Soạn bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên SGK Ngữ văn 12 tập 1 Chân trời sáng tạo
Tóm tắt một truyện kể dân gian có sử dụng yếu tố kì ảo và cho biết tác dụng của yếu tố kì ảo trong tác phẩm. Chuyện gì sẽ xảy ra với Tử Văn sau khi đốt đền?
Trước khi đọc
Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 69 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Tóm tắt một truyện kể dân gian có sử dụng yếu tố kì ảo và cho biết tác dụng của yếu tố kì ảo trong tác phẩm.
Phương pháp giải:
- Tìm đọc một truyện kể dân gian có yếu tố kì ảo
- Phân tích tác dụng của yếu tố kì ảo
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tóm tắt truyền thuyết Thánh Gióng:
Vào đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ăn ở phúc đức, mãi không có con. Một hôm ra đồng, bà vợ ướm vào vết chân to, về thụ thai, mười hai tháng sau sinh ra cậu bé khôi ngô tuấn tú lên ba tuổi không biết đi không biết nói cười. Mãi tới khi sứ giả loan tin tìm người đánh giặc lúc này Gióng mới cất tiếng nói xin vua roi sắt, áo giáp sắt, ngựa sắt để đi đánh giặc. Gióng được bà con láng giềng góp gạo nên lớn nhanh như thổi, vươn vai trở thành tráng sĩ rồi cưỡi ngựa xông vào giết giặc. Roi sắt gãy, Gióng nhổ bụi tre ven đường đánh giặc. Giặc tan, Gióng cưỡi ngựa bay lên trời.
Trong truyện Thánh Gió, có nhiều chi tiết hoang đường và kì ảo được sử dụng để thể hiện nội dung truyện. Đây là bài phân tích 1 chi tiết kì ảo trong truyền thuyết Thánh Gióng:
- Câu chuyện về việc "Mẹ ướm chân lên một vết chân rất to, thì mang thai suốt 12 tháng rồi sinh ra Gióng": Chi tiết này là một ví dụ rất rõ ràng về việc tác giả sử dụng sự hoang đường và kì ảo để tạo ra một tác phẩm vô cùng đặc biệt. Trong thực tế, quy luật sinh sản của con người là hoài thai trong khoảng 9 tháng 10 ngày. Tuy nhiên, trong truyện Thánh Gióng, việc Mẹ mang thai suốt 12 tháng là một biểu trưng cho sự thiêng liêng và kì diệu. Điều này thể hiện sự đặc biệt và siêu phàm của Thánh Gióng, người được xem như một thần thánh và nhân vật hùng mạnh trong văn học và tín ngưỡng dân gian Việt Nam.
* Tóm tắt truyện Thánh Gióng:
Vào đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức nhưng mãi vẫn chưa có nổi một mụn con. Một hôm, bà lão đi ra đồng trông thấy một vết chân rất to liền đặt bàn chân mình lên ướm thử, không ngờ về nhà liền mang thai. Mười hai tháng sau, bà sinh ra được một cậu con trai. Cậu bé lên ba tuổi mà vẫn không biết nói biết cười. Lúc bấy giờ, giặc Ân đến xâm lược nước ta, nhà vua muốn tìm người tài đánh giặc cứu nước. Sứ giả đi đến làng Gióng thì kì lạ thay, cậu bé bỗng cất tiếng nói: “Mẹ mời sứ giả vào đây”. Cậu bảo sứ giả về tâu với vua sắm cho một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một tấm áo giáp sắt để đánh giặc. Từ sau hôm đó, cậu bé lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo mặc mấy cũng không vừa. Giặc đến, vừa lúc sứ giả mang ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt đến, cậu bé vươn vai biến thành tráng sĩ đánh tan quân giặc. Tráng sĩ đánh giặc xong cởi bỏ áo giáp sắt, cưỡi ngựa bay lên trời. Vua nhớ công ơn tôn là Phù Đổng Thiên Vương và cho lập đền thờ tại quê nhà.
* Tác dụng của yếu tố kì ảo trong truyện Thánh Gióng
+ Khi sứ giả đến tìm người tài giỏi giúp nhà vua đánh giặc, Gióng bỗng cất tiếng nói xin đi đánh giặc.
+ Gióng lớn nhanh như thổi, ăn cơm mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã đứt chỉ.
+ Giặc đến, Gióng vươn vai biến thành một tráng sĩ cao lớn.
+ Ngựa sắt mà hí được, lại phun lửa.
+ Nhổ tre ven đường đánh giặc, giặc tan vỡ.
=> Ý nghĩa:Những chi tiết tưởng tượng, kì ảo nhằm tạo ra những câu chuyện thần kì, giải thích những sự kiện, sự việc chưa thể giải thích theo cách thông thường hoặc để thần thánh hoá các nhân vật mà nhân dân ngưỡng mộ, tôn sùng; tăng sức hấp dẫn cho câu chuyện…
Tóm tắt truyện "Tấm Cám":
Tấm là con gái út của một bà lão, xinh đẹp, nết na, hiếu thảo. Chị Cám là con vợ hai, gian ác, độc địa. Sau khi mẹ mất, Tấm phải chịu nhiều cay đắng, uất ức. Khi được giao đi chăn bò, Tấm gặp Bụt và được Bụt giúp đỡ. Cám lừa Tấm trèo lên cây cau để hái quả, sau đó đẩy Tấm xuống cho chết. Tấm hóa thành chim vàng anh, bay về nhà Bụt. Bụt cho Tấm một quả thị, Tấm ăn và mang thai. Sau khi sinh con, Tấm được đưa vào cung làm vợ vua. Cám giả vờ làm con gái quan, được vua sủng ái. Cám hãm hại Tấm, bắt Tấm phải dằm gạo, giã gạo, xay lúa. Tấm nhờ Bụt giúp đỡ và hoàn thành xuất sắc mọi việc. Cuối cùng, Cám bị trừng trị, Tấm được trả lại hạnh phúc và sống hạnh phúc bên con và vua.
Tác dụng của yếu tố kì ảo:
-Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân: Ước mơ về cuộc sống công bằng, cái thiện chiến thắng cái ác. Niềm tin vào luật nhân quả, người tốt sẽ được đền đáp.
-Khắc họa nhân vật: Giúp xây dựng hình ảnh Tấm hiền lành, xinh đẹp, nết na. Đối lập với Tấm là Cám gian ác, độc địa.
-Thúc đẩy cốt truyện: Yếu tố kì ảo giúp giải quyết các tình huống khó khăn, đẩy nhanh mạch truyện và dẫn đến kết thúc có hậu.
-Tăng tính hấp dẫn: Yếu tố kì ảo tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn cho câu chuyện, khiến người đọc tò mò và muốn theo dõi diễn biến tiếp theo.
Trong khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 69 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Chuyện gì sẽ xảy ra với Tử Văn sau khi đốt đền?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần đầu văn bản
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sau khi Tử Văn đốt đền, chàng có thể bị trừng trị vì khinh thường thánh thần.
+ Theo quan niệm truyền thống: Đốt đền là hành động báng bổ thần linh cho nên ai cũng kiêng kị không dám đụng chạm.
+ Hành động của Ngô Tử Văn không phải phạm vào tín ngưỡng bởi đây là nơi trú ngụ của hồn ma tên tướng giặc họ Thôi - kẻ thù xâm lược nước ta. Đây là ngôi đền tà chẳng những không phù hộ cho dân lành mà còn làm yêu làm quái trong dân gian.
Sau khi đốt đền sẽ có nhiều chuyện không may xảy ra với Tử Văn: Tình trạng sức khỏe của Ngô Tử Văn: Anh bị ốm nặng và “thấy hai tên quỷ sứ đến bắt đi rất gấp, kéo ra ngoài thành về phía đông”
Việc đốt đền được coi là hành động xúc phạm đến thần linh, do đó Tử Văn sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt
Tuy nhiên, Hành động của Ngô Tử Văn không phải phạm vào tín ngưỡng bởi đây là nơi trú ngụ của hồn ma tên tướng giặc họ Thôi - kẻ thù xâm lược nước ta. Đây là ngôi đền tà chẳng những không phù hộ cho dân lành mà còn làm yêu làm quái trong dân gian.
Trong khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 71 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Cách đối xử của Tử Văn với “người đội mũ trụ" và “ông già áo vải, mũ đen" có gì khác biệt?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, so sánh thái độ của Tử Văn với “người đội mũ trụ" và “ông già áo vải, mũ đen"
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Cuộc đối đầu giữa Tử Văn và hồn ma tên tướng giặc.
+ Tên tướng giặc giả làm cư sĩ đến đe dọa, mắng chửi Ngô Tử Văn, đòi dựng lại ngôi đền
+ Thái độ Ngô Tử Văn: Mặc kệ, ngồi ngất ngưởng, tự nhiên.
- Cuộc gặp gỡ giữa Tử Văn và Thổ công:
+ Thổ công: Kể lại sự việc mình bị hại nhưng vẫn nhẫn nhịn cam chịu, căn dặn Ngô Tử Văn cách đối phó với tên tướng giặc.
+ Tử Văn: Kinh ngạc, hỏi kĩ lại chuyện và sẵn sàng chuẩn bị cuộc chiến với tên bách hộ họ Thôi.
Trong truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, Ngô Tử Văn có hai cuộc gặp với hai người khác nhau: “người đội mũ trụ” và “ông già áo vải, mũ đen”. Dưới đây là sự khác biệt trong cách đối xử của Tử Văn với họ:
- Người đội mũ trụ:
+ Tử Văn không quan tâm đến lời đòi hỏi của người này.
+ Chàng vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên, không chịu đáp ứng yêu cầu.
- Ông già áo vải, mũ đen:
+ Tử Văn thể hiện sự tôn trọng và lắng nghe ông này.
+ Ông già áo vải nói về việc huỷ đền Lư Sơn và cảnh báo về tai vạ nếu không tuân thủ.
Tử Văn đối xử khác biệt với hai người này dựa vào tình thái tâm hồn và tình cảm của mình.
Với “người đội mũ trụ”:
-Thái độ: Tử Văn tỏ ra dũng cảm, cương quyết, không hề sợ hãi trước lời đe dọa của “người đội mũ trụ”.
-Hành động: Tử Văn kiên quyết phản đối, lập luận sắc bén để bảo vệ quan điểm của mình.
-Lý do: Tử Văn nhận ra “người đội mũ trụ” là thần linh, đại diện cho chính nghĩa, do đó anh cần phải tuân theo và bảo vệ.
Với “ông già áo vải, mũ đen”:
-Thái độ: Tử Văn tỏ ra ngạc nhiên, tò mò, muốn tìm hiểu rõ hơn về “ông già áo vải, mũ đen”.
-Hành động: Tử Văn lắng nghe, cảm ơn và tuân theo lời khuyên của “ông già áo vải, mũ đen”.
-Lý do: Tử Văn nhận ra “ông già áo vải, mũ đen” là người tốt, có kinh nghiệm sống và mong muốn giúp đỡ anh.
Trong khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 73 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Bạn hình dung thế nào về cõi âm và cuộc đối mặt giữa Tử Văn với “người đội mũ trụ" trước điện của Diêm Vương?
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản
- Học sinh suy đoán về cuộc đối mặt
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Quang cảnh : không khí rùng rợn
- Sử dụng nhiều hình ảnh mang tính chất kì ảo, hoang đường → nhấn mạnh hơn quang cảnh đáng sợ nơi cõi âm. Gợi cảm giác rùng rợn, khiếp sợ. Nhưng chính không gian ấy lại làm nổi bật khí phách của Ngô Tử Văn bình tĩnh, can đảm
- Đó là cuộc đối mặt đầy sự khó khăn và cam go nhưng bằng chính nghĩa và sự dũng cảm, cương trực đấu tranh cho chính nghĩa, cuối cùng Ngô Tử Văn đã chiến thắng.
- Cuộc xét xử Ngô Tử Văn dưới âm phủ:
+ Những lời vu cáo xảo quyệt của hồn ma tên tướng giặc.
+ Thái độ quát nạt, giận dữ của Diêm Vương
+ Ngô Tử Văn: Tỏ thái độ cứng cỏi trước Diêm Vương đầy uy quyền, đấu tranh vạch mặt tên tướng giặc gian tà.
→ Tử Văn phải đương đầu với những thế lực mạnh, áp đảo.
+ Hồn ma tên tướng giặc: Tranh cãi với Tử Văn, sau lại lo sợ, đạo đức giả: xin giảm án cho Tử Văn.
+ Ngô Tử Văn: Bình tĩnh, khảng khái không chịu nhún nhường, xin đem tư giấy đến đền Tản Viên chứng thực.
+ Diêm Vương: Nghi ngờ, cho người đến đền Tản Viên chứng thực → Tử Văn được xử thắng kiện và được tiến cử làm chân phán sự ở đền thánh Tản Viên.
→ Cái thiện, cái chính nghĩa đã thắng cái gian tà, cái ác.
→ Tử Văn là con người cứng cỏi, không chùn bước trước những thế lực xấu xa, quyết tâm đến cùng để bảo vệ lẽ phải.
Trong truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, sau khi Ngô Tử Văn đốt đền, anh đã đối mặt với “người đội mũ trụ”. Đây là một tình huống đầy bí ẩn và kỳ quái:
- Người đội mũ trụ:
+ Người này tự xưng là cư sĩ và đến đòi làm trả lại ngôi đền như cũ.
+ Tử Văn không quan tâm đến lời đòi hỏi của người này và vẫn cứ ngồi ngất ngưởng tự nhiên.
+ Người kia tức giận và nói rằng sẽ đem Tử Văn đến phong đô để trả lại ngôi đền.
Cuộc đối mặt này thể hiện tính can đảm và tinh thần kiên quyết của Tử Văn trong việc bảo vệ đền miếu và đối diện với những thách thức từ thế giới âm phủ
Hình dung:
-Cảnh vật:
+Điện Diêm Vương rộng lớn, nguy nga.
+Có nhiều quỷ sứ, quan tòa và các hình phạt ghê rợn.
+Ánh sáng lờ mờ, tạo cảm giác u ám và bí ẩn.
-Nhân vật:
+Tử Văn: Vẻ mặt cương trực, ánh mắt sáng ngời, giọng nói dõng dạc.
+“Người đội mũ trụ”: Vẻ mặt hung dữ, ánh mắt nham hiểm, giọng nói toát lên sự căm phẫn.
+Diêm Vương: Vẻ mặt uy nghi, giọng nói trầm hùng.
Trong khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 73 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Kết truyện này gợi cho bạn nhớ đến phần kết trong tác phẩm văn học dân gian nào?
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản
- Học sinh liên hệ với văn bản khác
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Chuyện người con gái Nam Xương - Nguyễn Dữ
Kết truyện này gợi cho em nhớ đến phần kết trong tác phẩm Thánh Gióng.
Kết chuyện "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" gợi cho tôi nhớ đến phần kết trong tác phẩm văn học dân gian "Tấm Cám".
Điểm tương đồng:
-Cái ác bị trừng trị:
+Trong "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên", hồn ma tên tướng giặc và Diêm Vương bị trừng phạt.
+Trong "Tấm Cám", Cám bị làm mắm.
-Công lý được thực thi:
+Tử Văn được minh oan và trở thành quan phán sự đền Tản Viên.
+Tấm được trả lại hạnh phúc và sống sung sướng bên vua và con.
-Kết thúc có hậu:
+Cả hai tác phẩm đều có kết thúc có hậu, thể hiện niềm tin vào công lý và ước mơ về cuộc sống tốt đẹp.
Trong khi đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Bạn có đồng tình với lời bình này hay không?
Phương pháp giải:
- Đọc kĩ văn bản
- Học sinh liên hệ với văn bản khác
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Tử Văn là người can đảm, dũng mãnh khinh thường sự đe dọa, hống hách của tướng giặc. Hãy đấu tranh đến cùng chống lại cái xấu, cái ác. Chỉ có đấu tranh dũng cảm mới đem lại phần thắng cho chính nghĩa.
Em đồng ý với lời bình của tác giả.
Tôi có đồng tình với lời bình này.
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Xác định đề tài, tóm tắt chuỗi hành động/ sự kiện được kể và chỉ ra mối quan hệ giữa chúng trong văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Đề tài: Người tri thức luôn cương trực, đề cao chính nghĩa, luôn sẵn sàng đấu tranh chống lại cái ác, cái xấu.
- Các sự kiện chính của câu chuyện Tản Viên từ Phán sự lục:
+ Tử Văn và hành động đốt đền
+ Tử Văn gặp hồn ma tên Bách hộ Thôi và Thổ thần.
+ Tử Văn bị bắt và cuộc đối chất ở Minh ti trước Diêm Vương.
+ Tử Văn thắng lợi trở về, nhận chức Tản Viên.
+ Cuộc gặp gỡ giữa quan phán sự và người quen cũ.
Các sự kiện chính được trình bày theo trình tự thời gian, từ lúc bắt đầu sự việc là hành động đốt đền tà của Tử Văn, sau đó chàng gặp hồn ma tên Bách hộ Thôi và Thổ thần, rồi chàng bị bắt xuống Minh Ti, đối chất với Diêm Vương và thắng lợi trở về, nhận chức Tản Viên.
Đề tài: Lòng dũng cảm, cương trực và tinh thần dám đấu tranh chống lại cái ác.
Tóm tắt chuỗi hành động/ sự kiện:
-Tử Văn được cử làm quan phán sự đền Tản Viên.
-Tử Văn phát hiện hồn ma tên tướng giặc chiếm đền và làm hại dân lành.
-Tử Văn dũng cảm đốt đền để trừ khử hồn ma.
-Tử Văn bị hồn ma tố cáo với Diêm Vương.
-Tử Văn được minh oan và trở lại dương gian.
-Tử Văn tiếp tục làm quan phán sự, cai trị công bằng, được mọi người yêu mến.
Mối quan hệ giữa các sự kiện:
-Mối quan hệ nhân quả: Hành động dũng cảm của Tử Văn dẫn đến kết quả là hồn ma bị trừng trị và công lý được thực thi.
-Mối quan hệ tương phản: Tử Văn đại diện cho chính nghĩa, hồn ma đại diện cho cái ác.
-Mối quan hệ liền kết: Các sự kiện được sắp xếp theo trình tự thời gian, logic, dẫn dắt câu chuyện đến kết thúc
Sau khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Phân tích tính cách của nhân vật Tử Văn và cho biết:
a. Tử Văn tiêu biểu cho những người thuộc tầng lớp nào trong xã hội đương thời?
b. Tính cách của Tử Văn đã góp phần thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
a. Tầng lớp tri thức giàu tinh thần, tự tôn dân tộc, luôn đứng về chính nghĩa, cương trực, dũng cảm, dám đứng lên đấu tranh chống lại cái hung bạo đem lại chiến thắng của công lí cho người dân.
b. Con người của chính nghĩa đã được đứng ra để thực hiện công lý là một thắng lợi có ý nghĩa sâu sắc, khẳng định niềm tin chính nghĩa nhất định thắng gian tà.
a. Ngô Tử Văn tiêu biểu cho những người có tinh thần chính nghĩa, đại diện cho sự công bằng và lẽ phải trong xã hội. Trong bối cảnh xã hội thời Lý – Trần, tầng lớp mà Ngô Tử Văn có thể thuộc về là tầng lớp của những người trí thức hoặc quý tộc, những người có khả năng và ý chí đấu tranh cho công lý và chống lại sự bất công.
b. Tính cách của Ngô Tử Văn trong tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” góp phần thể hiện chủ đề và tư tưởng của tác phẩm qua việc khắc họa một nhân vật có lòng dũng cảm, tinh thần chính nghĩa và sự kiên quyết đối đầu với cái ác. Tử Văn không chỉ đứng lên chống lại sự bất công và áp bức mà còn thể hiện tình yêu quê hương và lòng tự trọng dân tộc. Những hành động và quyết định của anh phản ánh tư tưởng của tác giả về việc đấu tranh cho lẽ phải và sự công bằng, đồng thời cũng là lời kêu gọi mọi người hãy sống có trách nhiệm và can đảm đối mặt với thử thách.
a.Tử Văn tiêu biểu cho tầng lớp trí thức trong xã hội đương thời.
b.Tính cách của Tử Văn góp phần thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm:
-Thể hiện niềm tin vào công lý: Cái ác sẽ bị trừng trị, cái thiện sẽ chiến thắng.
-Khẳng định giá trị con người: Con người cần có lòng dũng cảm, dám đấu tranh chống lại cái ác để bảo vệ cuộc sống tốt đẹp.
-Phê phán những tệ nạn xã hội: Tham nhũng, bất công, áp bức.
-Ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người: Cương trực, dũng cảm, công bằng, thương dân.
Sau khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Bình luận về một trong hai chi tiết sau:
a. Hình phạt mà Diêm Vương dùng để trừng trị tội lừa dối của “người mũ trụ";
b. Chức phán sự mà Tử Văn được Thổ Công tiến cử sau vụ kiện ở Minh Ti.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
a. Chi tiết Diêm Vương xử kiện là chi tiết giàu ý nghĩa. Dù cho ở đâu, trần gian hay âm phủ thì công lý đều được thực thi, cái thiện sẽ chiến thắng cái ác, người xấu sẽ phải nhận quả báo. Cõi âm, đó là nơi con người sẽ phải đến để nhận sự phán xét và thưởng phạt cho những việc làm khi còn sống của mình. Đó là niềm tin vào sự luân hồi, quả báo sau khi chết của người xưa. Chi tiết này cũng giúp cốt truyện trở nên kịch tính, cam go, đồng thời Nguyễn Dữ gián tiếp ca ngợi vẻ đẹp dũng cảm và khảng khái của Ngô Tử Văn. Bởi vậy, có thể nói, chi tiết Diêm Vương xử kiện dồn nén một cách sâu sắc tư tưởng và ý đồ của nhà văn.
b. Chức phán sự của Ngô Tử Văn là hình thức thưởng công xứng đáng, khích lệ những người dũng cảm đấu tranh cho công lý và chính nghĩa.
a. Trong tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, hình phạt mà Diêm Vương áp dụng để trừng trị “người đội mũ trụ” vì tội lừa dối là một chi tiết thể hiện sự công bằng và nghiêm khắc của âm phủ. Diêm Vương, với vai trò là quan toà của cõi âm, đảm bảo rằng mọi tội lỗi đều phải nhận sự trừng phạt xứng đáng. Hình phạt này không chỉ là sự trừng trị cho cá nhân “người đội mũ trụ” mà còn là thông điệp răn đe đối với những kẻ có ý định gian dối, khẳng định rằng mọi hành vi xấu xa đều không thể trốn tránh sự xét xử của công lý.
b. Chi tiết về chức phán sự mà Tử Văn được Thổ Công tiến cử sau vụ kiện ở Minh Ti trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” có ý nghĩa quan trọng. Sau khi Tử Văn được minh oan và công lý được thực thi, việc anh được tiến cử nhận chức phán sự không chỉ là sự công nhận cho lòng dũng cảm và tinh thần chính nghĩa của anh, mà còn là biểu hiện của niềm tin vào sự công bằng và chính trực. Điều này khẳng định rằng những hành động đúng đắn và can đảm sẽ được đền đáp xứng đáng.
Bình luận về chi tiết “Chức phán sự mà Tử Văn được Thổ Công tiến cử sau vụ kiện ở Minh Ti":
Ý nghĩa của việc Tử Văn được Thổ Công tiến cử chức phán sự:
-Khẳng định sự trong sạch, liêm chính của Tử Văn:
+Tử Văn được minh oan sau khi bị hồn ma tên tướng giặc hãm hại.
+Việc Thổ Công tiến cử là minh chứng cho phẩm chất tốt đẹp của Tử Văn.
-Thể hiện niềm tin vào công lý:
+Người tốt sẽ được đền đáp, kẻ ác sẽ bị trừng trị.
+Tử Văn được nhận chức phán sự là minh chứng cho việc công lý được thực thi.
-Nhấn mạnh vai trò quan trọng của Tử Văn:
+Tử Văn là người có khả năng và phẩm chất để làm quan phán sự.
+Việc Tử Văn nhận chức là điều cần thiết để duy trì công lý và trật tự xã hội.
Sau khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Nhận xét về cách kết thúc truyện và lời bình của người kể chuyện ở cuối văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Kết thúc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên thể hiện một cách sâu sắc triết lí dân gian ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác, gieo gió gặt bão. Kẻ gian trá, xấu xa như hồn ma tướng giặc họ Thôi đã phải chịu tội còn người cương trực, khẳng khái như Ngô Tử Văn xứng đáng được muôn đời ngợi ca. Lòng cảm phục và thái độ ngợi ca của Nguyễn Dữ đã được thể hiện một cách trực tiếp trong lời bình ngay sau kết thúc truyện. Theo ông, con người sống trên đời không sợ “cứng quá thì gãy” mà chỉ sợ không thể cứng được. Ngô Tử Văn một kẻ sĩ nước Vỉệt là người đã luôn giữ cho mình sự cứng cỏi để vượt qua mọi thế lực phi nghĩa. Cũng từ nhân vật này, người đọc có thể thấy Nguyễn Dữ rất đề cao sự cứng cỏi trong nhân cách kẻ sĩ. Thực ra đã là trí thức thì cần rất nhiều phẩm chất tốt đẹp. Quan niệm của Nguyễn Dữ về nhân cách kẻ sĩ không phải không đúng nhưng có lẽ chưa đầy đủ, trọn vẹn. Nếu kẻ sĩ lức nào cũng cứng quá thì chắc chắn cũng sẽ cổ lúc phải gãy.
Có khi sức hấp dẫn của những câu chuyện lại ở kết thúc giàu ý nghĩa. Viết Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, Nguyễn Dữ không chỉ làm người đọc hài lòng bởi một kết thúc có hậu mà còn khiến chúng ta phải có những giây phút lắng lại để chiêm nghiệm về ý nghĩa của kết thúc đó.
Cách kết thúc của truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” và lời bình của người kể chuyện ở cuối văn bản mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Đoạn kết thể hiện triết lí dân gian “ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác, gieo gió gặp bão”, qua đó khẳng định công lý luôn chiến thắng và cái ác sẽ bị trừng trị. Ngô Tử Văn, với lòng cương trực và khẳng khái, đã được ca ngợi và nhận sự công nhận xứng đáng thông qua việc được phong chức phán sự.
Lời bình cuối cùng của người kể chuyện nhấn mạnh đến lòng dũng cảm và bản lĩnh của con người trong việc đấu tranh chống lại cái ác. Nó cũng phản ánh quan điểm của tác giả về việc không nên sợ hãi trước khó khăn và thách thức, mà phải kiên định đấu tranh vì lẽ phải và công lý. Đây là thông điệp mạnh mẽ về việc giữ vững tinh thần và khí phách, không chỉ trong văn học mà còn trong cuộc sống thực tế.
Cách kết thúc truyện:
+Kết thúc có hậu: Tử Văn được minh oan và trở lại cuộc sống bình thường.
+Kết thúc thỏa mãn mong đợi của người đọc.
Lời bình của người kể chuyện:
+Thể hiện niềm tin vào công lý: “Sự ngay thẳng được đền, gian tà ắt phải bị phạt”.
+Khẳng định giá trị của con người: “Kẻ có lòng ngay thẳng, dù gặp nguy hiểm cũng không bao giờ phải lo sợ”.
Sau khi đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Xác định chủ đề của truyện.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Chủ đề truyện: đề cao chính nghĩa, dũng cảm cương trực nhất định chiến thắng gian tà.
Chủ đề của truyện xoay quanh việc đề cao nhân vật Ngô Tử Văn, người đại diện cho trí thức Việt Nam giàu tinh thần dân tộc, chuộng chính nghĩa, dũng cảm và cương trực. Truyện nhấn mạnh rằng lòng dũng cảm và sự cương trực sẽ chiến thắng gian tà, đồng thời thể hiện niềm tin vào công lý và sự chính trực của con người sẽ được đền đáp.
Chủ đề: Ca ngợi lòng dũng cảm, cương trực và tinh thần dám đấu tranh chống lại cái ác.
Sau khi đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận biết Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một truyện truyền kì? Qua tác phẩm, bạn có suy nghĩ gì về hiện thực đời sống xã hội đương thời và thái độ, quan điểm của tác giả trước hiện thực ấy?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
Cách 1
- Truyện có yếu tố kì ảo
- Trong truyện, thế giới con người và thế giới cõi âm với những thánh thần ma quỷ có sự tương giao. Đó chính là yếu tố tạo nên sự hấp dẫn của thể loại.
- Truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” có những dấu hiệu của một truyện truyền kì như sau:
+ Đề tài lịch sử và ý nghĩa trọng đại : Truyện lấy bối cảnh lịch sử và đề cập đến những vấn đề có ý nghĩa quan trọng.
+ Yếu tố tưởng tượng, hư cấu : Sử dụng các yếu tố kì ảo và hoang đường để thể hiện nội dung.
+ Nhân vật đơn giản, kết hợp giữa thế tục và kì ảo : Nhân vật được xây dựng với sự kết hợp giữa nét đời thường và nét phi thường.
+ Cốt truyện đơn giản, ít tình tiết : Truyện có cốt truyện không phức tạp và tập trung vào một số sự kiện chính .
- Qua tác phẩm, hiện thực đời sống xã hội đương thời được phản ánh qua việc sử dụng các yếu tố hoang đường và kì ảo để chỉ ra những bất công và sự quan liêu trong xã hội. Tác giả Nguyễn Dữ thông qua câu chuyện đã thể hiện thái độ phê phán đối với những quan tham và cái ác hoành hành, đồng thời bày tỏ niềm tin vào sự chiến thắng của công lý và chính nghĩa. Tác phẩm cũng thể hiện tinh thần tự tôn dân tộc và quyết tâm đấu tranh chống lại cái xấu, cái ác. Điều này cho thấy tác giả không chỉ phản ánh hiện thực mà còn muốn gửi gắm thông điệp về sự lạc quan và niềm tin vào sự công bằng và chính nghĩa trong cuộc sống.
Sau khi đọc 7
Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Chỉ ra một số điểm tương đồng, khác biệt trong cách sử dụng yếu tố kì ảo ở Chuyện chức phán sự đền Tản Viên với một truyện cổ tích thần kì mà bạn từng đọc.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản để trả lời câu hỏi
Lời giải chi tiết:
|
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên |
Cây khế |
|
|
Giống |
- Có thần linh, ma quỷ |
- Chim lạ biết nói |
|
→ Bộc lộ một chân lý đúng đắn, ở hiền gặp lành, người tốt sẽ được đền đáp xứng đáng, còn kẻ xấu sẽ bị trừng trị, ác giả ác báo. |
||
|
Khác |
- Yếu tố kì ảo được sử dụng như phương tiện nghệ thuật, giúp nhà văn dựng lên thế giới kì lạ hoang đường, qua đó đề cập đến những vấn đề đáng quan ngại của xã hội đương thời |
- Yếu tố kì ảo được sử dụng nhằm thể hiện niềm tin về thế giới siêu nhiên và công lí |
- Cả “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” và “Thánh Gióng” đều là những tác phẩm nổi tiếng của văn học Việt Nam, sử dụng yếu tố kì ảo để thể hiện nội dung và tư tưởng. Dưới đây là một số điểm tương đồng và khác biệt trong cách sử dụng yếu tố kì ảo giữa hai tác phẩm:
Điểm tương đồng :
+ Sự xuất hiện của nhân vật phi thường : Cả hai tác phẩm đều có nhân vật chính với khả năng phi thường, Ngô Tử Văn trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” và Thánh Gióng trong "Thánh Gióng".
+ Can thiệp của thế giới siêu nhiên : Trong cả hai câu chuyện, thế giới siêu nhiên can thiệp vào cuộc sống thường nhật, với các vị thần và ma quỷ xuất hiện.
+ Yếu tố kì ảo như một phương tiện để thể hiện nội dung : Yếu tố kì ảo được sử dụng để thể hiện thông điệp, tư tưởng và giá trị nhân văn của tác phẩm.
Điểm khác biệt :
+ Mục đích sử dụng kì ảo : Trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, yếu tố kì ảo được sử dụng để phản ánh xã hội và phê phán những vấn đề xã hội, trong khi “Thánh Gióng” sử dụng kì ảo để thể hiện sức mạnh tinh thần và vật chất của lực lượng kháng chiến.
+ Bối cảnh và không gian : “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” có không gian kì ảo liên quan đến cõi âm và giấc mơ, trong khi “Thánh Gióng” thể hiện không gian kì ảo thông qua sự ra đời và hành động của Thánh Gióng.
+ Tác động đến nhân vật chính : Trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”, yếu tố kì ảo ảnh hưởng trực tiếp đến số phận của nhân vật chính, còn trong “Thánh Gióng”, yếu tố kì ảo thể hiện sức mạnh và sự trưởng thành của nhân vật chính.
Những điểm tương đồng và khác biệt này cho thấy cách mà các tác giả sử dụng yếu tố kì ảo không chỉ để tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện mà còn để thể hiện quan điểm và thông điệp của họ qua tác phẩm.
So sánh cách sử dụng yếu tố kì ảo trong "Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" và "Tấm Cám":
Điểm tương đồng:
Cả hai tác phẩm đều sử dụng yếu tố kì ảo để:
-Làm cho câu chuyện thêm hấp dẫn, sinh động:
+"Chuyện chức phán sự đền Tản Viên": Hồn ma, Diêm Vương, Thổ Công.
+"Tấm Cám": Bụt, tiên, quả thị, cá bống.
-Thể hiện quan niệm về thiện - ác, công lý:
+Cái ác bị trừng trị, cái thiện được đền đáp.
-Phản ánh ước mơ của nhân dân về cuộc sống tốt đẹp:
+Mong muốn có cuộc sống công bằng, hạnh phúc.
Điểm khác biệt:
-Cách sử dụng yếu tố kì ảo:
+"Chuyện chức phán sự đền Tản Viên": Kì ảo đan xen với hiện thực, tạo cảm giác vừa thực vừa mơ.
+"Tấm Cám": Kì ảo đóng vai trò chủ đạo, tạo nên sự ly kỳ, hấp dẫn.
-Mục đích sử dụng yếu tố kì ảo:
+"Chuyện chức phán sự đền Tản Viên": Nhấn mạnh vào ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của con người.
+"Tấm Cám": Nhấn mạnh vào phê phán cái ác và ca ngợi cái thiện.
Bài tập sáng tạo
Trả lời Bài tập sáng tạo trang 74 SGK Văn 12 Chân trời sáng tạo
Dựa vào xung đột giữa các bên và chuỗi hành động của phân vật Tử Văn, bạn hãy phác thảo ý tưởng cho một kịch bản sân khấu hóa tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
Phương pháp giải:
Nhớ lại đặc điểm về kịch bản sân khấu
Đọc kĩ lại văn bản và sân khấu hóa tác phẩm
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Phân cảnh 1: Dẫn chuyện: "Cuối đời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, vùng ấy thành một nơi chiến trường."
(Hai tướng sĩ đi ra, cầm kiếm chém qua chém lại, tướng ta khụy xuống, tướng thù quay lưng, hai tay nâng thanh kiếm lên đắc chí. Tướng ta đứng dậy, đâm một nhát sau lưng, tướng thù quay lại, một tay ôm vết thương, giơ kiểm chỉ chỉ)
Tướng thù: "Ngươi.. Ngươi."
Tướng ta: "Ngươi đừng hòng xâm chiếm được nước ta."
Tướng thù: "Hahahha.. Ta chết nơi đây, ta át sẽ bắt dân chúng nhà ngươi phục tùng, quỳ gối. Suốt kiếp dân chúng nhà ngươi lầm than.. hahahha."
Phân cảnh 2:
(Một nhóm phụ nữ đầu kia đi lại, một người đầu này)
Phụ nữ 1.1: "Ơ, chào chị."
Phụ nữ 1.0: "Chào.."
(Lại gần)
Phụ nữ 1.2: "Chào chị nhá, lâu lắm mới gặp chị. Dạo này mẹ chồng chị thế nào rồi? Hôm trước em qua thăm mà.. nom cụ còn yếu lắm."
Phụ nữ 0: "Cảm ơn em đã hỏi. Mẹ chồng chị giờ cũng đỡ nhiều rồi. Hôm nay vợ chồng chị lên trên đền Tản Viên lễ bái, bệnh cụ chắc cũng có ngày thuyên giảm."
Phụ nữ 1.3 "Mà sao chị phải đi lên tận trên ấy, đền nhà mình?"
Phụ nữ 0: "Không phải đâu em ạ. Đền nhà mình hồi trước linh thiêng là như thế, bây giờ lên cứ thấy rờn rợn. Mẹ chồng chị ngày trước đi, thấy một cái bóng thoát ẩn thoát hiện.. Thế rồi về lăn ra ốm thập tử nhất sinh.. Mãi không khỏi."
Cả nhóm xì xầm "Sợ thế.. Sợ thế.."
Phụ nữ 1.3: "Em nghe người ta nói, con cụ Lý đầu làng đi lễ đền về, không biết gặp phải cái gì.. Mà.. mà về chết tức tưởi."
Cả nhóm xì xầm: "Không biết chuyện gì đã xảy ra với cái đền này nữa.."
Phụ nữ 0: "Nghĩ mà khổ quá.. Thổ công ngày trước phù hộ cho dân lành. Tự dưng bây giờ làm khổ dân chúng.. Như thế là sao ấy nhỉ."
Cả nhóm xì xầm: "Lạ thật.. đúng là lạ quá mà.."
(Một người phụ nữ khác chạy từ xa đến, hớt hải gọi)
Phụ nữ 2: "Chị em ơi.. Ới chị em ơi."
Cả nhóm: "Sao thế.. sao thế."
Phụ nữ 2: "Có người đốt đền."
Cả nhóm: "Đốt đền á.. Thật á.. ai.. ai?"
Phụ nữ 2: "Em mới ở ngoài chợ về, nghe mấy bà bán cá nói với nhau là có người đốt đền."
Cả nhóm: "Mà có biết là ai không? Ai thế này? Gan thật."
Phụ nữ 2: "Nghe đâu có thằng nho sinh. Tên là Ngô Tử Văn, quê ở huyện Yên Dũng, tỉnh Lạng Giang. Ờ.. Ờ
(vẻ thở dốc, chưa hết mệt, người bên cạnh vuốt vuốt lưng cho)
" Cậu ý.. Cậu ý đốt đền.. Người ta đã khuyên ngăn cậu ý rồi, bảo là cậu ý không nghĩ cho mình thì cũng phải nghĩ cho gia đình, cho cả làng.. Không thì ma về nó trù, nó ám cả làng. Nhưng mà cậu ý không nghe.. Đúng là cứng cỏi "(chữ cứng cỏi nhấn mạnh)
Phụ nữ 1.1:" Không biết cái cậu nho sinh ấy giờ thế nào rồi ấy nhỉ. "
Phụ nữ 1.2:" Thế chúng mình đi xem đi. "
Cả nhóm:" Ừ.. đi.. đi.. "
(Đi vào cánh gà)
Phân cảnh 3:
(Tử Văn ngồi trên chiếu, hai tay ôm chéo, run run)
Dẫn chuyện:" Đốt đền xong, Tử Văn về nhà, thấy trong mình khó chịu, đầu lảo đảo và bụng run run, rồi nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét. Đến đêm bệnh càng nặng thêm rồi chàng mơ thấy. "
(Tử Văn nằm xuống, tên tướng sĩ bại trận đi vào, chàng mơ màng mắt nhắm mắt mở tỉnh dậy)
Tử Văn:" Ông là ai? "
Quỷ:" Ta là một cư sĩ, ta đến để nói rõ cho nhà ngươi biết. Nhà ngươi cớ gì lại dám khinh nhường hủy tượng, đốt đền. Biết điều thì dựng ngôi đền như cũ. Nếu không sẽ khó lòng tránh khỏi tai vạ. "
(Tử Văn hếch mặt, tỏ vẻ không quan tâm)
Quỷ:" Phong đô không xa xôi gì, ta tuy hèn, há lại không đem nổi nhà ngươi tới đấy. "
(Nói xong phất áo bỏ đi)
(Thổ công đi vào)
Thổ công:" Tôi là vị Thổ thần ở đây, nghe thấy việc làm rất thú của nhà thầy, vậy xin đến để tỏ lời mừng. "
Tử Văn:" Thế người đội mũ trụ đến đây ban nãy là ai? Sao mà nhiều thần quá vậy. "
Thổ công:" Đấy là viên tướng bại trận của Bắc Triều, hồn hấn bơ vơ ở Nam quốc, chiếm miếu đền và giả mạo tên họ tôi, gieo tai rắc vạ để kiếm miếng ăn, lừa dối chúng sinh. "
Tử Văn:" Sao ngài không kiện ở Diêm vương và tâu lên Thượng đế, lại đi khinh bỏ chức vị, làm một người áo vải nhà quê. "
Thổ công:" Tôi đã định thưa kiện. Những đền miếu gần quanh, vì tham của đút, đều bênh vực cho nó cả. Không làm thế nào để thông đạt được nên đành tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi. "
Tử Văn:" Hắn có thực là tay hung hãn, có thể gieo vạ cho tôi không? "
Thổ công:" Hắn quyết chống chọi với nhà thầy, hiện đã kiện thầy ở Minh ty. Tôi lén đến đây báo cho nhà thầy biết để mà liệu kế, khỏi phải chết một cách oan uổng. "
(Thổ công ngồi xuống)
Thổ công:" Hễ ở Minh ty có tra hỏi, thầy cứ khai ra những lời nói của tôi. Nếu hắn chối cãi, thầy kêu xin tư giấy đến đền Tản Viên, tôi sẽ khai rõ. Nếu không như thế thì tôi phải vùi lấp trọn đời mà thầy cũng khó lòng thoát nạn. "
(Thổ công đi vào, Tử văn nằm xuống)
Phân cảnh 4:
Dẫn chuyện:" Đến đêm, hai tên quỷ sứ câu hồn Tử Văn, đem về âm phủ. "
Canh cổng:" Tội sâu ác nặng, không được dự vào hàng khoan giảm. "
(Canh cổng phất tay, hai tên quỷ sứ đưa đi)
Tử Văn (kêu to) :" Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thẳng ở trần gian, có tội lỗi gì xin bảo rõ cho, không nên bắt phải chết một cách oan uổng. "
Diêm Vương:" Tên này bướng bỉnh gân guốc, nếu không phán đoán cho rõ, vị tất nó đã chịu phục tội. Mau dẫn hấn vào đây. "
(Đưa Tử Văn qua cổng, vào thì thấy tên quỷ đang kêu cầu trước sân)
Diêm vương:" Kẻ kia là một người cư sĩ, có công với tiên triều. Mày là một kẻ hàn sĩ, tội nghiệt tự mình làm ra, còn trốn đi đằng nào? "
Tử Văn:" Thưa Diêm Vương, tôi xin tâu trình đầu đuôi thế này ạ. "
(Đưa hai tay ra phía trước, giả vờ đang nói)
Dẫn truyện:" Tử Văn bèn tâu trình đầu đuôi như lời ông cụ già đã nói, lời rất cương chính, không chịu chùn nhụt chút nào. "
Quỷ:" Trước vương phủ mà hắn còn đơm đặt bịa tạc. Huống hồ ở một nơi đền miếu quạnh hiu, sợ gì mà hắn không dám cho một mớ lửa. "
Tử Văn:" Ngươi, ngươi đừng có mà giảo biện. "
Tử Văn (nhìn lên Diêm Vương) :" Nếu Diêm vương không tin, xin đem giấy đến đền Tản Viên để hỏi hư thực, nếu sai, tôi lại xin chịu thêm cái tội nói càn. "
(Quỷ cúi đầu, chắp tay)
Quỷ:" Hắn là một kẻ học trò, lại ngu bướng, quả đáng. Nhưng xin đại vương khoan tha cho hắn để tỏ cái đức rộng rãi. Nếu đòi hỏi dây dưa và thẳng tay trị tội, sợ có hại cho cái đức hiếu sinh. "
Diêm vương:" Cứ như lời hắn thì nhà người đáng tội tru lục. Điều luật lừa dối đã sẵn sàng đó. Nhà ngươi cớ sao dám làm sự xuất nhập luận tội người ta như vậy? "
(Quay sang nói vs tên quỷ sai)
Diêm vương:" Ngươi mau đến đền Tản Viên để lấy chứng thực về đây cho ta. "
Quỷ sai:" Dạ bẩm diêm vương. Sự việc quả nhất nhất đúng với lời tên Tử Văn này nói. "
Diêm vương:" Đúng là hoang đường. Ngươi giữ chức sự mà còn có sự dối trá càn bậy như thế, huống chi về đời Hán đời Đường buôn quan bán ngục chứ? Người đâu đem hấn ra, lấy lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét vào miệng, bỏ vào ngục Cửu U. "
Diêm vương:" Nhà ngươi có công trừ hại, truyền cho vị thần đền kia, từ nay phần xôi lợn của dân cúng tế, nên chia cho Tử Văn một nửa. Người đâu, đưa Tử Văn về "
Dẫn chuyện:" Tử Văn về đến nhà, té ra mình chết đã được hai ngày rồi. Nhân đem những việc đã qua kể cho mọi người nghe, ai cũng kinh hãi và không tin là thực. Sau họ đón một bà đồng về phụ bóng, đồng lên cũng nói đúng như lời Tử Văn. Người làng bèn mua gỗ, lại dựng một tòa đền mới. Còn ngôi mộ của người tướng kia thì tự dưng thấy bật tung lên, hài cốt tan tành ra như cám vậy. Một tháng sau. "
Thổ công:" Lão phu được trở về miếu là công của thầy, không biết lấy gì đền đáp. Nay ở đền Tản Viên khuyết một chân Phán sự. Tôi đã hết sức tiến cử, được đức Thánh Tản bằng lòng, vậy xin lấy việc đó để đền ơn nghĩa. Nếu trùng trình độ nửa tháng, sợ sẽ về tay người khác mất. Nên cố gắng đi, đừng nên coi là việc tầm thường. "
Tử Văn (cười) :" Được.. được. "
Dẫn chuyện:" Tử Văn vui vẻ nhận lợi, bèn thu xếp việc nhà rồi không bệnh tật gì mà mất. Năm Giáp Ngọ (1414) có người ở thành Đông Quan vốn quen biết với Tử Văn, buổi sớm đi ra ngoài cửa tây vài dặm, trông thấy ở trong sương mù có xe ngựa đi đến ầm ầm, lại nghe thấy tiếng quát rằng: "Người đi đường tránh ra, xe quan Phán sự!". Người ấy ngẩng đầu trông về phía trước, người ngồi trên xe chính là Tử Văn. Song Tử Văn chỉ ngồi trên xe chắp tay thi lễ chứ không nói một lời nào, rồi thoắt đã cưỡi gió mà đi biến mất. Đến nay con cháu hãy còn, người ta còn truyền là "nhà quan Phán sự!" "
Kịch bản sân khấu hóa: “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”
Phần 1: Thiên đàng và âm phủ
1. Khởi đầu:
- Sân khấu mở cửa với hình ảnh thiên đàng và âm phủ song song.
- Nhạc nền tạo ra không gian huyền bí và trang nghiêm.
2. Thiên đàng:
- Nhân vật Thiên Thần đứng trên mây, đọc danh sách tội lỗi của con người.
- Ngô Tử Văn xuất hiện, đang chờ xét xử.
3. Âm phủ:
- Nhân vật Quỷ Vương đứng trước cửa âm phủ, đón nhận linh hồn của kẻ ác.
- Tử Văn bước vào âm phủ, đối diện với Quỷ Vương.
Phần 2: Xung đột và phán xử
1. Xung đột:
- Tử Văn tố cáo Quỷ Vương đã gieo rắc oan hồn, khiến dân lành phải chịu đựng.
- Quỷ Vương phản đối, tuyên bố rằng anh ta chỉ thực hiện nhiệm vụ của mình.
2. Phán xử:
- Thiên Thần xuất hiện, làm trọng tài.
- Tử Văn và Quỷ Vương đối đầu trong cuộc phán xử.
- Thiên Thần lắng nghe lập luận của cả hai bên.
3. Kết quả:
- Thiên Thần tuyên án: Tử Văn đã đúng đắn khi đốt đền của Quỷ Vương, bảo vệ công lí và chính nghĩa.
- Quỷ Vương bị đày xuống địa ngục.
Phần 3: Kết thúc
1. Thiên đàng:
- Tử Văn được tha thứ và được đưa lên thiên đàng.
- Nhạc nền trở nên ấm áp và tươi vui.
2. Âm phủ:
- Quỷ Vương bị đày xuống âm phủ, đối mặt với hình phạt của mình.
Kết luận:
- Kịch bản kết thúc với hình ảnh thiên đàng và âm phủ đóng cửa, tạo ra sự cân bằng giữa công lí và ác nghịch.
Chú ý: Để tạo hiệu ứng tốt, cần có sự hợp tác giữa đạo diễn, diễn viên và nhóm sản xuất sân khấu.