Soạn bài Bồng chanh đỏ SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - siêu ngắn
Theo em, chúng ta có nên nuôi nhốt các loài động vật hoang dã hay không? Vì sao?
Nội dung chính
| Tác phẩm Bồng chanh đỏ của tác giả Đỗ Chu giới thiệu về sự thân thiết của trẻ thơ với thiên nhiên. Tác phẩm này là một trong những tác phẩm viết về tình bạn trong sáng và đáng yêu của trẻ em với các loài vật và cây cỏ. |
Chuẩn bị đọc
(trang 19, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Theo em, chúng ta có nên nuôi nhốt các loài động vật hoang dã hay không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức thực tế
Lời giải chi tiết:
Theo em là không nên vì chúng cần được sống trong môi trường tự nhiên
Trải nghiệm cùng VB 1
Câu 1 (trang 20, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Em hình dung như thế nào về vẻ đẹp của chim bồng chanh đỏ qua lời miêu tả của chú bé Hoài?
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Hình dung vẻ đẹp của chim bồng chanh đỏ: bộ lông đẹp, nhiều màu sắc, tập tính sinh hoạt độc đáo…
Trải nghiệm cùng VB 2
Câu 2 (trang 21, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Điều gì sẽ xảy ra khi hai anh em ra đầm nước, nơi chim bồng chanh làm tổ?
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Điều sẽ xảy ra: Chim bồng chanh đỏ xuất hiện trong tổ cùng với các chú chim con
Trải nghiệm cùng VB 3
Câu 3 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Hành động vuốt ve đôi cánh mượt mà của chú chim bồng chanh thể hiện nét tính cách gì của Hoài?
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Tính cách: yêu thương, nâng niu, yêu quý động vật
Trải nghiệm cùng VB 4
Câu 4 (trang 23, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Em đã bao giờ trải nghiệm cảm giác “tiếc ngẩn tiếc ngơ” khi từ bỏ một thứ mình yêu thích?
Phương pháp giải:
Viết lại cảm xúc của bản thân
Lời giải chi tiết:
Em đã từng “tiếc ngẩn tiếc ngơ” khi phải nhường con búp bê của mình cho em gái.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 24, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Xác định đề tài và nội dung bao quát của văn bản.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
- Đề tài: Chú chim bồng chanh đỏ
- Nội dung: Qua hình ảnh loài chim bồng chanh đỏ cùng với sự trải nghiệm của hai anh em Hoài, người đọc đã biết thêm về cách làm tổ, môi trường sống và sở thích ở một đôi với nhau của chúng. Đồng thời thấy được sự yêu thích của hai anh em Hoài dành cho loài chim bồng chanh đỏ.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 24, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Liệt kê các chi tiết miêu tả hành động, tình cảm, suy nghĩ của nhân vật Hoài trong các thời điểm:
- Khi vợ chồng bồng chanh đỏ mới đến ở đầm nước
- Khi đi bắt chim bồng chanh đỏ với anh Hiền trong đêm.
- Khi ra đầm nước một mình sau sự kiện anh Hiền trả chim bồng chanh về tổ cũ.
Từ những chi tiết đó, em có nhận xét gì về sự chuyển biến trong tình cảm và nhận thức của nhân vật Hoài?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Sự chuyển biến trong tình cảm và nhận thức của nhân vật Hoài: từ chỉ ngắm theo thói quen => ngắm nhìn hàng ngày => khao khát nuôi => tiếc ngẩn tiếc ngơ và giận khi anh Hiền thả chim đi => hiểu ra các loài động vật cũng cần được sống như con người.
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Phân tích một số điểm giống và khác nhau (trong suy nghĩ, tình cảm, hành động) của Hiền và Hoài. Qua việc miêu tả hai nhân vật này, nhà văn thể hiện cách nhìn cuộc sống, con người như thế nào?
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
|
Hiền |
Hoài |
||
|
Giống nhau |
Trong suy nghĩ |
đều mong muốn được nuôi một cặp chim bồng chanh đỏ |
|
|
Trong hành động |
đều muốn qua chỗ tổ chim bồng chanh đỏ để nhìn thấy đôi chim |
||
|
Trong tình cảm |
đều rất yêu thích, vuốt ve đôi chim trên tay rất trìu mến |
||
|
Khác nhau |
Trong suy nghĩ |
suy nghĩ về các con của chim bồng chanh, dù có yêu thích nhưng không lỡ phá vỡ gia đình nhà nó |
vì muốn nuôi cặp chim bồng chanh đỏ nên chỉ mong muốn được nuôi cặp chim. |
|
Trong hành động |
muốn thả đôi chim về với chỗ cũ để cho chúng nuôi con |
muốn giữ đôi chim để nuôi |
|
|
Trong tình cảm |
uy nghĩ về tình cảm gia đình của chim bồng chanh đỏ |
quá say mê không nghĩ gì |
=> Thể hiện được cách nhìn cuộc sống, con người vô cùng phong phú và đa dạng
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Lựa chọn và phân tích ý nghĩa của một số chi tiết tiêu biểu trong truyện.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng tạo phân tích chi tiết
Lời giải chi tiết:
- Vẻ đẹp của đôi chim giống như một bức tranh đẹp tuyệt mỹ ở giữa vùng sông nước.
- Tác giả đã miêu tả trong bài rằng nó có một vẻ đẹp thật rực rỡ, dường như chẳng có loài chim nào sánh bằng: “Cái mỏ nhọn hoắt và oai vệ, dài như một cái quản bút. Lông ức hung hung vàng, còn thì toàn thân đều đỏ hồng như một đốm lửa.”
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Chủ đề của truyện này là gì? Nêu một vài căn cứ giúp em xác định chủ đề.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
- Chủ đề: Tình cảm của anh em Hoài với loài chim bồng chanh đỏ
- Căn cứ qua hai câu chuyện của anh em Hoài và Hiền trao đổi về chuyện cùng nhau tìm hiểu và bắt chim hồi còn bé của mình
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Lời nhắn nhủ của chú bé Hoài dành cho vợ chồng bồng chanh đỏ ở cuối truyện gợi cho em suy nghĩ gì về cách ứng xử của con người với loài vật? Viết khoảng năm câu để trả lời câu hỏi này.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng tạo lập văn bản
Lời giải chi tiết:
Lời nhắn nhủ chứa đựng tấm lòng cao cả của chú bé Hoài dành cho vợ chồng Bồng chanh đỏ. Hai anh em Hiền và Hoài rất yêu thích các loài chim, đặc biệt là Hiền, cậu có những kiến thức rất sâu rộng về vô số các loài chim, khi gặp bất cứ loài chim gì cậu cũng có thể gọi tên và nói về những đặc điểm liên quan của chúng. Một hôm, hai anh em Hiền và Hoài đã nhìn thấy một đôi Bồng chanh đỏ, là loại chim khá hiếm và đẹp làm tổ ở đầm sen của làng. Hiền và Hoài vui sướng không thôi, mỗi ngày đều phải ra ngắm nghía chúng và lần nào cũng say mê, mong ước được nuôi đôi bồng chanh này. Một hôm trăng sáng, trời đầy sao, sau khi ăn cơm xong Hiền rủ em ra đầm sen, mục đích là để bắt đôi bồng chanh đỏ này về nuôi. Hai anh em Hiền và Hoài phải vất vả mãi, cuối cùng Hiền cũng bắt được một chú bồng chanh đỏ, tuy nhiên cuối cùng trong ánh nhìn tiếc nuối của Hoài, Hiền đã thả chú bồng chanh đỏ đó lại tổ. Vì thương đàn con nhỏ của chúng nên Hiền đã không nỡ giữ những chú chim đó lại mà thả nó về với thiên nhiên. Dù vậy, mãi đến tận khi lớn lên, khi Hiền đã đi nhập ngũ, cả hai anh em vẫn luôn nhớ đến đôi chim bồng chanh đỏ và không ngừng cảm thán, yêu thích nó. Nhưng có lẽ Hiền và Hoài đều đã học được một bài học về tình yêu đó là khi yêu một điều gì đó, phải làm cho nó hạnh phúc chứ không phải chiếm hữu nó cho riêng mình. Chiếm hữu là ích kỷ, chỉ muốn mua vui cho bản thân không phải xuất phát từ trái tim yêu thương. Tình yêu thương là phải làm cho thứ mà ta yêu quý được phát triển.