Soạn bài Buổi học cuối cùng SGK Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh diều - siêu ngắn
Đọc trước chuyện Buổi học cuối cùng; tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn An-phông-xơ Đô-đê
Nội dung chính
| Qua câu chuyện buổi học cuối cùng bằng tiếng Pháp ở vùng An-dát bị quân Phổ chiếm đóng và hình ảnh cảm động của thầy Ha-men, truyện đã thể hiện lòng yêu nước trong một biểu hiện cụ thể là tình yêu tiếng nói của dân tộc và nêu chân lí: “Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa chốn lao tù…” |
Chuẩn bị
Câu hỏi (trang 21, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Tham khảo sách báo, internet
Lời giải chi tiết:
1. Tiểu sử
- An-phông-xơ Đô-đê (1840-1897), nhà văn Pháp.
- Ông bắt đầu viết từ năm 14 tuổi, sau này gặt hái được nhiều thành công và được đông đảo bạn đọc yêu mến.
2. Sự nghiệp văn học
- Ông là tác giả của nhiều tập truyện ngắn nổi tiếng như: Một thời niên thiếu, Những cuộc phiêu lưu kì diệu của Tactaranh ở Taraxcông…
- Ông đạt đến danh vọng trong làng văn chương Pháp qua giải thưởng Văn chương Pháp với quyển "Fromont Cháu Trẻ và Cụ Riler" (1874).
Đọc hiểu 1
Câu 1 (trang 22, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Em hãy đọc và dự đoán
Lời giải chi tiết:
Em dự đoán buổi học này không phải là buổi học bình thường như mọi khi, nó có sự bất thường xảy ra: buổi học cuối cùng
Đọc hiểu 2
Câu 2 (trang 23, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và giải thích
Lời giải chi tiết:
Vì với một đứa trẻ, không biết đọc, biết viết và không được học tiếng mẹ đẻ của mình chính là sự trừng phạt quá lớn
Đọc hiểu 3
Câu 3 (trang 24, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần in đậm và nêu suy nghĩ của em
Lời giải chi tiết:
Câu nói của thầy Ha-men đã nêu bật giá trị thiêng liêng và sức mạnh to lớn của tiếng nói dân tộc trong cuộc đấu tranh giành độc lập tự do.
Đọc hiểu 4
Câu 4 (trang 24, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc câu văn và liên tưởng về sự đàn áp của phát xít Đức
Lời giải chi tiết:
Băn khoăn của cậu bé Phrăng về những con chim bồ câu trên mái: "Liệu người ta có bắt cả chúng nó cũng phải hót bằng tiếng Đức không nhỉ?"
CH cuối bài 1
Câu 1 (trang 26, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc nhan đề, chú ý lời kể của nhân vật
Lời giải chi tiết:
- Nhan đề: Đó là thời kì sau cuộc chiến tranh Pháp - Phổ, nước Pháp thua trận, phải cắt hai vùng An-dát và Lo-ren cho Phổ. Các trường học ở hai vùng này, theo lệnh của chính quyền Phổ, không được tiếp tục dạy tiếng Pháp. Chính vì vậy tác giả đặt tên truyện là Buổi học cuối cùng.
- Người kể chuyện: là Phrăng
- Tác dụng: làm cho người đọc nắm bắt tâm trạng nhân vật sâu sắc, sinh động, chân thật và gần gũi hơn
CH cuối bài 2
Câu 2 (trang 26, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn trích và chú ý những chi tiết về thầy Ha-men
Lời giải chi tiết:
- Trang phục: mặc chiếc áo rơ-đanh-gốt màu xanh lục, diềm lá sen gấp nếp mịn và đội cái mũ tròn bằng lụa đen thêu.
- Thái độ với học sinh: dịu dàng, nhắc nhở nhưng không trách phạt, quở mắng Phrăng khi cậu đến muộn và khi cậu không đọc được bài, nhiệt tình và kiên nhẫn giảng bài.
- Những lời nói về việc học tiếng Pháp: hãy biết yêu quý, giữ gìn và trau dồi cho mình tiếng nói, tiếng dân tộc (tức là tiếng Pháp),
- Hành động, cử chỉ lúc buổi học kết thúc: nghẹn ngào, không nói được hết câu và thầy dằn mạnh hết sức viết lên bảng “NƯỚC PHÁP MUÔN NĂM”.
CH cuối bài 3
Câu 3 (trang 26, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và tìm dẫn chứng thể hiện tâm trạng của nhân vật tôi
Lời giải chi tiết:
- Cậu bé đến lớp hơi muộn và ngạc nhiên khi thấy lớp học có vẻ khác thường.
- Choáng váng khi nghe thầy Ha-men nói đây là buổi học cuối cùng
- Tiếc nuối và ân hận vì bấy lâu nay đã bỏ phí thời gian, đã trốn học đi chơi và ngay sáng nay cậu cũng phải đấu tranh mãi mới quyết định đến trường.
→ Nhận thức và tâm trạng của cậu bé đã có những biến đổi sâu sắc. Phrăng đã hiểu được ý nghĩa thiêng liêng của việc học tiếng Pháp và tha thiết muốn được học tập, nhưng đã không còn cơ hội để được tiếp tục học tiếng Pháp ở trường nữa.
CH cuối bài 4
Câu 4 (trang 26, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và bám sát vào các chi tiết để trả lời
Lời giải chi tiết:
Những thay đổi của thầy Ha-men trong buổi học cuối cùng đã khẳng định một điều chắc chắn: Thầy là người yêu nghề dạy học, yêu tiếng mẹ đẻ, và là người yêu nước sâu sắc. Vẻ đẹp của thầy còn được hiện ra qua cặp mắt nhìn khâm phục và biết ơn của chú học trò Phrăng bằng lời kể chân thành và xúc động về buổi học cuối cùng không thể nào quên
CH cuối bài 5
Câu 5 (trang 26, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Hãy nêu ý kiến cá nhân em
Lời giải chi tiết:
- Truyện ngắn này bồi đắp cho em lòng yêu nước sâu sắc.
- Bài học: muốn giữ vững được chủ quyền độc lập tự do của đất nước, trước hết mỗi người dân phải có ý thức giữ gìn và bảo vệ tài sản tinh thần vô giá mà tổ tiên, ông cha để lại: đó là ngôn ngữ, là tiếng nói thiêng liêng của dân tộc tự bao đời.
CH cuối bài 6
Câu 6 (trang 26, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc tác phẩm và chọn ra nhân vật hoặc chi tiết, hình ảnh mà em thích nhất
Lời giải chi tiết:
Trong truyện Buổi học cuối cùng, em thích nhất nhân vật thầy Ha-men. Thầy chuẩn bị bài học rất chu đáo. Giáo án được viết bằng thứ mực đắt tiền; những dòng chữ nghiêng nghiêng, rõ ràng, nắn nót, kẻ tiêu đề cẩn thận nổi bật trên nền giấy trắng tinh. Thầy giảng bài bằng giọng nói dịu dàng; lời nhắc nhở của thầy cũng hết sức nhã nhặn, trong suốt buổi học người không giận dữ quát mắng học sinh một lời nào. Ngay cả với cậu bé đến muộn Phrăng, thầy cũng chỉ nhẹ nhàng mời vào lớp. Tất cả học sinh trong lớp đều thấy rằng: Chưa bao giờ thầy kiên nhẫn giảng bài như vậy. Những chi tiết này khẳng định một điều chắc chắn: Thầy là người yêu nghề dạy học, yêu tiếng mẹ đẻ, và là người yêu nước sâu sắc