Thực hành nói bài thảo luận về một vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học

Gồm: Chuẩn bị, Tìm ý và lập dàn ý, Nói và nghe, Kiểm tra và chỉnh sửa

THỰC HÀNH NÓI BÀI THẢO LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI ĐẶT RA TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC

1. Chuẩn bị

- Thực hiện các bước chuẩn bị như hướng dẫn ở mục 1. Định hướng

- Xem lại dàn ý hoặc bài văn đã làm ở phần Viết

- Trao đổi với bạn trong nhóm về nội dung và hướng dẫn thảo luận

2. Tìm ý và lập dàn ý

- Xem lại dàn ý đã làm ở phần Viết, cân nhắc yêu cầu của bài nói để bổ xung, sắp xếp lại các ý cho mạch lạc, phù hợp với nội dung cần trình bày. Bố cụ bài nói tương tự bố cục bài viết, gồm ba phần:

+ Mở đầu: Nêu vấn đề cần trình bày

+ Nội dung chính: Lần lượt nêu các nội dung như dàn ý đã chuẩn bị. Cũng có thể trình bày theo trật tự khác nhưng cần nêu được các nội dung chính mà bài tập đã yêu cầu

+ Kết thúc: Tóm lược nội dung đã trình bày và trả lời các câu hỏi của người nghe (nếu có)

3. Nói và nghe

Hoạt động nói và nghe cần đảm bảo được các yêu cầu sau:

Người nói

Người nghe

- Nội dung trình bày:

+ Trình bày vấn đề rõ ràng, cụ thể theo dàn ý đã chuẩn bị

+ Nội dung phong phú, có trọng tâm, được trình bày logic; lí lẽ và bằng chứng làm nổi bật được vấn đề

+ Đảm bảo sự phù hợp giữa nội dung với hình thức trình bày

- Hình thức trình bày:

+ Bài trình bày có bố cục rõ ràng

+ Sử dụng công cụ, thiết bị hỗ trợ phù hợp

+ Có sự sáng tạo và có điểm nhấn cho nội dung trình bày

- Tác phong, thái độ trình bày:

+ Phong thái tự tin, tôn trọng người nghe, sử dụng ngôn ngữ cơ thể sinh động, phù hợp

+ Diễn đạt hấp dẫn và nêu được vấn đề để trao đổi, thảo luận

+ Tốc độ nói vừa phải, có nhấn giọng ở những nội dung quan trọng; đảm bảo yêu cầu về thời gian

+ Có thái độ thân thiện, tôn trọng; trả lời các câu hỏi người nghe đặt ra (nếu có) một cách ngắn gọn, thỏa đáng

- Tập trung lắng nghe; hiểu được những nội dung chính và quan điểm của người nói

- Ghi nói các thông tin chính của bài trình bày, những nội dung cần hỏi lại và những nhận xét, đánh giá về nội dung cần hỏi lại và những nhận xét, đánh giá về nội dung, cách thức, tình cảm, thái độ của người trình bày

- Nêu các vấn đề cần hỏi, các ý kiến cần trao đổi về nội dung bài nói một cách ngắn gọn, rõ ràng,…; có thể trao đổi thêm quan điểm cá nhân về nội dung của bài trình bày

- Chú ý lắng nghe; sử dụng các yếu tố cử chỉ, nét mặt, ánh mắt để khích lệ người nói

4. Kiểm tra và chỉnh sửa

Người nói

Người nghe

- Rút kinh nghiệm về bài trình bày:

+ Đã trình bày đầy đủ các nội dung chuẩn bị trong dàn ý chưa?

+ Cách thức trình bày, phong cách, thái độ, giọng điệu, ngôn ngữ,… có phù hợp không?

+ Các phương tiện hỗ trợ có hiệu quả như thế nào?

- Tự đánh giá:

+ Điều em hài lòng về bài trình bày của mình là gì?

+ Điều gì em muốn thay đổi trong bài trình bày đó?

- Kiểm tra kết quả nghe và ghi chép các nội dung thông tin đã chính xác chưa, thu hoạch được những gì,…