Trắc nghiệm văn 11 Tác phẩm Bài ca ngất ngưởng kết nối tri thức có đáp án — Không quảng cáo

Nhớ lại hoàn cảnh sáng tác bài thơ

Bài ca ngất ngưởng được sáng tác sau năm 1848, khi Nguyễn Công Trứ đã cáo quan về hưu và sống cuộc đời tự do, nhàn hạ

Đọc kĩ bài thơ

Từ “ngất ngưởng” được lặp lại 4 lần

Đọc kĩ bài thơ

Phân tích từ “ngất ngưởng”

Hiểu theo nghĩa bóng, “ngất ngưởng” là cách sống vượt lên những khuôn mẫu gò bó, thể hiện tính cách, thái độ, cách sống ngang tàng của Nguyễn Công Trứ

Phân tích câu thơ

Bài thơ mở đầu bằng một câu chữ Hán trang trọng thể hiện quan niệm cao cả, đẹp đẽ của một nhà Nho chân chính về bổn phận, nghĩa vụ của mình với đời, với dân, với nước; bộc lộ niềm tự hào không che giấu của nhà thơ về vị trí, vai trò và cả tầm vóc của cá nhân mình trước cuộc đời

Phân tích câu thơ

Hi Văn là biệt hiệu của Nguyễn Công Trứ

Nhớ lại kiến thức về biện pháp nghệ thuật

Phân tích câu thơ

“Vào lồng” là hình ảnh ẩn dụ, diễn tả cuộc đời làm quan, coi thường danh lợi của Nguyễn Công Trứ. Làm quan được xem là bị giam hãm trong lồng, mất tự do, nhưng đó là điều kiện để bộc lộ tài năng, hoài bão, trọn nghĩa vua tôi

Đọc kĩ bài thơ, chú ý những danh vị được tác giả nhắc đến

Nguyễn Công Trứ khoe danh vị xã hội hơn người: thủ khoa, tham tán, Tổng đốc Dương

Phân tích câu thơ

“Đô môn giải tổ chi niên” được hiểu: năm ở kinh đô cởi trả ấn (của quan lại) để về hưu. Nguyễn Công Trứ là người xem nhẹ danh vọng, ông xem việc làm quan như “vào lồng”, tâm trạng sẽ nhẹ nhõm và khoan khoái khi được thoát khỏi chốn quan trường

Đọc kĩ mười câu thơ tiếp

Chú ý những biểu hiện của sở thích khác thường, trái khoáy

Sở thích kì lạ, khác thường, thậm chí có phần bất cần, ngất ngưởng của Nguyễn Công Trứ:

- Cưỡi bò đeo nhạc ngựa

- Đi chùa có gót tiên theo sau

→ Những hành động đối nghịch, ngược đời, đối ngược với quan điểm nhà Nho phong kiến. Cách sống theo ý chí và sở thích cá nhân

Phân tích đoạn thơ

Quan niệm sống được thể hiện qua bốn câu thơ trên

- 2 câu đầu: Nguyễn Công Trứ tự tin đặt mình sánh với “thái thượng”, sống ung dung, tự tại, không quan tâm đến chuyện khen chê được mất của thế gian. Con người hoàn toàn có thể ngất ngưởng khi tự giải phóng mình khỏi mọi ràng buộc cả vật chất và tinh thần

- 2 câu sau: Không phải là Phật, không phải là tiên, không vướng tục, không thoát tục. → Sống không giống ai, sống ngất ngưởng

Phân tích câu thơ

Hai câu thơ sử dụng điển cố: Nguyễn Công Trứ ví mình sáng ngang với những người nổi tiếng có sự nghiệp hiển hách như Trái Tuân, Nhạc Phi, Hàn Kì, Phú Bật

Đọc kĩ bài thơ

Rút ra giá trị nội dung

Giá trị nội dung:

Bài thơ thể hiện rất rõ thái độ sống của Nguyễn Công Trứ giai đoạn cuối đời. Đó là thái độ coi thường danh lợi, vượt lên những thói thường để cuộc sống tự do, tự tại.

Đọc kĩ bài thơ

Rút ra giá trị nghệ thuật

Giá trị nghệ thuật:

- Vận dụng thành công thể hát nói

- Sử dụng điển tích, điển cố

- Giọng điệu thơ hóm hỉnh, ý vị trào phúng, khoa trương