 3 được tạo từ 2 phi kim
+ P có 5 electron ở lớp ngoài cùng
+ H có 1 elctron ở lớp ngoài cùng
=> Nguyên tử H cần thêm 1 electron và P cần thêm 3 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm
=> Khi 3 nguyên tử H và 1 nguyên tử P liên kết với nhau, mỗi nguyên tử H góp 1 electron và nguyên tử P góp ra 3 electron để tạo ra 3 đôi electron dùng chung
CH tr 66 BT3
|
Bài 3: Viết công thức Lewis của các phân tử CS 2 , SCl 2 và CCl 4 |
Phương pháp giải:
- Nguyên tử C bỏ ra 4 electron để góp chung
- Nguyên tử S bỏ ra 2 electron để góp chung
- Nguyên tử Cl bỏ ra 1 electron để góp chung
Lời giải chi tiết:
- Phân tử CS
2
: Mỗi nguyên tử S sẽ góp 2 electron và nguyên tử C góp 4 electron để tạo thành 4 cặp electron dùng chung
- Phân tử SCl 2 : Mỗi nguyên tử Cl sẽ góp 1 electron và nguyên tử S góp 2 electron để tạo thành 2 cặp electron dùng chung
- Phân tử CCl 4 : Mỗi nguyên tử Cl sẽ góp 1 electron và nguyên tử C góp 4 electron để tạo thành 4 cặp electron dùng chung
CH tr 66 BT4
|
Bài 4: Trình bày sự hình thành liên kết cho – nhận trong phân tử sulfur dioxide (SO 2 ) |
Phương pháp giải:
- O cần nhận thêm 2 electron
- S cần nhận thêm 2 electron
Lời giải chi tiết:
- O có 6 electron ở lớp ngoài cùng => Cần nhận thêm 2 electron
- S có 6 elctron ở lớp ngoài cùng => Cần nhận thêm 2 electron
=> 1 nguyên tử S sẽ liên kết với 1 nguyên tử O bằng cách góp chung 2 electron
- Khi đó nguyên tử S có 8 electron, O có 8 electron ở lớp ngoài cùng => Còn 1 O chưa tham gia liên kết
- Trong khi đó nguyên tử S vẫn còn 2 đôi electron chưa tham gia liên kết
=> Nguyên tử S sẽ cho nguyên tử O chưa tham gia liên kết 1 cặp electron để dùng chung
=> Công thức electron và công thức cấu tạo:
CH tr 66 BT5
|
Bài 5: Mô tả sự tạo thành liên kết trong phân tử chlorine bằng sự xen phủ của các AO |
Phương pháp giải:
Sự hình thành liên kết giữa hai nguyên tử chlorine là do sự xen phủ giữa hai obitan p chứa electron độc thân của mỗi nguyên tử chlorine
Lời giải chi tiết:
Để giải thích sự hình thành liên kết Cl−Cl, có thể dựa vào cấu hình electron của mỗi nguyên tử clo:
Sự hình thành liên kết giữa hai nguyên tử chlorine là do sự xen phủ giữa hai obitan p chứa electron độc thân của mỗi nguyên tử chlorine
CH tr 66 BT6
|
Bài 6: Sự xen phủ giữa hai orbital p trong trường hợp nào sẽ tạo thành liên kết σ? Trong trường hợp nào sẽ tạo thành liên kết п? Cho ví dụ. |
Phương pháp giải:
- Liên kết σ là sự xen phủ trục
- Liên kết п là sự xen phủ bên
CH tr 66 BT7
|
Bài 7: Cho biết số liên kết σ và liên kết п trong phân tử acetylene (C 2 H 2 ). |
Phương pháp giải:
- Phân tử C 2 H 2 gồm có liên kết 3 giữa 2 nguyên tử C, các liên kết đơn giữa nguyên tử C và H
Lời giải chi tiết:
- Phân tử C 2 H 2 gồm có liên kết 3 giữa 2 nguyên tử C, các liên kết đơn giữa nguyên tử C và H
=> Có 2 liên kết п và 3 liên kết σ
CH tr 66 BT8
|
Bài 8:
Năng lượng liên kết của các hydrogen halide được liệt kê trong bảng sau:
Sắp xếp theo chiều tăng dần độ bền liên kết trong các phân tử HF, HCl, HBr và HI |
Phương pháp giải:
HX nào có năng lượng liên kết càng lớn thì độ bền liên kết càng cao
Lời giải chi tiết:
- Sắp xếp theo chiều tăng dần giá trị năng lượng liên kết: HI < HBr < HCl < HF
=> Sắp xếp theo chiều tăng dần độ bền liên kết: HI < HBr < HCl < HF