Giải VBT ngữ văn 9 bài Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
Giải câu 1, 2, 3, 4, 5 bài Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh trang 7, 8 VBT ngữ văn 9 tập 1.
Câu 1
câu 1 (trang 7 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Đọc văn bản (SGK trang 14) và trả lời câu hỏi:
a. Văn bản có tính chất thuyết minh không? Tính chất ấy thể hiện ở những điểm nào? Những phương pháp thuyết minh nào đã được sử dụng?
b. Văn bản thuyết minh này có nét gì đặc biệt? Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?
c. Các biện pháp nghệ thuật ở đây có tác dụng gây hứng thú, làm nổi bật nội dung cần thuyết minh hay không?
Phương pháp giải:
- Chú ý đến tính chất thuyết minh của văn bản.
- Nhớ lại các phương pháp thuyết minh: liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu, so sánh, phân loại, phân tích...
Lời giải chi tiết:
a. Văn bản trên có tính thuyết minh.
- Tính chất thuyết minh được thể hiện ở việc giới thiệu về loài ruồi rất có hệ thống: tính chất chung về họ, giống, loài; tập tính sinh sống; cung cấp những kiến thức đáng tin cậy về loài ruồi.
- Những phương pháp thuyết minh được sử dụng trong văn bản: định nghĩa, phân loại, nêu số liệu, liệt kê.
b.
- Nét đặc biệt:
+ Hình thức: giống như văn bản tường thuật một phiên toà.
+ Nội dung: giống như câu chuyện kể về loài ruồi.
- Những biện pháp nghệ thuật: nhân hoá, liệt kê.
c. Tác dụng: gây hứng thú cho bạn đọc nhỏ tuổi, vừa là truyện vui vừa học thêm tri thức.
Câu 2
Câu 2 (trang 8 VBT Ngữ văn 9, tập 1)
Đọc đoạn văn sau và nêu nhận xét về biện pháp nghệ thuật được sử dụng để thuyết minh.
Bà tôi thường kể cho tôi nghe rằng chim cú kêu là có ma tới. Tôi hỏi vì sao thì bà giải thích: “Thế cháu không nghe tiếng cú kêu thường vọng từ bãi tha ma đến hay sao?”. Sau này học môn Sinh học tôi mới biết không phải là như vậy. Chim cú là loài chim ăn thịt, thường ăn thịt lũ chuột đồng, kẻ phá hoại mùa màng. Chim cú là giống vật có lợi, là bạn của nhà nông. Sở dĩ chim cú thường lui tới bãi tha ma vì ở đó có lũ chuột đồng đào hang. Bây giờ mỗi lần nghe tiếng chim cú, tôi chẳng những không sợ mà còn vui vì biết rằng người bạn của nhà nông đang hoạt động.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn trích, tìm các biện pháp nghệ thuật được dùng, nêu rõ biện pháp đó có tác dụng gì đối với người đọc.
Lời giải chi tiết:
- Biện pháp nghệ thuật được sử dụng là: kể chuyện ngộ nhận hồi nhỏ làm đầu mối cho câu chuyện.
- Nhận xét: Mở đầu đoạn văn là tập tính của chim cú dưới dạng ngộ nhận gắn với hồi ức tuổi thơ, với nhận thức mê tín từ thuở bé. Sau này lớn lên tri thức khoa học đã đẩy lùi sự ngộ nhận ngây thơ ấy.
- Tác dụng: người đọc nắm được thông tin, đồng thời cảm thấy hứng thú hơn khi tiếp nhận thông tin này vì biện pháp kể chuyện xen kẽ.