Toán lớp 5 trang 66 Chia một số thập phân cho 10, 100, 1000, ...
Tính nhẩm: a) 43,2 : 10 0,65:10 Một kho gạo có 537,25 tấn gạo. Người ta đã lấy ra 1/10 số gạo trong kho. Hỏi trong kho còn lại bao nhiêu tấn gạo?
Bài 1
Tính nhẩm:
a) \(43,2 : 10\) \(0,65:10\)
\(432,9: 100\) \(13,96: 1000\)
b) \(23,7 :10\) \(2,07 : 10\)
\(2,23 : 100\) \(999,8 : 1000\)
Phương pháp giải:
Muốn chia một số thập phân cho \(10, \;100,\; 1000,\;...\) ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên trái một, hai, ba, ... chữ số.
Lời giải chi tiết:
a) \(43,2 : 10=4,32\) \(0,65:10=0,065\)
\(432,9: 100=4,329\) \(13,96: 1000=0,01396\)
b) \(23,7 :10=2,37\) \(2,07 : 10=0,207\)
\(2,23 : 100=0,0223\) \(999,8 : 1000=0,9998\)
Bài 2
Tính nhẩm rồi so sánh kết quả tính:
a) \(12,9 : 10 \) và \(12,9 \times 0,1;\)
b) \(123,4 : 100\) và \(123,4 \times 0,01;\)
c) \(5,7 : 10\) và \(5,7 \times 0,1\);
d) \(87,6 : 100\) và \(87,6 \times 0,01\).
Phương pháp giải:
- Muốn chia một số thập phân cho \(10;\; 100;\; 1000;\;...\) ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên trái một, hai, ba, ... chữ số.
Lời giải chi tiết:
a) \(12,9 : 10 = 1,29\,;\)
\(\;12,9 \times 0,1 = 1,29\)
Do đó: \(12,9 : 10=12,9 \times 0,1;\)
b) \(123,4 : 100 =1,234\,;\)
\(\; 123,4 \times 0,01 = 1,234\)
Do đó: \(123,4 : 100=123,4 \times 0,01;\)
c) \(5,7 : 10 =0,57\; ; \)
\(\; 5,7 \times 0,1 = 0,57\)
Do đó: \(5,7 : 10=5,7 \times 0,1\)
d) \(87,6 : 100 =0,876\; ;\)
\(\; 87,6 \times 0,01\)\(= 0,876\)
Do đó: \(87,6 : 100=87,6 \times 0,01\).
Bài 3
Một kho gạo có \(537,25\) tấn gạo. Người ta đã lấy ra \(\dfrac{1}{10}\) số gạo trong kho. Hỏi trong kho còn lại bao nhiêu tấn gạo?
Phương pháp giải:
Cách 1:
- Tìm số gạo đã lấy ra \(=\) số gạo ban đầu \(\times \dfrac{1}{10}\) hoặc tính số gạo đã lấy ra \(=\) số gạo ban đầu \(:10\).
- Số gạo còn lại \(=\) số gạo ban đầu \(-\) số gạo đã lấy ra.
Cách 2:
- Tìm phân số chỉ số gạo còn lại: \(1 -\dfrac{1}{10} =\dfrac{9}{10} \) (số gạo ban đầu).
- Tìm số gạo còn lại \(=\) số gạo ban đầu \(\times \dfrac{9}{10}\) hoặc tính số gạo còn lại \(=\) số gạo ban đầu \( : 10 \times 9\).
Lời giải chi tiết:
Cách 1:
Số gạo đã lấy ra là:
\(537,25 : 10= 53,725\) (tấn)
Số gạo còn lại trong kho là:
\(537,25 - 53,725 = 483,525\) (tấn)
Đáp số: \(483,525\) tấn.
Cách 2:
Phân số chỉ số gạo còn lại là:
\(1-\dfrac{1}{10}\) = \(\dfrac{9}{10}\) (số gạo lúc đầu)
Số gạo còn lại trong kho là:
\(537,25 : 10 \times 9 = 483,525\) (tấn)
Đáp số: \(483,525\) tấn.
Lý thuyết
a) Ví dụ 1: \(213,8: 10 = \;?\)
\(213,8: 10 =21,38\)
Nhận xét: Nếu chuyển dấu phẩy của số \(213,8\) sang bên trái một chữ số ta cũng được \(21,38\).
b) Ví dụ 2: \(89,13 : 100= \;?\)
\(89,13 : 100= 0,8913\)
Nhận xét: Nếu chuyển dấu phẩy của số \(89,13\) sang bên trái hai chữ số ta cũng được \(0,8913\).
Muốn chia một số thập phân cho \(10,\; 100,\; 1000,\;...\) ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên trái một, hai, ba, ... chữ số.