Lý thuyết về nước biển và đại dương - CTST
Bài 13 Nước biển và đại dương
BÀI 13. NƯỚC BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
I. TÍNH CHẤT CỦA NƯỚC BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG
- Nhiệt độ trung bình của bề mặt đại dương và nước biển là 17 độ C.
+ Nhiệt độ có sự thay đổi phụ thuộc vào vị trí địa lí, điều kiện khí hậu và các yếu tố tự nhiên khác.
+ Biên độ nhiệt năm của nước biển và đại dương không lớn.
- Độ muối trung bình của nước biển là 35 ‰. Độ muối trung bình của nước biển thay đổi tùy thuộc vào lượng nước chảy ra biển, độ bốc hơi, lượng mưa,...
II. SÓNG BIỂN VÀ THỦY TRIỀU
1. Sóng biển
- Sóng biển là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.
- Gió là nguyên nhân chủ yếu tạo ra sóng.
- Ngoài ra, động đất, núi lửa ngoài đại dương còn tạo ra sóng thần. Sóng thần với cường độ lớn có thể tàn phá, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
2. Thủy triều
- Thủy triều là hiện tượng mực nước biển dao động theo chu kì và biên độ nhất định do ảnh hưởng của sức hút Mặt Trăng, Mặt Trời và lực li tâm của Trái Đất.
- Thủy triều ở vùng ôn đới thường cao hơn vùng nhiệt đới.
- Triều cường và triều kém:
+ Khi Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất thẳng hàng thì dao động thủy triều lớn nhất gọi là triều cường.
+ Khi ba thiên thể vuông góc thì dao động thủy triều nhỏ nhất - triều kém.
- Một ngày, thủy triều lên xuống 2 lần gọi là bán nhật triều, chỉ lên xuống một lần gọi là nhật triều, triều có ngày lên xuống một lần, có ngày 2 lần gọi là triều không đều.
III. DÒNG BIỂN
- Dòng biển là dòng nước di chuyển trong các biển và đại dương tương tự như các con sông trong lục địa.
- Các dòng biển chuyển động theo quy luật và chịu ảnh hưởng bởi các loại gió chính trên Trái Đất.
- Dựa vào nhiệt độ, dòng biển được chia ra thành dòng biển nóng và dòng biển lạnh.
= Dòng biển nóng xuất phát từ vùng vĩ độ thấp về vùng vĩ độ cao.
+ Dòng biển lạnh xuất phát từ vùng vĩ độ cao về vĩ độ thấp.
- Ở vùng gió mùa, hoạt động của dòng biển thay đổi theo mùa.
IV. VAI TRÒ CỦA BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI
- Đối với phát triển kinh tế: Biển và đại dương cung cấp cho con người nguồn tài nguyên phong phú như sinh vật, khoáng sản,...; Là không gian để phát triển các ngành kinh tế,...
- Đối với xã hội: biển và đại dương tạo điều kiện thuận lợi cho giao lưu kinh tế - xã hội giữa các quốc gia trên thế giới, tạo sinh kế cho người dân,...
- Đối với môi trường và sinh thái: điều hòa khí hậu, bảo vệ đa dạng sinh học,...
