Soạn bài Tự đánh giá trang 77 SGK Ngữ văn 12 tập 1 Cánh diều
Đọc văn bản sau, chọn phương án đúng cho mỗi câu hỏi ( từ câu 1 đến câu 5) và trả lời các câu hỏi ( từ câu 6 đến câu 10)
Đọc văn bản sau, chọn phương án đúng cho mỗi câu hỏi ( từ câu 1 đến câu 5) và trả lời các câu hỏi ( từ câu 6 đến câu 10):
Câu 1
Trả lời Câu hỏi 1 trang 79 SGK Văn 12 Cánh diều
Văn bản gồm các sự kiện sau đây:
(1) Ác-pa-gông kêu la vì phát hiện tráp vàng giấu ngoài vườn đã bị kẻ trộm đào mất
(2) Ác-pa-gông giận dữ khi thấy Clê- ăng nói rằng ai cũng biết cha mình có khá của
(3) Ác-pa-gông lo lắng vì thấy hai người con xuất hiện đúng lúc lão đang nói về địa điểm giấu vàng
(4) Ác-pa-gông thăm dò xem các con có biết thông tin mình giấu vàng không và khẳng định mình đang mong ước có một vạn ê-quy.
A. (1), (2), (3), (4)
B. (4),(3), (2), (1)
C. (3), (4), (2), (1)
D. (2), (3), (4), (1)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung đoạn trích
Lời giải chi tiết:
C. (3), (4), (2), (1)
Câu 2
Trả lời Câu hỏi 2 trang 79 SGK Văn 12 Cánh diều
Lí do nào khiến Ác-pa-gông coi Clê- ăng là kẻ thù?
A. Vì anh ta đã đào trộm vàng của lão ở trong vườn
B. Vì anh ta đã nghe lão nói về địa điểm vàng
C. Vì anh ta đã nói lão là người có nhiều của
D. Vì anh ta đã xuất hiện không đúng lúc
Phương pháp giải:
Xem lại nội dung phần cuối của Hồi I, Lớp bốn
Lời giải chi tiết:
Lí do khiến Ác-pa-gông coi Clê-ăng là kẻ thù : C. Vì anh ta đã nói lão là người có nhiều của
Câu 3
Trả lời Câu hỏi 3 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
Dòng nào dưới đây nêu đúng về xung đột trong đoạn trích?
A. Xung đột giữa cái xấu và cái xấu
B. Xung đột giữa cái xấu và cái tốt
C. Xung đột giữa cái cao cả và cái thấp hèn
D. Xung đột giữa cái tiến bộ và lạc hậu
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung đoạn trích và trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Xung đột trong đoạn trích: A. Xung đột giữa cái xấu và cái xấu
Câu 4
Trả lời Câu hỏi 4 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
Tính cách nổi bật của nhân vật Ác-pa -gông là gì?
A. Hà tiện, keo bẩn, tham lam
B. Sắc sảo, chặt chẽ, đa nghi
C. Tính toán, lạnh lùng, vô tâm
D. Sĩ diện, khoác lác, tham lam
Phương pháp giải:
Xem lại nội dung văn bản và tìm chi tiết miêu tả tính cách của nhân vật Ác-pa-gông
Lời giải chi tiết:
Tính cách nổi bật của nhân vật Ác-pa -gông là: A. Hà tiện, keo bẩn, tham lam
Câu 5
Trả lời Câu hỏi 5 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
Thủ pháp nào không được sử dụng để tạo ra tiếng cười trong đoạn trích?
A. Cường điệu
B. Bỏ lửng lời thoại
C. Tạo sự đối thoại trong lời độc thoại
D. Xây dựng đối thoại theo lối “ ông nói gà bà nói vịt”
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung của đoạn trích và tìm ra các thủ pháp được sử dụng để tạo ra tiếng cười
Lời giải chi tiết:
Thủ pháp không được sử dụng để tạo ra tiếng cười trong đoạn trích: D. Xây dựng đối thoại theo lối “ ông nói gà bà nói vịt”
Câu 6
Trả lời Câu hỏi 6 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
a. Chỉ ra trong đoạn đối thoại của nhân vật Ác-pa-gông ở Hồi IV, Lớp bảy, những câu là lời nhân vật:
- hướng đến “nó”- thằng ăn trộm mà lão nhầm tưởng đã tóm được
- hướng đến “ bạn tiền tội nghiệp”
- hướng đến tất cả mọi người xung quanh
b. Em ấn tượng nhất về điều gì trong màn độc thoại nội tâm đó? Vì sao?
Phương pháp giải:
Xem lại nội dung của hồi IV, Lớp bảy để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
a. Trong đoạn đối thoại của nhân vật Ác-pa-gông ở Hồi IV, Lớp bảy, những câu là lời nhân vật:
- Hướng đến “nó”- thằng ăn trộm mà lão nhầm tưởng đã tóm được:
+ “ Ối kẻ trộm! Ối kẻ trộm! Ối quân giết người! Ôí quân sát nhân! Trời đất ơi, pháp lí ơi! Tôi chết mất, nó giết tôi, nó ăn trộm tiền của tôi”
+ “ Đứa nào thế? Nó sao rồi? Nó ở đâu? Nó trốn đâu? Làm thế nào để tìm thấy nó? Chạy ngả nào? Đừng chạy ngả nào? Nó có ở kia không? Nó có ở đây không? Đứa nào thế? Đừng lại giả tiền tao đây, đồ vô lại…”
- Hướng đến “ bạn tiền tội nghiệp”:
+ “ Trời đất ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, bạn yêu quý ơi, chúng nó cướp mất mày của tao đi rồi”
+ “ Mất mày, tao mất nơi nương tựa, mất niềm an ủi, mất nguồn sung sướng; thôi thế là đời tao hết mọi hi vọng, tao chẳng còn ở đời này làm gì nữa”
+ “Không có mày, tao sống không nổi”
- Hướng đến tất cả mọi người xung quanh:
+ “ Có ai muốn cứu cho tôi sống lại, mà trả cho tôi món tiền tri kỉ của tôi, hay là mách cho tôi biết đứa nào lấy tiền của tôi không?”
+ “ Trên kia, cái gì mà rầm rầm lên thế? Có phải thằng ăn trộm tiền của tôi nó ở trên ấy không”
+ “ Van các ông, các bà, ai biết tăm hơi thằng ăn trộm thì làm phúc bảo giùm tôi…. Giá treo cổ, đao phủ nữa”
b. Em ấn tượng nhất về diễn biến tâm trạng của nhân vật Ác-pa-gông trong màn độc thoại nội tâm.
Mở đầu hồi IV là tâm trạng bực tức, giận dữ đối với tên ăn trộm mà lão nhầm tưởng đã tóm được được thể hiện qua một loại câu cảm thán “ “ Ối kẻ trộm! Ối kẻ trộm! Ối quân giết người! Ôí quân sát nhân! Trời đất ơi, pháp lí ơi! Tôi chết mất, nó giết tôi, nó ăn trộm tiền của tôi” cho đến cảm xúc mất mát, đau khổ, tuyệt vọng khi Ác-pa-gông biết mình bị mất tiền: “ Trời đất ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, bạn yêu quý ơi, chúng nó cướp mất mày của tao đi rồi” và cảm xúc ấy càng được nhấn mạnh qua biện pháp phóng đại “ Mất mày, tao mất nơi nương tựa, mất niềm an ủi, mất nguồn sung sướng… tao chẳng còn ở đời này làm gì nữa”, “Không có mày, tao sống không nổi” . Cuối cùng, Ác-pa-gông lại nghi ngờ, ngờ vực với tất cả mọi người xung quanh.
Qua đoạn đối thoại độc tâm, góp phần thể hiện tính cách của nhân vật Ác-pa-gông: nhỏ nhen, hà tiện, ích kỉ.
a. Trong đoạn độc thoại của nhân vật Ác-pa-gông ở Hồi IV, Lớp bảy, những câu là lời nhân vật:
- hướng đến “nó” – thằng ăn trộm mà lão nhầm tưởng đã tóm được : “Ối kẻ trộm! Ối kẻ trộm! Ối quân giết người! .... Đứng lại giả tiền tao đây, đồ vô lại...”/ “Bất kì đứa nào đã làm vố này, hẳn nó phải lắm công rình mò đúng lúc; nó lừa đúng khi tôi mải nói chuyện với thằng con trời đánh của tôi mà lấy.”
- hướng đến “bạn tiền tội nghiệp": “ Trời đất ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, bạn yêu quý ơi, .... lấy tiền của tôi không?”
- hướng đến tất cả mọi người xung quanh: “Nhìn ai tôi cũng thấy ngờ vực, người nào cũng hình như là đứa ăn trộm tiền của tôi..... Nó có lần ở chỗ các ngài không?”
b. Em ấn tượng nhất về sự điên loạn trong lời độc thoại nội tâm đó. Khi mất tiền dường như lão Ác-pa-gông như mất đi lý trí, mất đi cả tinh thần, những suy nghĩ, cảm xúc chảy ra điên loạn. Đến mức lão tự nắm lấy tay mình và đỉnh điểm ở đoạn cuối độc thoại lão còn đòi treo cổ cả chính mình nếu không tìm thấy số tiền đã mất của mình.
Câu 7
Trả lời Câu hỏi 7 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
Chọn và phân tích một yếu tố tạo nên tiếng cười trong đoạn trích ( gợi ý: tình huống, nhân vật. ngôn ngữ và các thủ pháp tạo tiếng cười,…)
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung đoạn trích
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Ở đoạn trích trên, một trong các yếu tố tạo nên tạo nên tiếng cười là việc sử thủ pháp cường điệu, phóng đại trong việc xây dựng tính cách nhân vật . Cụ thể, tính hà tiện, ích kỷ, tham lam của nhân vật Ác-pa-gông được phóng đại qua những lời đối thoại độc tâm với bản thân mình khi Ác-pa-gông phát hiện mất tráp tiền một vạn êquy.
Đó là cảm xúc mất mát, đau khổ, tuyệt vọng khi Ác-pa-gông biết mình bị mất tiền: “ Trời đất ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, tiền tội nghiệp của tôi ơi, bạn yêu quý ơi, chúng nó cướp mất mày của tao đi rồi” và cảm xúc ấy càng được nhấn mạnh qua biện pháp phóng đại “ Mất mày, tao mất nơi nương tựa, mất niềm an ủi, mất nguồn sung sướng… tao chẳng còn ở đời này làm gì nữa”, “Không có mày, tao sống không nổi” . Có lẽ, đọc tới đây, người đọc không khỏi bật cười về sức mạnh của đồng tiền đã có ảnh hưởng to lớn đối với nhân vật Ác-pa-gông.
Sự phóng đại mà Mô-li-e sử dụng nhằm làm nổi bật những nét chủ yếu của tính cách nhân vật so với các nhân vật khác. Tuy vậy, nghệ thuật cường điệu không phải sử dụng một cách ngẫu hứng mà nó vẫn có nền móng cơ sở của hiện thực.
Yếu tố tạo nên tiếng cười nổi bật nhất có lẽ là nhân vật chính của câu chuyện – lão Ác-pa-gông. Một con người luôn ám ảnh với tiền bạc và luôn sợ mất đi những “đồng tiền yêu quý”,”người bạn tri kỉ” của mình. Cũng chính từ thói hà tiện đấy ông ta đã có những suy nghĩ và hành động ngược đời và gây cười. Như việc vừa muốn cất tiền vừa muốn sinh lời. Vì nỗi sợ lộ chỗ giấu tiền quá lớn mà tự mình suy nghĩ và nói ra chỗ giấu tiền, điều muốn cất giấu lại nói ra mồm. Thậm chí trong cách chọn nơi giấu tiền đã là yếu tố gây hài khi ông ta nghĩ rằng các loại tủ sắt đều đáng ngờ, vì vậy chôn tiền ngoài vườn an toàn hơn cất ở tủ sắt. Thông qua nhân vật này, tác giả muốn đưa đến cho chúng ta không chỉ những nụ cười trào phúng hay sự mỉa mai, chế giễu mà còn là một lời thức tỉnh con người phải trở nên tỉnh táo và đừng để đồng tiền làm mờ mắt và trở nên điên loạn, điều đó sẽ tự giết chết bản thân mình.
Câu 8
Trả lời Câu hỏi 8 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
Theo em, có nên đổi tên vở kịch thành Lão Ác-pa-gông không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Xem lại nhan đề đoạn trích và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Theo em, không nên đổi tên vở kịch thành Lão Ác-pa-gông vì các lý do sau đây. Mặc dù Ác-pa-gông là nhân vật trung tâm trong đoạn trích nhưng nếu đặt tên vở kịch thành Lão Ác-pa-gông sẽ khiến cho ý nghĩa nhan đề bị thay đổi: chỉ có ý nghĩa giới thiệu nhân vật chính mà không thể thể hiện, nhấn mạnh tính cách hà tiện, tham lam, ích kỷ của nhân vật với độc giả.
Theo em không nên đổi tên vở kịch thành Lão Ác-pa-gông bởi vì với cái tên như vậy, người đọc sẽ chỉ biết được câu chuyện viết về một ông lão có tên là Ác-pa-gông mà không thể hiện được nhiều nội dung hơn nữa. Nhưng với tên “lão hà tiện”, người đọc có thể nhận thấy câu chuyện xoay quanh một ông lão có tính cách hà tiện, từ đó tạo nên sự thú vị và hấp dẫn hơn nhằm khám phá những câu chuyện xoay quanh ông lão hà tiện này.
Câu 9
Trả lời Câu hỏi 9 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
“ Nhân vật đồng tiền” trong đoạn trích hiện ra như thế nào? Qua đoạn trích, nhà viết kịch Mô-li-e gửi gắm thông điệp gì đến người đọc?
Phương pháp giải:
Đọc lại nội dung của đoạn trích và tìm các chi tiết liên quan tới :nhân vật đồng tiền”
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Qua đoạn trích, “nhân vật đồng tiền” luôn được gắn liền với nhân vật Ác-pa-gông. Lão coi tiền là người bạn, là tri kỉ là nơi nương tựa, niềm an ủi, nguồn sung sướng duy nhất của lão. Khi tiền bị trộm cướp, lão cảm thấy đau khổ, tuyệt vọng đến nỗi: “ Không có mày, tao không sao sống nổi. Thế là xong, tôi kiệt sức rồi; tôi sắp chết đây, tôi chết rồi..” . Khi không thể tìm lại được số tiền đã mất, lão dần nghi ngờ, ngờ vực với mọi người xung quanh “ Trên kia, cái gì mà rầm rầm lên thế? Có phải thằng ăn trộm tiền của tôi nó ở trên ấy không”, “Van các ông, các bà, ai biết tăm hơi thằng ăn trộm thì làm phúc bảo giùm tôi…. Giá treo cổ, đao phủ nữa”. Qua đó, người đọc thấy được đồng tiền có sức mạnh to lớn làm lu mờ suy nghĩ của con người khiến cho con người chỉ biết nghĩ đến vật chất, lợi ích cá nhân từ đó thay đổi bản chất tính cách của con người.
Đoạn trích trên đã phản ánh hiện thực xã hội xấu xa với những giai cấp ham mê vật chất, keo kiệt, tham lam, hà tiện. Từ đó, nhà viết kịch Mô-li-e gửi gắm thông điệp vô cùng sâu sắc đến người đọc : Đừng để đồng tiền tha hóa nhân cách của chính chúng ta
Nhân vật đồng tiền hiện lên là một người bạn, người tri kỉ không thể thiếu trong cuộc đời của lão Ác-pa-gông. Đến mức, lúc mất đi những đồng tiền ấy lão trở nên điên loạn, cảm thấy như không thể sống nổi: “tiền tội nghiệp của tôi ơi, bạn yêu quý ơi.... Mất mày, tao mất nơi nương tựa , ... tao chẳng còn ở đời này làm gì nữa. ...., tao không sao sống nổi. Thế là xong, tôi kiệt sức rồi; tôi sắp chết đây...Có ai muốn cứu cho tôi sống lại, mà trả cho tôi món tiền tri kỉ của tôi”
Qua đoạn trích, nhà viết kịch Mô-li-e muốn gửi gắm thông điệp về sự tham lam và hà tiện của con người có thể giết chết tâm trí và đạo đức. Trước sức mạnh và sự cám dỗ của đồng tiền, một kẻ giàu có cũng có thể trở nên hà tiện và tham lam hơn nữa. Nếu mãi chạy theo đồng tiền, ám ảnh về đồng tiền con người ta sẽ đánh mất lý trí và đạo đức, mãi sống trong đau khổ, nghi ngờ, dần tự giết chết mình.
Câu 10
Trả lời Câu hỏi 10 trang 80 SGK Văn 12 Cánh diều
Sưu tầm và ghi lại một số câu thành ngữ nói về thói hà tiện
Phương pháp giải:
Sưu tầm trên sách báo, Internet
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Một số câu thành ngữ nói về thói hà tiện:
- Vắt cổ chày ra nước
- Buộc cổ mèo, treo cổ chó
- Hà tiện húp cháp hoa
- Đo lọ nước mắm, đếm củ dưa hành
- Suy đồng tính lạng.
- “Mồm nhà, điếu mượn, thuốc đi xin
Diêm đánh thó, nỏ hề mất chi cả.”
- “Của mình thì giữ bo bo
Của người thì muốn ngả mo mà đùm.”
- “Nói thì như mây như gió
Cho thì lựa những vỏ cùng xơ.”