Soạn bài Bức thư của thủ lĩnh da đỏ SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - siêu ngắn
Theo em, vì sao thiên nhiên được ví như bà mẹ của muôn loài?
Nội dung chính
| Bức thư của thủ lĩnh da đỏ đã đặt ra được một vấn đề bức xúc, có ý nghĩa to lớn đối với toàn nhân loại: Con người phải sống hòa hợp với thiên nhiên, phải chăm lo bảo vệ môi trường và thiên nhiên như bảo vệ mạng sống của mình. |
Chuẩn bị đọc
(trang 58, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, vì sao thiên nhiên được ví như bà mẹ của muôn loài?
Phương pháp giải:
Vận dụng những kiến thức về thiên nhiên, thế giới và cuộc sống
Lời giải chi tiết:
Bởi con người hay động thực vật đều được nuôi dưỡng bởi các yếu tố tự nhiên
Trải nghiệm cùng VB 1
Câu 1 (trang 59, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Các hình ảnh so sánh, liên tưởng trong đoạn văn này gợi ý nghĩa gì?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Ý nghĩa: họ và thiên nhiên là gia đình, là ruột thịt, là những gì gắn bó, thân thương nhất.
Trải nghiệm cùng VB 2
Câu 2 (trang 60, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Việc lặp lại giả định “Nếu … bán cho Ngài mảnh đất này” có ý nghĩa gì?
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Nhấn mạnh những mong muốn phải giữ gìn và bảo vệ thiên nhiên
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 61, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
|
Luận điểm |
Lí lẽ, bằng chứng |
|
Luận điểm 1 : Kí ức của người da đỏ gợi nhắc những điều thiêng liêng |
- Mảnh đất của người da đỏ vô cùng thiêng liêng, là người mẹ của người da đỏ. - Bông hoa là người chị, người em. - Dòng nước là máu của tổ tiên người da đỏ - Những tiếng thì thầm của dòng nước chính là những tiếng nói của cha ông với thế hệ sau. => Với nghệ thuật nhân hóa và so sánh, tác giả đã nhấn mạnh tình yêu thiên nhiên, sự gắn bó của người da đỏ với đất đai, môi trường. |
|
Luận điểm 2 : Người da trắng và người da đỏ có sự khác nhau trong cách đối xử với đất đai và thiên nhiên |
- Đối với người da trắng: + Đất đai là kẻ thù, khi chinh phục được sẽ càng lấn tới. + Họ đối xử với đất và trời như những hàng hóa, tước đoạt được rồi lại bán đi. + Người da trắng không có nơi yên tĩnh, không quan tâm đến bầu không khí họ đang hít thở. - Đối với người da đỏ: + Đất đai là mẹ nên họ vô cùng trân quý. + Họ rất biết trân trọng không khí. + Đối xử với muôn loài như người anh em. => Với nghệ thuật đối lập, tác giả đã thể hiện thái độ bảo vệ đất đai và bảo vệ môi trường tự nhiên |
|
Luận điểm 3 : Người da đỏ đưa ra kiến nghị để bảo vệ đất đai và thiên nhiên |
- Người da trắng phải đối xử với muông thú như những người anh em. - Phải dạy con cháu biết quý trọng đất đai. => Sử dụng những từ ngữ dứt khoát, đanh thép, hào hùng để khẳng định sự cần thiết phải bảo vệ đất đai và thiên nhiên. |
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 61, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Văn bản chủ yếu hướng đến luận đề nào dưới đây? Lí giải dựa vào hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản.
a. Hồi đáp lời đề nghị mua đất của Tổng thống Mỹ
b. Mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên
Phương pháp giải:
Vận dụng kiến thức về luận đề trong văn nghị luận
Lời giải chi tiết:
- Luận đề b. Mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên .
- Bắt đầu từ mong muốn mua lại vùng đất của người da đỏ của Tổng thống Mĩ Phreng – klin.
- Sau đó, thủ lĩnh người da đỏ Xi-át-tơn đã viết bức thư trả lời yêu cầu này.
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 61, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Phân tích mối liên hệ giữa luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
Mối liên hệ giữa luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng có mối liên hệ chặt chẽ, không tách rời.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 61, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Em hãy xác định câu văn thể hiện bằng chứng khách quan và ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết trong đoạn trích sau:
Tôi là kẻ hoang dã, tôi không hiểu bất cứ một cách sống nào khác. Tôi đã chứng kiến cả ngàn con trâu rừng bị chết dần chết mòn trên những cánh đồng trơ trọi vì bị người da trắng bắn mỗi khi có đoàn tàu chạy qua. Tôi là kẻ hoang dã, tôi không hiểu nổi tại sao một con ngựa sắt nhả khói lại quan trọng hơn nhiều con trâu rừng mà chúng tôi chỉ giết để duy trì cuộc sống. Con người là gì, nếu cuộc sống thiếu những con thú?
Phương pháp giải:
Vận dụng bằng chứng khách quan và ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết
Lời giải chi tiết:
Bằng chứng khách quan: “ Tôi đã chứng kiến cả ngàn con trâu rừng bị chết dần chết mòn trên những cánh đồng trơ trọi vì bị người da trắng bắn mỗi khi có đoàn tàu chạy qua ”
Ý kiến, đánh giá chủ quan: “ Tôi là kẻ hoang dã, tôi không hiểu bất cứ một cách sống nào khác.; Tôi là kẻ hoang dã, tôi không hiểu nổi tại sao một con ngựa sắt nhả khói lại quan trọng hơn nhiều con trâu rừng mà chúng tôi chỉ giết để duy trì cuộc sống ”
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Em hiểu như thế nào về ý kiến: “Đất là Mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là xảy ra đối với những đứa con của Đất”? Tìm một số ví dụ từ thực tế để chứng minh cho cách hiểu của em.
Phương pháp giải:
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Lời giải chi tiết:
- Ý kiến được hiểu như sau: Con người sinh ra và lớn lên trên chính mảnh đất này. Những tài nguyên có được cũng là từ đất. Nếu không có đất, thì không còn nơi trú ngụ cho muôn loài, không còn nơi để trồng trọt chăn nuôi, đồng nghĩa với việc con người cũng sẽ chết.
- Ví dụ: Đất là tài nguyên vô giá, sản sinh và nuôi dưỡng con người, động thực vật.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đoạn văn nào trong bức thư để lại cho em ấn tượng mạnh nhất? Chia sẻ ấn tượng của em với các bạn trong lớp.
Phương pháp giải:
Dựa vào ý kiến của bản thân
Lời giải chi tiết:
Đoạn em ấn tượng mạnh nhất là: “Đối với đồng bào tôi, mỗi tấc đất là thiêng liêng, mỗi lá thông óng ánh, mỗi bờ cát, mỗi hạt sương long lanh trong những cánh rừng rậm rạp, mỗi bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn trùng là những điều thiêng liêng trong ký ức và kinh nghiệm của đồng bào tôi. Những dòng nhựa chảy trong cây cối cũng mang trong đó ký ức của người da đỏ” bởi đoạn văn này nói đến sự thiêng liêng của đất với muôn loài.
Suy ngẫm và phản hồi 7
Câu 7 (trang 62, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, con người cần ứng xử như thế nào với tài nguyên thiên nhiên và sự sống của muôn loài? Trình bày ý kiến của em về vấn đề này bằng một đoạn văn khoảng 150 chữ.
Phương pháp giải:
Vận dụng kỹ năng tạo lập văn bản
Lời giải chi tiết:
Thiên nhiên có vai trò rất quan trọng đối với tất cả con người cũng như tất cả những sinh vật sống trên trái đất. Để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường sống đòi hỏi toàn xã hội và nhất là mỗi người chúng ta phải nâng cao nhận thức để cùng hiểu biết về môi trường sống xung quanh mình. Bảo vệ sự sống của chúng ta, nhất thiết cần hạn chế tối đa việc sử dụng túi nilon. Mỗi nhà nên phân loại rác, đối với những rác thải như chai nhựa, giấy, túi nilon... gom lại bán phế liệu để tái sử dụng, vừa góp phần tiết kiệm được nguồn tài nguyên thiên nhiên, vừa bảo vệ môi trường sinh thái. Cần thường xuyên tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc: không săn bắt động vật quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng; không khai thác, đánh bắt cá và thủy sản bằng xung điện vì sẽ làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên. Mỗi người nên trồng nhiều cây xanh xung quanh nhà mình để được tận hưởng không khí trong lành do cây tạo ra. Mặt khác, không nên bẻ cành, ngắt phá cây xanh; lên án, phê phán những trường hợp không biết giữ gìn và bảo vệ cây xanh nơi công cộng. Cần có những biện pháp để xử lý ngay tình trạng ô nhiễm nguồn nước thải từ các khu đô thị lớn, khu công nghiệp tập trung, những nơi xả nước thải nhiều... để khắc phục được tình trạng ô nhiễm nguồn nước, góp phần lấy lại được sự trong sạch cho môi trường sống.