Soạn bài Đọc mở rộng theo thể loại: Cuộc tu bổ lại các giống vật SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
Bạn hãy đọc văn bản Cuộc tu bổ lại các giống vật vặt kiểm tra kĩ năng đọc hiểu thể loại thần thoại bằng cách điền thông tin vào bảng sau (làm vào vở):
Nội dung chính
| Văn bản Cuộc tu bổ lại các giống vật lí giải một cách hài hước về đặc điểm của các loài vật trong tự nhiên thông qua tình huống đi tu bổ lại các giống vật của Ngọc Hoàng. |
Tóm tắt
Ngọc Hoàng trước khi sáng tạo ra con người đã nặn ra vạn vật nhưng lúc sơ khởi còn thiếu nguyên liệu và do sự nóng vội nên có một số động vật vẫn chưa có cấu tạo hoàn chỉnh. Vì vậy, Ngọc Hoàng đã phái ba vị Thiên thần mang nguyên liệu xuống núi để thực hiện việc tu bổ, bù đắp cho những con vật mà cơ thể còn khiếm khuyết. Nghe tin, các con vật tìm đến nơi để xin những thứ mình cần, dần dần mọi nguyên liệu cũng vừa hết. Lúc này, con vịt và con chó đều thiếu một cẳng nên đến xin nhưng vì đã hết nguyên liệu nên Thiên thần từ chối. Sau một hồi chó và vịt nài nỉ, ngài quyết định tạm bẻ chân ghế chắp một chân cho con vịt và một chân sau bị thiếu cho con chó và dặn rằng khi ngủ chớ để cẳng xuống đất. Từ đó, hai giống vật này khi ngủ đều giơ một cẳng lên trên không.
Tiếp đến, mấy loại chim khác cũng đến cùng lúc như chiền chiện, đỏ nách,... Do hồi đó, Ngọc Hoàng làm vội nên tất cả đều thiếu hai chân. Cuối cùng, một trong ba vị Thiên thần bẻ một nắm chân hương, gắn cho mỗi con một đôi làm chân cùng lời dặn chịu khó giữ gìn, khi nào muốn dùng hãy nhớm chân xuống đất xem vững không rồi hãy đậu. Từ đó, các loài chim vẫn giữ thói quen chới với ba lần để thử đặt chân trước khi đậu.
Câu 1
Bạn hãy đọc văn bản Cuộc tu bổ lại các giống vật và tự kiểm tra kĩ năng đọc hiểu thể loại thần thoại bằng cách điền thông tin vào bảng sau (làm vào vở):
Cuộc tu bổ lại các giống vật
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản.
- Tìm các yếu tố đáp ứng đúng theo những đặc điểm chính của truyện thần thoại.
Lời giải chi tiết:
|
Những đặc điểm chính |
Nhận xét (kèm bằng chứng, nếu có) |
|
Nhân vật |
Là vị thần, có sức mạnh và khả năng phi thường (nặn ra vạn vật) à Ngọc Hoàng, thiên thần. |
|
Không gian |
Không có địa điểm cụ thể, rõ ràng. |
|
Thời gian |
Thời gian cổ xưa, không rõ ràng “lúc sơ khởi” |
|
Cốt truyện |
Tập trung nói về quá trình hoàn thiện, tu bổ lại các giống vật của Ngọc Hoàng. |
|
Nhận xét chung |
- Cuộc tu bổ lại các giống vật là một truyện thần thoại. - Truyện đã giải thích quá trình tu bổ lại các giống vật, bù đắp những phần cơ thể còn thiếu để chúng có hình dạng giống ngày nay. |
|
Những đặc điểm chính |
Nhận xét ( kèm bằng chứng nếu có) |
|
Nhân vật |
- Ngọc Hoàng dù là những người đứng đầu và có quyền năng nhưng làm việc khá hấp tấp và không cẩn thận. Cụ thể hơn là họ đã làm nhiều loại động vật như vịt, chó, chiền chiện đều thiếu mất bộ phận cần thiết - Ba vị Thiên thần thì làm việc rất có trách nhiệm. Họ cố gắng lấy cả chân ghế, chân hương để giúp đỡ những con vật bị thiếu bộ phận. => Vị thần có sức mạnh và sức mạnh vô thường. |
|
Không gian |
- Không gian ở đây không được miêu tả nhiều. Chỉ có cảnh các thiên thần xuống núi để giúp đỡ vạn vật và các thiên thần bay về trời - Không có địa điểm cụ thể, rõ ràng. |
|
Thời gian |
- Bối cảnh thời gian được lấy lúc sơ khởi, trước khi Ngọc hoàng tạo ra vạn vật |
|
Cốt truyện |
- Cốt truyện khá thú vị khi lồng việc nói về nguồn gốc của các loài vật vào việc Ngọc Hoàng hấp tấp tạo nên vạn vật ,có con vật bị thiếu bộ phận |
|
Nhận xét chung |
Đây là một câu truyện thần thoại sáng tạo, thú vị xen lẫn hài hước nói về sự ra đời của vạn vật |
|
Những đặc điểm chính |
Nhận xét ( kèm bằng chứng nếu có) |
|
Nhân vật |
-Ngọc hoàng dù là những người đứng đầu và có quyền năng nhưng làm việc khá hấp tấp và không cẩn thận. Cụ thể hơn là họ đã làm nhiều loại động vật như vịt, chó, chiền chiện đều thiếu mất bộ phận cần thiết -Ba vị thiên thần thì làm việc rất có trách nhiệm. Họ cố gắng lấy cả chân ghế, chân hương để giúp đỡ những con vật bị thiếu bộ phận |
|
Không gian |
Không gian ở đây không được miêu tả nhiều. Chỉ có cảnh các thiên thần xuống núi để giúp đỡ vạn vật và các thiên thần bay về trời |
|
Thời gian |
Bối cảnh thời gian được lấy lúc sơ khởi, trước khi Ngọc hoàng tạo ra vạn vật |
|
Cốt truyện |
Cốt truyện khá thú vị khi lồng việc nói về nguồn gốc của các loài vật vào việc Ngọc Hoàng hấp tấp tạo nên vạn vật ,có con vật bị thiếu bộ phận |
|
Nhận xét chung |
Đây là một câu truyện thần thoại khá thú vị về sự ra đời của vạn vật |
Câu 2
Truyện Cuộc tu bổ lại các giống vật có gì giống và khác với truyện Prô-mê-tê và loài người ?
Phương pháp giải:
Đọc hai văn bản Cuộc tu bổ lại các giống vật và Prô-mê-tê và loài người.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
* Điểm giống nhau:
- Đều là truyện thần thoại.
- Đều nói về sự hình thành của các giống vật, con vật.
* Điểm khác nhau:
|
Prô-mê-tê và loài người |
Cuộc tu bổ lại các giống vật |
|
- Thần thoại Hy Lạp. - Nói về quá trình tạo lập con người và thế giới muôn loài. - Các con vật trong truyện được nặn ra từ đất và nước. - Các con vật trong truyện được ban cho đặc ân, “vũ khí” riêng để tự bảo vệ mình. |
- Thần thoại Việt Nam. - Nói về quá trình tu bổ, hoàn thiện của con vật. - Các con vật trong truyện được nặn ra từ nguyên liệu không cụ thể. - Các con vật chưa được hoàn thiện, cần được tu bổ. |
Điểm giống nhau:
- Đều là truyện thần thoại.
- Nội dung về nguồn gốc của vạn vật.
- Cốt truyện khá tương đồng. Ví dụ như: Ngọc Hoàng và Ê-pi-mê-tê đều hấp tấp, mắc lỗi khi tạo ra vạn vật. Các thiên thần và Prô-mê-tê đề là người đi giúp đỡ , sửa lại
Điểm khác nhau:
- Cuộc tu bổ lại các giống vật là thần thoại Việt Nam. Prô-mê-tê và loài người là thần thoại Hy Lạp
- Ngôn ngữ của truyện thần thoại Việt Nam dễ hiểu và đơn giản hơn thần thoại Hy Lạp.
Điểm giống nhau:
- Cả hai câu truyện đều là truyện thần thoại nói về nguồn gốc của vạn vật
- Cốt truyện khá tương đồng. Ví dụ như: Ngọc Hoàng và Ê-pi-mê-tê đều hấp tấp, mắc lỗi khi tạo ra vạn vật. Các thiên thần và Prô-mê-tê đề là người đi giúp đỡ , sửa lại
Điểm khác nhau:
- Cuộc tu bổ lại các giống vật là thần thoại Việt Nam. Prô-mê-tê và loài người là thần thoại Hy Lạp
- Ngọc hoàng làm các con vật bị thiếu bộ phận. Ê-pi-mê-tê thì lỡ bỏ quên con người
Câu 3
Bạn rút ra bài học gì về cách đọc thể loại thần thoại sau khi đọc truyện trên?
Phương pháp giải:
- Đọc văn bản.
- Rút ra bài học về cách đọc.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Bài học được rút ra về cách đọc thể loại thần thoại sau khi đọc truyện trên:
- Đọc với một thái độ tôn trọng.
- Đọc văn bản đi kèm với đọc chú thích để hiểu những từ ngữ khó.
- Đây là truyện thần thoại nên sẽ mang nhiều yếu tố và cách lí giải chứa nhiều sự tưởng tượng, hư cấu. Vì vậy, khi đọc không nên đưa ra sự đánh giá hay cái nhìn chủ quan mang tính hiện đại của mình đối với một thể loại văn học thời xưa.
- Cần có trí tưởng tượng và hình dung về mọi vật.
- Đọc thần thoại cùng là một cách tìm hiểu nguồn gốc, lịch sử thông qua cái nhìn của tác giả dân gian.
Tôi thấy khi đọc truyện thần thoại thì hãy coi như một cách tìm hiểu nguồn gốc, lịch sử