Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến - Văn 11 — Không quảng cáo

Tóm tắt, phân tích tác giả, tác phẩm văn 11 Tác giả - Tác phẩm tập 1


Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến (Đọc thêm)

Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến (Đọc thêm) bao gồm tóm tắt nội dung chính, lập dàn ý phân tích, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp các em học tốt môn văn 11

I. Tác giả

- Xem thêm về tác giả tại đây: Tác giả Nguyễn Khuyến

II. Tác phẩm

1. Tìm hiểu chung

a. Hoàn cảnh sáng tác

- Nguyễn Khuyến sinh năm 1835, Dương Khuê sinh năm 1839. Hai người kết bạn từ thuở thi đậu, Nguyễn Khuyến bỏ quan về quê, Dương Khuê vẫn làm quan nhưng cả hai vẫn giữ tình bạn gắn bó khăng khít.

- Năm 1902, khi nghe tin bạn mất, Nguyễn Khuyến đã làm bài thơ khóc bạn.

b. Bố cục (3 đoạn)

- Đoạn 1 (hai câu thơ đầu): Nỗi đau đột ngột khi mất bạn.

- Đoạn 2 (từ câu 3 đến câu 22): Những kỉ niệm tươi rói về tình bạn sống lại trong hồi tưởng của nhà thơ.

- Đoạn 3 (phần còn lại): Nỗi đau tắc nghẹn, hụt hẫng, chơi vơi khi đối diện với hiện thực phũ phàng (mất người tri âm, tri kỉ).

2. Tìm hiểu chi tiết

a. Nỗi đau đột ngột khi mất bạn

“Bác Dương thôi đã thôi rồi

Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta”

- Câu lục ngắt nhịp 2/1/3 → đọc lên nghe nhói đau, quặn thắt như những tiếng nấc tắc nghẹn trong nỗi đau đến quá đỗi bất ngờ.

- Cách dùng “Thôi đã thôi rồi”: cách nói giảm nói tránh để giảm bớt nỗi đau mất bạn

- Cách xưng hô “Bác”: thể hiện sự thân thiết trân trọng với người đã khuất

- Các từ láy “man mác, ngậm ngùi” kết hợp với nhịp thơ 4/4 ở câu bát → diễn tả nỗi đau kéo dài như vô cùng vô tận → nỗi đau từ chính cõi lòng nhà thơ lan tỏa ra cả không gian rộng lớn, bao la.

→ Lời thơ như một tiếng than đầy thương tiếc, nhẹ nhàng mà thắm thiết.

b. Những kỉ niệm tươi rói về tình bạn sống lại trong hồi tưởng của nhà thơ

- Kỉ niệm của tác giả với người bạn của mình:

+ Cùng nhau thi đỗ làm quan

+ Cùng nhau dong chơi khắp chốn non nước

+ Cùng ngân nga hát ả đào

+ Cùng nhau uống rượu và bình luận thơ văn

+ Cùng nhau trải qua những buổi hoạn nạn, vật đổi sao rời

+ Cuộc gặp gỡ cuối cùng

→ Đây là những kỉ niệm kéo dài từ tuổi trẻ cho đến lúc về già → thể hiện tình bạn gắn bó keo sơn, thắm thiết.

c. Nỗi đau tắc nghẹn, hụt hẫng, chơi vơi khi đối diện với hiện thực phũ phàng (mất người tri âm, tri kỉ)

- Muốn gặp bạn nhưng tuổi già không cho phép, nay bạn mất, đau đớn vô cùng.

- Nỗi đau đớn, trống vắng khi bạn mất:

+ Chân tay rụng rời khi nghe tin bạn mất

+ Rượu ngon không có bạn hiền

+ Câu thơ hay không có người bình luận

+ Đàn kia gảy cũng không ai thấu hiểu

→ Mất bạn trở nên cô đơn: rượu không muốn uống, thơ không muốn làm, đàn không gảy,..

- Kết cấu trùng điệp, điệp ngữ: “không có, không mua, không phải” (điệp từ “không” 5 lần) → cảm giác nức nở, sự trống vắng đến nghẹn ngào, chua xót.

- Sử dụng điển tích Trung Quốc: Trần Phồn, Bá Nha, Tử Kì -> tình bạn tri âm, tri kỉ.

- Từ “đàn” đầu câu láy lại cuối câu: trạng thái ngẩn ngơ chuyển sang thống thiết, tình cảm như đợt sóng trào dâng.

- Sự tinh tế ở hai câu thơ cuối “tuổi già...chứa chan": không còn nước mắt để khóc bạn, nhưng kì thực câu thơ đầm đìa nước mắt.

d. Giá trị nội dung

Bài thơ “Khóc Dương Khuê” là một bài thơ cảm động, đã thể hiện một tình bạn tri âm, tri kỉ của Nguyễn Khuyến đối với Dương Khuê.

e. Giá trị nghệ thuật

- Thể thơ song thất lục bát, đậm đà bản sắc dân tộc

- Ngôn ngữ bình dị, dễ hiểu

- Sử dụng kết hợp các biện pháp nghệ thuật: nói giảm nói tránh + các câu hỏi tu từ + điệp từ,...


Cùng chủ đề:

Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Chí Phèo - Nam Cao - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Chữ người tử tù - Nguyễn Tuân - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Hai đứa trẻ - Thạch Lam - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Hầu trời - Tản Đà - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Hạnh phúc của một tang gia - Vũ Trọng Phụng - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Lai Tân - Hồ Chí Minh - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Lẽ ghét thương - Nguyễn Đình Chiểu - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Lưu biệt khi xuất dương - Phan Phan Bội Châu - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Một thời đại trong thi ca - Hoài Thanh - Văn 11
Tóm tắt, phân tích tác giả , tác phẩm - Người cầm quyền khôi phục uy quyền - V. Hu - Gô - Văn 11