Soạn bài Đường về quê mẹ SGK Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều - siêu ngắn
Đọc trước bài thơ Đường về quê mẹ và tìm hiểu thêm thông tin về nhà thơ Đoàn Văn Cừ.
Nội dung chính
| - Đường về quê mẹ là những dòng hoài niệm của người con về những lần cùng mẹ về quê ngoại. Trong kí ức đẹp đẽ ấy, cứ mỗi độ xuân về mẹ lại dẫn đàn con về quê của mẹ. - Bài thơ đã diễn tả được tâm trạng vui mừng, háo hức của người con mỗi lần cùng mẹ về quê ngoại. Đồng thời còn thể hiện tình cảm yêu mến, niềm tự hào của con về vẻ xinh đẹp, nết na của mẹ. |
Chuẩn bị
(trang 47, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đọc trước bài thơ Đường về quê mẹ và tìm hiểu thêm thông tin về nhà thơ Đoàn Văn Cừ.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu trước về nhà thơ Đoàn Văn Cừ.
Lời giải chi tiết:
- Đoàn Văn Cừ (1913 – 2004), quê Nam Định, sinh ra trong một gia đình nông dân
- Ông còn có các bút danh khác là Kẻ Sĩ, Cư sĩ Nam Hà , Cư Sĩ Sông Ngọc và ngoài thơ cũng sáng tác văn xuôi.
Đọc hiểu 1
Câu 1 (trang 48, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Mẹ đưa “tôi” về quê ngoại vào thời gian nào và để làm gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ 1
Lời giải chi tiết:
- Thời gian: mùa xuân
- Mục đích: gặp mặt họ hàng
Đọc hiểu 2
Câu 2 (trang 48, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Ở các khổ 2, 4: Thiên nhiên và con người hiện lên như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ 2, 4
Lời giải chi tiết:
- Thiên nhiên: những rặng cây đề; dòng sông trắng lượn ven đê; cồn xanh; bãi tía; cánh có trắng bay; xóm chợ lều đầy lá bàng rơi.
- Con người: người xới cà, ngô; thúng cắp bên hông, nón đội đầu; Khuyên vàng, yếm thắm, áo the nâu; Mắt sáng, môi hồng, má đỏ au
Đọc hiểu 3
Câu 3 (trang 49, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định thể thơ, vần và nhịp của bài thơ.
Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức đã học về thơ tự do để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Thể thơ: thất ngôn
- Vần: vần ba tiếng (xuân – ngần – thân; đề – đê – bề; đầu – nâu – au; vàng – lang – bàng…)
- Nhịp thơ linh hoạt: 3/2/2, 2/2/3, 4/3.
CH cuối bài 1
Câu 1 (trang 49, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Bài thơ là lời của ai? Nhan đề bài thơ được tác giả đặt theo cách nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ thông tin trong SGK, trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Bài thơ là lời của người con
- Nhan đề được đặt theo cảm hứng hình ảnh con đường làng trên đường về quê mẹ
CH cuối bài 2
Câu 2 (trang 49, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hãy chỉ ra bố cục của bài thơ và đặt tên cho từng phần.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản và chia bố cục
Lời giải chi tiết:
Khổ 1: Miêu tả về không gian và thời gian trở về quê ngoại
Khổ 2: Tả khái quát toàn cảnh quê hương
Khổ 3: Miêu tả về người mẹ khi xưa
Khổ 4: Khung cảnh trên đường về quê ngoại
Khổ 5: Hình ảnh người mẹ
Khổ 6: Lời khen của những người cùng quê dành cho mẹ
CH cuối bài 3
Câu 3 (trang 49, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Liệt kê các hình ảnh, chi tiết về thiên nhiên và con người trong bài thơ. Qua đó, hãy nêu nhận xét của em về màu sắc, đường nét của bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn của con người được thể hiện trong tác phẩm.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
|
Các hình ảnh, chi tiết |
|
|
Về thiên nhiên |
rặng đề, dòng sông, cồn xanh, bãi mía, xóm chợ, trời xanh, cò trắng |
|
Về con người |
người lao động hăng say làm việc, trang phục, tính cách của người mẹ |
|
Nhận xét |
Một bức tranh tả thực, sống động tái hiện lại cảnh làng quê Việt Nam xưa. Bức tranh ấy bình dị, gần gũi với những hình ảnh thân thuộc. Bài thơ còn là sự nhớ nhung, biết ơn của nhà thơ với quá khứ. |
CH cuối bài 4
Câu 4 (trang 49, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Bài thơ đã diễn tả được tâm trạng và tình cảm gì của nhà thơ?
Phương pháp giải:
Đọc bài thơ và trả lời.
Lời giải chi tiết:
Tác giả đã ngầm thể hiện sự biết ơn quá khứ, biết ơn người mẹ.
CH cuối bài 5
Câu 5 (trang 49, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Em thích nhất hình ảnh, chi tiết nào trong bài thơ? Hãy tưởng tượng và miêu tả bằng lời hoặc vẽ lại bức tranh thể hiện chi tiết, hình ảnh đó.
Phương pháp giải:
Trả lời theo trải nghiệm của bản thân về bài thơ.
Lời giải chi tiết:
Em thích nhất hình ảnh người mẹ trong bài thơ. Người mẹ được hiện lên qua bài thơ thật đẹp nhưng cũng thật bình dị, gần gũi. Đó là hình ảnh người phụ nữ xưa với vẻ đẹp truyền thống. Qua lời thơ hình ảnh ấy lại càng hiện lên rõ nét, người mẹ đẹp cái đẹp của làng quê gắn với hình ảnh cô thôn nữ như tác giả so sánh.