Bài 7. Di truyền học Mendel và mở rộng học thuyết Mendel trang 46, 47, 48 Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Năm 1854, Mendel đã tiến hành thí nghiệm trên đậu hà lan (Pisum sativum). Mục đích thí nghiệm để nghiên cứu việc di truyền các vật liệu di truyền từ bố mẹ đến các thế hệ con cháu. Vậy các vật liệu di truyền được truyền đạt cho thế hệ con cháu theo những quy luật nào?
CH tr 46 MĐ
Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 46 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Năm 1854, Mendel đã tiến hành thí nghiệm trên đậu hà lan (Pisum sativum). Mục đích thí nghiệm để nghiên cứu việc di truyền các vật liệu di truyền từ bố mẹ đến các thế hệ con cháu. Vậy các vật liệu di truyền được truyền đạt cho thế hệ con cháu theo những quy luật nào?
Phương pháp giải:
Dựa vào thí nghiệm của Mendel
Lời giải chi tiết:
Vậy các vật liệu di truyền được truyền đạt cho thế hệ con cháu theo quy luật phân li và quy luật phân li độc lập.
CH tr 46 CH
Trả lời câu hỏi trang 46 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Điểm khác biệt trong nghiên cứu di truyền các đặc tính ở sinh vật của Mendel so với các quan điểm di truyền học đương thời là gì?
Phương pháp giải:
Quan điểm của Mendel
Lời giải chi tiết:
Ông không cho rằng vật chất di truyền của bố mẹ được truyền nguyên vẹn cho thế hệ con, trong cơ thể con, vật chất di truyền của bố mẹ hòa trộn vào nhau nên mỗi cá thể con sinh ra giống cả bố và mẹ.
CH tr 47 CH 1
Trả lời câu hỏi 1 trang 47 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Mendel đã chọn được các cây đậu hà lan có hoa màu trắng và cây có hoa màu tím thuần chủng bằng cách nào?
Phương pháp giải:
Lý thuyết thí nghiệm lai 1 cặp tính trạng của Mendel
Lời giải chi tiết:
Mendel đã chọn được các cây đậu hà lan có hoa màu trắng và cây có hoa màu tím thuần chủng bằng cách tự thụ phấn qua nhiều thế hệ.
CH tr 47 CH 2
Trả lời câu hỏi 2 trang 47 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Quan sát Hình 7.1 kết hợp đọc thông tin trong SGK, hãy xác định độ thuần chủng của P, F1, F2.
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.1
Lời giải chi tiết:
P: 100% thuần chủng
F1: 0% thuần chủng
F2: 50% thuần chủng
CH tr 48 CH
Trả lời câu hỏi trang 48 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Dựa vào căn cứ nào để Mendel để xuất giả thuyết "mỗi tính trạng do một cặp nhân tố di truyền quy định; màu hoa tím là tính trạng trội còn màu hoa trắng là tính trạng lặn; F1 mang cả nhân tố di truyền quy định màu hoa tím và trắng"?
Phương pháp giải:
Lý thuyết thí nghiệm lai 1 cặp tính trạng của Mendel
Lời giải chi tiết:
Dựa vào thí nghiệm lai cho kết quả: 100% cây hoa trắng ở F2 thuần chủng; trong tổng số cây hoa tím ở F2 thì có 1/3 số cây thuần chủng, 2/3 số cây không thuần chủng.
CH tr 50 CH
Trả lời câu hỏi trang 50 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Quan sát Hình 7.6 kết hợp thông tin về kết quả thí nghiệm lai hai tính trạng của Mendel, hãy:
a) So sánh kết quả phân li kiểu hình với hai giả thuyết phân li độc lập và phân li phụ thuộc.
b) Giải thích vì sao Mendel kết luận giả thuyết phân li độc lập là đúng.
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.6
Lời giải chi tiết:
a)
- Phân li độc lập: 9:3:3:1
- Phân li phụ thuộc: 3:1
b) Hai cặp allele phân li độc lập nhau về các giao tử trong quá trình giảm phân dẫn đến mỗi giao tử chỉ có một allele ngẫu nhiên của gene và có xác suất như nhau.
CH tr 51 LT
Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 51 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Quan sát Hình 7.7 và cho biết điều kiện đề mỗi cặp allele phân li độc thấy sự phân li độc lập với cặp allele khác trong quá trình hình thành giao tử (điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân li độc lập) là gì.
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.7
Lời giải chi tiết:
Điều kiện nghiệm đúng: các cặp NST phân li độc lập trong quá trình giảm phân.
CH tr 51 CH
Trả lời câu hỏi trang 51 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Vì sao nói "các quy luật di truyền của Mendel đặt nền móng cho di truyền học hiện đại"?
Phương pháp giải:
Lý thuyết học thuyết di truyền Mendel
Lời giải chi tiết:
Mendel đã chứng minh sự di truyền tính trạng chính là sự truyền đạt nhân tố di truyền. Nhờ công trình của Mendel, các nguyên tắc cơ bản về sự phân li và tổ hợp của các nhân tố di truyền đã được sáng tỏ.
→ Các quy luật di truyền của Mendel đặt nên móng cho di truyền học hiện đại.
CH tr 52 CH
Trả lời câu hỏi trang 52 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Ở cây hoa mõm sói (Antirhinum majus), allele A quy định tổng hợp sắc tố đỏ cho hoa, allele a không có khả năng tổng hợp sắc tố đỏ. Hãy giải thích vì sao cây có kiểu gene Aa lại có màu hồng.
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.8
Lời giải chi tiết:
Ở trạng thái dị hợp, một allele tạo ra sản phẩm thì lượng sản phẩm tạo ra bằng một nửa so với thể đồng hợp hai allele cùng tạo sản phẩm protein nên không đủ để hình thành kiểu hình bình thường → hình thành kiểu hình pha trộn giữa trắng và đỏ (hồng)
CH tr 53 CH
Trả lời câu hỏi trang 53 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Có nhiều trường hợp sản phẩm của các gene khác nhau có thể tương tác với nhau cùng quy định một tính trạng. Những hiện tượng đó có mâu thuẫn với quy luật phân li độc lập hay không? Giải thích.
Phương pháp giải:
Có nhiều trường hợp sản phẩm của các gene khác nhau có thể tương tác với nhau cùng quy định một tính trạng.
Lời giải chi tiết:
Hiện tượng đó và quy luật phân li độc lập không mâu thuẫn với nhau. Hai quy luật này bổ sung cho nhau để giải thích sự di truyền của các tính trạng ở sinh vật.
CH tr 53 LT
Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 53 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Nếu cho hai cá thể chuột nhảy Meriones unguiculatus màu trắng và lông màu đen lai với nhau, thế hệ con có thể có những cá thể mang màu lông như thế nào? Giải thích.
Phương pháp giải:
Quan sát hình 7.10
Lời giải chi tiết:
Nếu cho hai cá thể chuột nhảy Meriones unguiculatus màu trắng và lông màu đen lai với nhau, thế hệ con có thể có những cá thể mang màu lông đen, nâu và trắng. Vì kiểu gene AaBb x aabb sẽ ra tổ hợp 3 kiểu hình.
CH tr 54 VD
Trả lời câu hỏi Vận dụng trang 54 SGK Sinh 12 Chân trời sáng tạo
Tính trạng màu da ở người do khoảng 20 cặp gene chi phối, trong đó mỗi allele trội tổng hợp một lượng nhỏ sắc tố melanin làm cho da có màu sẫm. Trong một gia đình có bố da nâu sẫm, mẹ da trắng nhưng sinh ra con lại có màu da nâu sáng. Hãy giải thích vì sao người con đó không có màu da giống hoàn toàn bố hoặc mẹ.
Phương pháp giải:
Lý thuyết các quy luật di truyền.
Lời giải chi tiết:
- Người con có màu da nâu sáng do sự tương tác gen và tính trạng đa alen.
- Con có thể nhận alen từ bố và mẹ để tạo ra kiểu gen khác với cả bố và mẹ, dẫn đến màu da khác biệt.