Bài 21. Một số nét văn hóa và lịch sử của đồng bào Tây Nguyên - SGK Lịch sử và Địa lí 4 Chân trời sáng tạo
Em hãy cho biết bạn học sinh nào dưới đây đang mặc trang phục của đồng bào Tây Nguyên.
Khởi động
Em hãy cho biết bạn học sinh nào dưới đây đang mặc trang phục của đồng bào Tây Nguyên.
Lời giải chi tiết:
- Bạn học sinh ở hình c đang mặc trang phục của đồng bào Tây Nguyên.
Khám phá 1
a. Đọc thông tin và quan sát các hình 1, 2, em hãy mô tả nhà Rông ở Tây Nguyên.
b. Quan sát các hình 3, 4 và đọc thông tin, em hãy cho biết người dân Tây Nguyên thường mặc trang phục bằng chất liệu gì. Màu sắc chủ đạo trong trang phục là những màu nào?
c. Quan sát các hình 5, 6 và đọc thông tin, em hãy nêu một số nét chính về lễ hội đua voi và lễ hội mừng lúa mới ở Tây Nguyên.
Lời giải chi tiết:
a.
- Mô tả về nhà Rông:
+ Một trong những nét văn hóa nổi bật của các dân tộc ở vùng Tây Nguyên là nhà Rông. Đây là nơi lưu giữ những nét đẹp truyền thống của các dân tộc Tây Nguyên.
+ Nhà Rông được xây dựng ở vị trí trung tâm, cao ráo, có mặt bằng rộng, thuận lợi cho sinh hoạt cộng đồng.
+ Nhà Rông có vai trò chính là nơi để hội họp, tiếp khách,...
+ Khi làm nhà Rông, người dân chủ yếu sử dụng các vật liệu như
- Trang phục truyền thống của đồng bào các dân tộc ở vùng Tây Nguyên được may bằng chất liệu thổ cẩm - loại vải dệt thủ công.
- Màu sắc chủ đạo trên trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc ở vùng Tây Nguyên là màu đỏ và đen.
- Lễ hội đua voi:
+ Được tổ chức 2 năm một lần, vào tháng 3 âm lịch.
+ Phần lễ thường sẽ có lễ cúng bến nước, lễ cúng sức khỏe cho voi,... Phần hội được diễn ra với các phần thi voi chạy tốc độ trên cạn và chạy dưới nước.
+ Lễ hội đua voi phản ánh những nét văn hóa đặc sắc của người dân tộc Tây Nguyên.
- Lễ mừng lúa mới:
+ Là phong tục lâu đời của các dân tộc sinh sống ở Tây Nguyên, thường được tổ chức vào khoảng tháng 11, 12 dương lịch hằng năm, sau khi thu hoạch lúa.
+ Phần lễ chung được tổ chức để cúng thần lúa. Bà con trong thôn bản cùng nhau ăn uống nhảy múa theo tiếng cồng chiêng vang vọng.
+ Lễ mừng lúa mới là bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào Nguyên cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu và gia đình sung túc, sống ấm no ở các buôn làng.
Khám phá 2
Đọc thông tin, em hãy cho biết những hoạt động nào của anh hùng N‘Trang Lơng, anh hùng Núp thể hiện tinh thần yêu nước của đồng bào Tây Nguyên.
Lời giải chi tiết:
- Những hành động của N'Trang Lơng, Đinh Núp thể hiện tinh thần yêu nước của đồng bào Tây Nguyên:
+ N'Trang Lơng lãnh đạo đồng bào các dân tộc Mnông, Ê Đê, Xtiêng, Mạ,.... nổi dậy khởi nghĩa, chống lại ách xâm lược của thực dân Pháp.
+ Đinh Núp dùng nỏ phục kích, bắn chảy máu lính Pháp; lãnh đạo nhân dân các buôn làng tham gia các tổ du kích, xây dựng làng chiến đấu và chống lại sự càn quét của thực dân Pháp.
Luyện tập
Em hãy tìm các từ khoá phù hợp với mô tả dưới đây và ghi vào vở.
Lời giải chi tiết:
|
a) Ngôi nhà chung lớn nhất của buôn làng ở Tây Nguyên. |
Nhà Rông |
|
b) Người dân tộc ở vùng Tây Nguyên thường tổ chức lễ hội vào mùa này. |
Mùa Xuân |
|
c) Loại vải người Tây Nguyên thường dùng để may trang phục truyền thống. |
Thổ cẩm |
|
d) Người anh hùng đã lãnh đạo các bộ tộc người Mnông, Xtiêng nổi dậy chống thực dân Pháp. |
N'Trang Lơng |
|
đ) Người anh hùng của Tây Nguyên đã tham gia cả hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ? |
Đinh Núp |
Vận dụng
Tìm hiểu và giới thiệu một trang phục dân tộc ở vùng Tây Nguyên mà em ấn tượng.
Lời giải chi tiết:
(*) Tham khảo: Giới thiệu về trang phục của người Ê Đê
- Theo truyền thống, trang phục của người Ê đê thường là màu đen hoặc chàm, trên đó có trang trí hoa văn sặc sỡ.
+ Phần lớn phụ nữ đều mặc váy, quấn váy, còn đàn ông mặc khố, mặc áo.
+ Để tạo ra những sản phẩm trang phục đẹp và độc đáo, phụ nữ Ê đê sử dụng khung dệt cổ truyền để dệt ra những tấm vải thổ cẩm, để rồi từ đó làm ra váy, áo, khố, mền hoặc địu..