Soạn bài Tóm tắt văn bản tự sự (dựa theo nhân vật chính) (Chi tiết) — Không quảng cáo

Phần II

II - CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ DỰA THEO NHÂN VẬT CHÍNH

Anh (chị) đọc lại Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy và thực hiện những yêu cầu trong SGK trang 120

Lời giải chi tiết:

a, Nhân vật chính của truyện:

- An Dương Vương

- Mị Châu

- Trọng Thủy

b, Tóm tắt truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy theo nhân vật An Dương Vương:

An Dương Vương xây Loa Thành cứ đắp xong lại đổ. Mãi sau, nhà vua được thần Rùa Vàng giúp đỡ mới xây xong thành. Thần còn cho An Dương Vương chiếc vuốt để làm lẫy nỏ chống giặc ngoại xâm. Triệu Đà đem quân sang xâm lược Âu Lạc nhưng bị đánh bại. Ít lâu sau, Triệu Đà cầu hôn Mị Châu - con gái của An Dương Vương cho con trai mình là Trọng Thủy. Lợi dụng sự ngây thơ, cả tin của Mị Châu, Trọng Thủy đánh tráo lẫy nỏ thần mang về nước cho Triệu Đà. Triệu Đà lại cất quân sang xâm lược Âu Lạc. Mất lẫy nỏ thần, An Dương Vương thua trận bèn cùng Mị Châu lên ngựa chạy về phương Nam. Nhà vua cầu cứu Rùa Vàng và được thần cho biết: “Kẻ ngồi sau ngựa chính là giặc đó”. Vua hiểu ra bèn rút kiếm chém Mị Châu, sau đó cầm sừng tê bảy tấc theo Rùa Vàng xuống biển

c, Tóm tắt truyện theo nhân vật Mị Châu

Mị Châu là con gái vua An Dương Vương, nàng lấy Trọng Thủy con trai Triệu Đà (kẻ thù của nước Âu Lạc). Trọng Thủy dụ dỗ Mị Châu cho xem nỏ thần rồi đánh cắp. Triệu Đà mang quân sang xâm lược nước Âu Lạc, vì nàng đã trao nỏ thần cho Trọng Thủy nên vua An Dương Vương thua trận. Nàng được cha đưa theo, cưỡi ngựa bỏ chạy xuống phía Nam cầu cứu xứ thần Thanh Giang. Trên đường đi, Mị Châu rắc lông ngỗng làm dấu theo hẹn ước với Trọng Thủy. Tới bờ biển, Rùa Vàng nổi lên hét lớn rằng Mị Châu chính là kẻ phản tặc, vua An Dương Vương nổi giận rút gươm chém đầu Mị Châu. Trước khi chết Mị Châu khấn nguyện nếu lòng nàng trong sạch thì chết xin biến thành châu ngọc, máu của nàng trai sò ăn đều hóa ngọc. Sau này, vì thương nhớ Mị Châu, Trọng Thủy lao xuống giếng mà chết. Người đời sau, lấy nước trong giếng rửa ngọc trai thì ngọc thêm sáng.

d, Muốn tóm tắt được văn bản tự theo nhân vật chính cần:

- Đọc kỹ văn bản, xác định nhân vật chính

- Chọn các sự việc chính liên quan tới nhân vật

- Tóm tắt lời nói, hành động, tâm trạng nhân vật theo diễn biến của các sự việc

Phần III

III. LUYỆN TẬP

Câu 1 (trang 121 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

a. Xác định phần tóm tắt văn bản Chuyện người con gái Nam Xương trong đoạn trích (2). Mục đích tóm tắt ở (1) và (2) có gì khác nhau.

b. Cách tóm tắt ở (1) và (2) khác nhau như thế nào, vì sao?

Trả lời:

a.

- Văn bản 1: Tóm tắt nhằm mục đích ghi nhớ tác phẩm hoặc làm tài liệu khi cần thiết

- Văn bản 2: Tóm tắt nhằm mục đích minh họa cho luận điểm trong bài viết.

b.

- Văn bản 1: Dựa vào cốt truyện tóm tắt toàn bộ diễn biến câu chuyện.

- Văn bản 2: Lược đi nhưng chi tiết, sự việc không cần thiết, dựa theo nhân vật chàng Trương để tóm tắt chứ không tóm tắt toàn bộ câu chuyện.

Câu 2 (trang 122 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Tóm tắt Truyện An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thuỷ theo nhân vật Trọng Thuỷ.

Trả lời:

Trọng Thủy là con trai Triệu Đà. Triệu Đà mấy lần cất quân sang đánh Âu Lạc đều bị thua, bèn lấy cớ hòa hiếu, đưa con trai mình sang cầu hôn Mị Châu, con gái An Dương Vương, để dò thám bí mật của kẻ thù. Khi lấy được lòng tin yêu của Mị Châu. Trọng Thủy lừa nàng để đánh tráo nỏ thần đem về nước cho vua cha. Lúc từ biệt, Trọng Thủy còn hỏi vợ, nếu có binh biến giữa hai nước thì phải làm sao. Mị Châu bảo sẽ rắc lông ngỗng để tìm nhau. Triệu Đà nhờ có nỏ thần, đã đánh bại quân An Dương Vương. Khi Mị Châu cùng cha chạy trốn ra Biển Đông, Trọng Thủy đã tìm dấu lông ngỗng để đuổi theo. Thấy xác Mị Châu trước biển, Trọng Thủy ôm về an tang. Lúc tắm, Trọng Thủy nhìn thấy bóng Mị Châu dưới giếng nước, bèn lao đầu xuống giếng rồi chết. Tương truyền, khi người đời sau lấy ngọc do máu của Mị Châu hóa thành, đem rửa vào nước giếng đó thì ngọc trở nên sáng đẹp vô cùng.

Câu 3 (trang 122 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Tóm tắt truyện Tấm Cám theo nhân vật Tấm.

Trả lời:

Tấm mồ côi cha từ nhỏ, nàng sống với mẹ con dì ghẻ Cám. Mẹ con Cám thường xuyên bắt Tấm làm việc vất vả. Trong một lần đi bắt cá, Cám trút hết giỏ tôm cá của Tấm, trong giỏ chỉ còn mỗi con cá Bống, Tấm mang về nuôi. Mẹ con nhà Cám thịt cá Bống. Ngày nhà vua mở hội, mẹ con Cám đi dự hội, bắt Tấm ở nhà nhặt thóc gạo trộn lẫn, được Bụt giúp Tấm có quần áo đẹp đi dự hội, trên đường đi Tấm đánh rơi hài. Nhà vua nhặt được, ra lệnh ai đi vừa chiếc hài sẽ lấy làm vợ. Tấm đi vừa hài và trở thành hoàng hậu. Mẹ con nhà Cám lập mưu giết Tấm, Tấm biến thành chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi để ở cạnh vua. Tấm từ quả thị bước ra, giúp bà hàng nước dọn dẹp nhà cửa. Cuối cùng Tấm gặp lại nhà vua và sống trong cung hạnh phúc tới suốt đời.