Bài 12. Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) - SGK Lịch sử và Địa lí 8 Chân trời sáng tạo
Dựa vào lược đồ 12.1, sơ đồ 12.2 và thông tin trong bài, em hãy trình bày nguyên nhân sâu xa và nguyên nhân trực tiếp dẫn tới Chiến tranh thế giới thứ nhất. Dựa vào tư liệu 12.3, bảng 12.4 và thông tin trong bài, em hãy phân tích hậu quả và tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất đối với lịch sử nhân loại. Vì sao nói Chiến tranh thế giới thứ nhất là chiến tranh đế quốc. Chiến tranh thế giới thứ nhất đã dạy cho em những bài học gì để góp phần giữ gìn hòa bình thế giới.
? mục 1 1
Trả lời câu hỏi mục 1 trang 54 SGK
Dựa vào lược đồ 12.1, sơ đồ 12.2 và thông tin trong bài, em hãy trình bày nguyên nhân sâu xa và nguyên nhân trực tiếp dẫn tới Chiến tranh thế giới thứ nhất.
Phương pháp giải:
Đọc nội dung mục 1 trang 54, 55 SGK
Lời giải chi tiết:
* Nguyên nhân sâu xa:
- Từ cuối thế kỉ XIX, mâu thuẫn tranh giành thuộc địa đã dân đến sự hình thành hai khối quân sự đối đầu ở châu Âu.
- Các nước ít thuộc địa là Đức, Áo – Hung và Italy, hình thành nên khối Liên minh vào năm 1882
- Các nước nhiều thuộc địa là Anh, Pháp và Nga hình thành nên khối Hiệp ước vào năm 1907.
- Cả hai khối đều ra sức kích động chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chạy đua vũ trang đe dọa lẫn nhau, tìm cớ gây chiến.
* Nguyên nhân trực tiếp:
- Năm 1912, đế quốc Áo – Hung thôn tính Bosnia và Herzegovina, tình hình bán đảo Balkan trở nên phức tạp.
- Chủ nghĩa dân tộc nổi lên ở Serbia.
- Ngày 28/6/1914, Thái tử của Áo bị nhóm dân tộc chủ nghĩa Serbia ám sát
=> Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ.
? mục 2 1
Dựa vào tư liệu 12.3, bảng 12.4 và thông tin trong bài, em hãy phân tích hậu quả và tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất đối với lịch sử nhân loại.
Phương pháp giải:
Đọc lại thông tin mục 2, bảng 12.4 trang 56 SGK
Lời giải chi tiết:
* Hậu quả Chiến tranh thế giới thứ nhất:
- Trải qua 4 năm chiến tranh, nhân loại đã phải gánh chịu những tổn thất nặng nề, khoảng 10 triệu binh lính bị chết và 20 triệu bị thương, nhiều làng mạc, thành phố bị phá hủy..
- Tình hình kinh tế, chính trị của châu Âu bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
* Tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất:
- Nền kinh tế châu Âu bị kiệt quệ, nhiều nước trở thành con nợ của Mỹ.
- Tương quan lực lượng giữa các cường quốc thay đổi rõ rệt, các nước tư bản ở châu Âu bị suy yếu trong đó có Anh và Pháp. Đế quốc Đức và Áo – Hung bại trận.
- Hai Hiệp ước Versailles và Washington ra đời với mục đích là tổ chức lại thế giới sau chiến tranh. Mục đích chính là để các nước đế quốc phân chia thuộc địa, xác lập lại nô dịch với các dân tộc thuộc địa.
- Trong cuộc chiến, Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 thành công đã tạo ra sự chuyển biến lớn lao trong cục diện chính trị thế giới.
Luyện tập 1
Trả lời câu hỏi luyện tập trang 56 SGK
1. Vì sao nói Chiến tranh thế giới thứ nhất là chiến tranh đế quốc?
2. Tháng 4/1917, Mỹ bắt đầu tham chiến, Tổng thống Mỹ Wilson phát biểu:”…đây sẽ là trận chiến cuối cùng – trận chiến chấm dứt mọi cuộc chiến.”. Em có đồng ý với nhận định của ông không? Vì sao?
Lời giải chi tiết:
1. Chiến tranh thế giới thứ nhất là chiến tranh đế quốc vì:
- Đây là cuộc chiến tranh đế quốc chỉ vì quyền lợi của mình mà giai cấp tư sản đã đẩy nhân dân các nước vào cuộc chiến tranh tàn khốc đau thương.
- Đây là cuộc chiến tranh đế quốc vì chỉ đem lại nguồn lợi cho giai cấp tư sản cầm quyền.
- Đây là cuộc chiến tranh đế quốc vì cuộc chiến tranh này do giới cầm quyền ở các nước đế quốc gây ra nhằm thanh toán lẫn nhau để chia lại thuộc địa, làm bá chủ thế giới
2. Em có đồng ý với nhận định của ông vì:
- Mĩ tham chiến, gia nhập phe Hiệp ước làm cho tương quan lực lượng thay đổi.
- Mĩ có sức mạnh về kinh tế và quân sự.
+ Trong thời gian hai phe chiến tranh, Mĩ đã lợi dụng để bán vũ khí cho cả hai phe và Mĩ không bị chiến tranh tàn phá nên tạo điều kiện cho kinh tế Mĩ phát triển.
+ Mĩ có lực lượng bộ binh và Thủy quân lục chiến được trang bị súng hiện đại, xe tăng,…
+ Đồng thời lực lượng hải quân, hàng không quân sự cũng được trang bị tốt nhất.
Vận dụng 1
Trả lời câu hỏi vận dụng trang 56 SGK
Chiến tranh thế giới thứ nhất đã dạy cho em những bài học gì để góp phần giữ gìn hòa bình thế giới?
Lời giải chi tiết:
- Giải quyết các cuộc xung đột, mâu thuẫn giữa các dân tộc, tôn giáo, quốc gia bằng đàm phán, hòa bình; tránh để xảy ra chiến tranh.
- Có ý thức bảo vệ hòa bình mọi lúc mọi nơi, tùy và khả năng của mình
- Tuyên truyền và ngăn chặn những âm mưu chống phá gây chiến tranh phá hoại của các thế lực thù địch.
- Tích cực tham gia đấu tranh vì hòa bình và chống chiến tranh tại các khu vực bất ổn hiện nay trên thế giới.
- Xây dựng mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, nhân ái giữa mọi người; không kì thị phân biệt màu da.