Lý thuyết Lựa chọn biểu đồ trong biểu diễn và phân tích dữ liệu SGK Toán 8 - Cùng khám phá
Lựa chọn biểu đồ trong biểu diễn và phân tích dữ liệu như thế nào?
1. Các loại biểu đồ
Ta có thể dùng biểu đồ cột, biểu đồ cột kép, biểu đồ hình quạt tròn, biểu đồ đoạn thẳng để biểu điễn dữ liệu một cách trực quan
Ví dụ: Một câu lạc bộ hội họa đã theo dõi số thành viên của mình từ năm 2017 đến 2022.
Biểu đồ cột:
Biểu đồ cột kép:
Biểu đồ hình quạt tròn:
Biểu đồ đoạn thẳng:
Nhận xét: Mỗi loại biểu đồ có những ưu điểm và hạn chế riêng của nó.
Loại biểu đồ |
Ưu điểm |
Biểu đồ cột |
Dễ dàng so sánh các dãy số liệu chỉ liên quan đến một đặc tính. |
Biểu đồ cột kép |
Dễ dàng so sánh các số liệu thuộc cùng một nhóm, dãy số liệu liên quan đến nhiều đặc tính |
Biểu đồ đoạn thẳng |
Biểu thị rất trực quan xu hướng thay đổi của một đại lượng theo thời gian. Đoạn thẳng “đi lên” (“đi xuống”) cho biết đại lượng tăng (giảm). Đoạn thẳng càng “dốc” thì sự thay đổi càng lớn. |
Biểu đồ hình quạt tròn |
Thể hiện tốt nhất tỉ lệ giữa các nhóm đối tượng với toàn thể tập hợp đối tượng điều tra. |
2. Lựa chọn biểu đồ, chuyển từ dạng biểu diễn này sang dạng biểu diễn kia
Khi phân tích dữ liệu, để khai thác ưu điểm của từng loại biểu đồ, nhiều khi ta phải chuyển từ bảng thống kê về biểu đồ hay ngược lại, hoặc phải chuyển từ biểu đồ dạng này về biểu đồ dạng kia.
Một dãy dữ liệu có thể được biểu diễn bằng những biểu đồ khác nhau. Để biểu diễn trực quan và tạo thuận lợi cho việc phân tích dữ liệu, ta cần biết chọn loại biểu đồ phù hợp với dữ liệu và phù hợp với mục đích phân tích dữ liệu.
Biểu đồ cột biểu diễn trực quan các số liệu được trình bày trong một bảng có 2 dòng hoặc 2 cột . Biểu đồ cột kép phù hợp với việc so sánh các số liệu được biểu diễn bởi một bảng có nhiều hơn 2 dòng và nhiều hơn 2 cột.