Soạn bài Đổi tên cho xã SGK Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều - siêu ngắn
Tóm tắt nội dung văn bản (Văn bản kể lại sự việc gì? Sự việc ấy xảy ra trong bối cảnh nào? Cốt truyện có gì đặc biệt?...)
Nội dung chính
Nội dung chính của văn bản "Đổi tên cho xã" tập trung vào cuộc họp thông báo những thay đổi của xã Hùng Tâm, bắt đầu từ việc đổi tên xã đến thay đổi chức vụ của một số người. Đoạn trích này là một phần mở đầu của vở kịch "Bệnh sĩ" và đồng thời đề cập đến vấn đề "bệnh sĩ" trong cuộc sống hàng ngày. Văn bản đã nêu lên và phê phán một hiện tượng nhức nhối trong xã hội Việt Nam, đó là thích sĩ diện. Qua đó, phản ảnh thực trạng xảy ra ở nhiều cá nhân, cơ quan, tổ chức,… |
Chuẩn bị 1
Câu 1 (trang 85, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tóm tắt nội dung văn bản (Văn bản kể lại sự việc gì? Sự việc ấy xảy ra trong bối cảnh nào? Cốt truyện có gì đặc biệt?...)
Phương pháp giải:
Đọc và tóm tắt nội dung văn bản
Lời giải chi tiết:
- Văn bản kể về sự việc xã Cà Hạ sắp được đổi tên.
- Việc đổi tên xã khiến chính quyền xã phải phân công lại nhiệm vụ cho từng người.
- Chưa ai hiểu rõ được nhiệm vụ mình được giao là gì, mọi người bàn tán rất nhiều.
Chuẩn bị 2
Câu 2 (trang 85, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đặc điểm của hài kịch được thể hiện trong văn bản ở những phương diện nào (xung đột, nhân vật, hành động, lời thoại, thủ pháp trào phúng,…)?
Phương pháp giải:
Xem kĩ Kiến thức ngữ văn đầu bài
Lời giải chi tiết:
- Xung đột kịch: thật thà >< bệnh ảo tưởng.
- Nhân vật: không tương xứng giữa bên trong và bên ngoài
- Hành động: mâu thuẫn với phẩm chất.
- Thủ pháp trào phúng: những lời phát biểu của ông chủ tịch xã được phóng đại đến mức khoa trương.
Chuẩn bị 3
Câu 3 (trang 85, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Liên hệ, kết nối với kinh nghiệm của bản thân để hiểu sâu hơn về nội dung văn bản và hiểu thêm chính mình.
Phương pháp giải:
Trả lời theo kinh nghiệm của bản thân.
Lời giải chi tiết:
Cần đồng nhất giữa bên trong và bên ngoài.
Chuẩn bị 4
Câu 4 (trang 85, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đọc trước văn bản Đổi tên cho xã và tìm hiểu thêm thông tin về nhà viết kịch Lưu Quang Vũ.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu thông tin về Lưu Quang Vũ
Lời giải chi tiết:
- Lưu Quang Vũ sinh tại xã Thiệu Cơ, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ, quê gốc ở quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, sau chuyền về sống tại Hà Nội (1954).
- Thiên hướng và năng khiếu nghệ thuật của ông đã sớm bộc lộ từ nhỏ
Đọc hiểu 1
Câu 1 (trang 86, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đoạn chữ in nghiêng mở đầu này có nhiệm vụ gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn in nghiêng
Lời giải chi tiết:
Giới thiệu về bối cảnh xảy ra câu chuyện.
Đọc hiểu 2
Câu 2 (trang 86, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Mục đích của cuộc họp là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn
Lời giải chi tiết:
Mục đích: thông báo việc đổi tên thành xã Hùng Tâm, phố Cà
Đọc hiểu 3
Câu 3 (trang 87, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tên mới của xã khác gì tên cũ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn
Lời giải chi tiết:
Tên mới của xã là Hùng Tâm hay hơn và có ý nghĩa hơn cái tên cũ không có ý nghĩa gì đặc biệt.
Đọc hiểu 4
Câu 4 (trang 87, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Vì sao một số dòng chữ được in nghiêng và để trong ngoặc đơn?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ các dòng in nghiêng trong ngoặc đơn
Lời giải chi tiết:
Vì dùng để miêu tả động tác mà diễn viên sẽ làm.
Đọc hiểu 5
Câu 5 (trang 87, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Tên các chức vụ được thay đổi ra sao?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn
Lời giải chi tiết:
Nhân vật |
Chức vụ cũ |
Chức vụ mới |
Bạch Bá Thình |
Đội trưởng đội Sáu |
Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ kiêm Trưởng ban Ngoại vụ của Liên hợp xã |
Lê Khắc Tự |
Tổ trưởng Tổ nề mộc |
Chủ nhiệm Trung tâm Xây dựng và kiến thiết cơ bản |
Hà Thị Thủ |
Cửa hàng trưởng Cửa hàng mua bán xã |
Chủ nhiệm Công ty dịch vụ Thương nghiệp Hùng Tâm |
Hà Văn Ruộng |
Đội trưởng đội Hai |
Chủ nhiệm Trung tâm Điều phối nhân lực và sản xuất nông nghiệp |
Bà Độp |
Trưởng trại lợn |
Chủ nhiệm Trung tâm Chăn nuôi gia súc |
Đọc hiểu 6
Câu 6 (trang 87, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ngôn ngữ hài hước được thể hiện ở chi tiết nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn trang 88
Lời giải chi tiết:
Chi tiết: Người hoạn lợn được mở một Trụ sở Hoạn lợn và được lấy với cái tên bớt thô là Trung tâm Triệt sản gia súc Hùng Tâm.
Đọc hiểu 7
Câu 7 (trang 89, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ngôn ngữ của ông Nha ở đoạn này có gì gây cười?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn cuối trang 89
Lời giải chi tiết:
Ngôn ngữ của ông Nha không phù hợp với một cuộc họp có tính trang trọng, ông càng cố nói những từ khoa học, thì càng lộ ra nhiều sự thiếu hiểu biết của mình.
Đọc hiểu 8
Câu 8 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Dự đoán kết quả đổi mới xã của ông Nha.
Phương pháp giải:
Dự đoán theo suy nghĩ của mình
Lời giải chi tiết:
Kết quả đổi mới xã của ông Nha sẽ thất bại và không đi tới đâu
CH cuối bài 1
Câu 1 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nội dung chính của văn bản Đổi tên cho xã là gì? Nội dung đoạn trích này liên quan như thế nào với tên vở kịch Bệnh sĩ ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Lời giải chi tiết:
- Nội dung chính: cuộc họp thông báo những đổi mới của xã Hùng Tâm.
- Mối liên quan: là đoạn mở đầu
CH cuối bài 2
Câu 2 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Quan sát văn bản và chỉ ra cách trình bày kịch bản có gì khác với cách trình bày một truyện ngắn, bài kí hoặc thơ. Nhận biết các chỉ dẫn sân khấu (các dòng chữ in nghiêng đặt trong ngoặc đơn) và chức năng của các chỉ dẫn ấy.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản và phần Kiến thức ngữ văn đầu bài
Lời giải chi tiết:
- Văn bản hài kịch chủ yếu là lời đối thoại giữa các nhân vật với nhau
- Chỉ dẫn sân khấu: in nghiêng hoặc trong ngoặc đơn
- Chức năng: miêu tả hành động mà các nhân vật sẽ làm.
CH cuối bài 3
Câu 3 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hãy phân tích một số đặc điểm hài kịch được thể hiện rõ ở văn bản Đổi tên cho xã .
Phương pháp giải:
Đọc và chọn lựa, phân tích
Lời giải chi tiết:
- Mâu thuẫn: giữa cái xấu và cái tốt.
- Nhân vật: không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, giữa suy nghĩ và hành động
- Lời thoại: bộc lộ được đặc điểm, tính cách, có yếu tố hài hước, gây cười.
- Thủ pháp trào phúng, phóng đại.
Ví dụ: Ông Nha vẽ lên những viễn tưởng cao đẹp về một xã phát triển khoa học, giàu mạnh những thực tế nhưng thực tế chỉ là những lời nói sáo rỗng, giả dối, lố bịch.
CH cuối bài 4
Câu 4 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nhân vật ông Chủ tịch xã Toàn Nha tiêu biểu cho kiểu người nào trong xã hội?
Phương pháp giải:
Đọc và liên hệ
Lời giải chi tiết:
Kiểu người thích sống giả dối, ảo tưởng trong xã hội.
CH cuối bài 5
Câu 5 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, văn bản Đổi tên cho xã đã nêu lên và phê phán hiện tượng gì? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Lời giải chi tiết:
Phê phán hiện tượng: thích sĩ diện => tồn tại từ rất lâu trước đây mà đến nay vẫn là một hiện tượng phổ biến trong xã hội.
CH cuối bài 6
Câu 6 (trang 90, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Bằng trải nghiệm của bản thân, em hãy nêu một số ý nói về tác hại của “bệnh sĩ” trong cuộc sống.
Phương pháp giải:
Trả lời theo trải nghiệm cá nhân
Lời giải chi tiết:
Tác hại của bệnh sĩ:
- Mệt mỏi vì luôn chạy đua với thành tích
- Dễ ảo tưởng về thành tựu mình đạt được.