Phân tích truyện Đeo nhạc cho mèo — Không quảng cáo

Dàn ý

I. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về truyện ngụ ngôn (khái niệm, đặc trưng về nghệ thuật, ý nghĩa…)

- Giới thiệu về truyện “Đeo nhạc cho mèo” (tóm tắt, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật…)

II. Thân bài

1. Cảnh họp làng chuột

- Nguyên nhân: mèo cứ xơi chuột mãi nên chuột tức giận.

- Mục đích cuộc họp: tìm cách chống lại mèo.

- Thành phần tham dự: đầy đủ mọi thành phần trong làng chuột như anh Chù, chú Nhắt, ông Cống…

2. Diễn biến cuộc họp làng chuột

- Lúc đầu:

+ Ông Cống đưa ra ý kiến nên mua một cái nhạc buộc vào cổ của mèo, để khi nào mèo đến, nghe tiếng nhạc, biết đường chạy trước.

+ Cả làng chuột đều lấy làm phục ý kiến của ông Cống và đồng thanh ưng thuận.

- Khi đã kiếm được nhạc, họp hội đồng chuột để phân công ai sẽ đeo nhạc cho mèo:

+ Cả hội đồng im phăng phắc, không một cái tai nào nhích, một cái răng nào nhe cả.

+ Đùn đẩy trách nhiệm từ người này sang người khác, ai cũng sợ và phó thác trách nhiệm.

+ Kết quả: chuột Chù phải nhận, vác nhạc đi tìm mèo.

3. Thực hiện quyết định sau cuộc họp

- Thực hành:

+ Chù vác nhạc đi tìm mèo nhưng mới nghe tiếng mèo Chù đã sọ run cả mình, không dám tiến.

+ Sợ lệ làng, phải đến gần, mèo nhe nanh, giơ vuốt, làm cho Chù khốn khổ chạy về báo tin cho làng.

- Kết quả: cả làng nghe báo cũng sợ, bỏ chạy toán loạn và cho đến nay, chuột vẫn sợ mèo.

III. Kết bài

- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản:

+ Nội dung: Truyện “Đeo nhạc cho mèo” miêu tả sinh động, sâu sắc làng chuột và từng loại chuột. Truyện khuyên nhủ người ta luôn phải cân nhắc đến điều kiện và khả năng thực hiện khi dự định làm một công việc nào đó. Truyện còn phê phán những ý tưởng viển vông, những kẻ ham sống sợ chết, chỉ bàn mà không dám hành động, trút công việc khó khăn, nguy hiểm cho những người dưới quyền.

+ Nghệ thuật: miêu tả chi tiết, sinh động; mượn chuyện loài vật để nói chuyện con người.

- Cảm nhận của bản thân.

Bài mẫu

Chương trình nghị sự do ông Cống trình bày là bàn chuyện đeo nhạc cho Mèo để làng chuột được báo động từ xa mà an tâm làm ăn. Hay quá! Cao kiến quá!", cả làng chuột reo lên khi ông Cống dứt lời.

Mấy ngày sau, nhạc đã mua về. Làng chuột lại nhóm họp để cử "người" đi đeo nhạc vào cổ Mèo. Ai sẽ được vinh dự lĩnh ấn tiên phong?

Người đầu tiên được cả làng chuột đồng thanh nhất trí giới thiệu là ông Cống. Nhưng ông vểnh râu khước từ cho đó là "việc làm tầm thường" không xứng với danh hiệu cao quý của mình.

Anh Nhắt được cử đi. Anh nhanh nhẹn được cả làng chuột tín nhiệm. Anh bảo là giữa làng chuột thì anh vẫn là người có vai vế "ở chiếu trên". Việc tẹp nhẹp ấy dành cho bọn "đàn em"...

Cuối cùng Chù được vinh dự nhận công việc vinh quang "đeo nhạc cho Mèo".

Chù thấp cổ bé họng, chối không được, phải cõng cái nhạc ra đi. Gặp Mèo, Chù đánh bạo đến gần. Mèo liền nhe nanh giương vuốt, gầm gừ. Chù cắm đầu tháo chạy, vứt cái nhạc lại, không biết cái nhạc bon đi đâu! Cả làng chuột vừa thấy Chù chạy về, vô cùng sợ hãi bỏ chạy tán loạn.

Cái hay, cái thú ở truyện ngụ ngôn này là ở ba tình tiết. Một, ông Cống dâng ý kiến đeo nhạc cho Mèo. Hai cả làng chuột đùn đẩy nhau. Ba, Chù phải cõng nhạc đi. Mới gặp Mèo, Chù sợ quá vứt nhạc lại hổn hển chạy về... Cả làng chuột bạt vía kinh hôn, mạnh ai nấy chạy, lo bảo toàn tính mạng của mình.

Đeo nhạc cho Mèo cứ ngỡ là một sáng kiến, nhưng chỉ là một ý đồ viển vông, không thực tế. Trong cuộc sống, mọi kế hoạch, mọi "sáng kiến" phải mang tính khả thi mới có giá trị. Đó là bài học luận lí hàm chứa trong truyện cười - ngụ ngôn Đeo nhạc cho Mèo.