Phân tích giá trị nghệ thuật của khổ thơ 2, 3 trong bài Đàn ghi-ta của Lor-ca - Thanh Thảo: "Tây Ban Nha...tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy"
Tóm lại, trong hai khổ thớ thứ hai và thứ ba của bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca nhà thơ Thanh Thảo đã đan dệt bằng nhiều biện pháp nghệ thuật, có khi những biện pháp nghệ thuật này tách bạch ra; có khi đan xen vào nhau, thẩm thấu lẫn nhau để tái hiện giây phút bi phẫn nhất trong cuộc đời của Gar-xi-a Lor-ca một cách sinh động, đầy gợi cảm.
Đề bài: Phân tích giá trị nghệ thuật của khổ thơ 2, 3 trong bài Đàn ghi-ta của Lor-ca - Thanh Thảo: "Tây Ban Nha...tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy".
Dàn ý
1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Giới thiệu hai đoạn thơ
2. Thân bài
- Đoạn thơ mang tính chất tự sự, diễn tả giây phút kinh hoàng của Lor - ca: người nghệ sĩ Lor - ca đang tự do trên hành trình cách tân nghệ thuật và đấu trang cho khát vọng tự do thì bị bọn phát xít bắt và giết hại.
- Hình ảnh Lor - ca bị điệu về bãi bắn "chàng đi như người một du" gợi hình ảnh thực, mộng du theo tiếng đàn.
- Hình ảnh "áo choàng bê bết đỏ" - một ám ảnh nghệ thuật, gợi cái chết đầy bi thảm của Lor - ca.
* Nỗi xót xa trước cái chét được thể hiện thông qua hình ảnh tiếng đàn:
tiếng ghi ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi tá xanh biết mấy
tiếng ghi ta tròn bọn nước vỡ tan
tiếng ghi ta ròng ròng
máu cháy
- Điệp ngữ "tiếng ghi ta" được nhắc lại 4 lần, kết hợp với nghệ thuật chuyển đổi cảm giác
=> Như một tiếng nấc nghẹn ngào.
- tiếng ghi ta nâu: biểu tượng cho tình yêu dành cho những mảnh đất, con đường Tây Ban Nha.
- tiếng ghi ta lá xanh: biểu trưng cho tình yêu cuộc sống mãnh liệt
- tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan: Lor - ca bị sát hại, nghệ thuật cũng dang dở
- tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy: số phận bi kịch của Lor - ca.
=> Tất cả diễn tả lòng tiếc thương của nhân dân Tây Ban Nha nói chung, của tác giả Thanh Thảo nói riêng đối với cái chết của Lor - ca.
3. Kết bài
- Khái quát lại vấn đề
Bài mẫu
Bài tham khảo số 1
BÀI LÀM
Thanh Thảo là nhà trong số không nhiều nhà thơ luôn nỗ lực cách tân thơ Việt. Đàn ghi ta của Lor - ca là bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ của Thanh thảo. Trong bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca, Thanh Thảo thể hiện niềm yêu thương, trân trọng đầy kính phục của mình không những bằng tất cả tâm hồn, tình cảm mà còn bằng cả một nghệ thuật tài hoa. Điều đó đã được thể hiện trong hai khổ đầu của bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca:
" Tây Ban Nha
hát nghêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lor-ca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
tiếng ghi-ta nâu
bầu trời cô gái ấy
tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi-ta ròng ròng
máu chảy."
Trong hai khổ này (khổ 2 và 3 - bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca) nhà thơ Thanh Thảo đã tái hiện giây phút bi phẫn nhất trong cuộc đời của Gar-xi-a Lor-ca. Giây phút bi phẫn nhất trong cuộc đời của Gar-xi-a Lor-ca là khi ông bị bọn phát xít sát hại rồi ném xác xuống giếng để phi tang.
Khổ thơ thứ hai và thứ ba tập trung khắc đậm ấn tượng về cái chết bi phẫn đó. Để làm nổi bật được điều này, nhà thơ Thanh Thảo đã sử dụng hai biện pháp tu từ nổi bật là phép đối lập và phép nhân hóa. Trong phép đối lập, nhà thơ đã đem sự tự do của người nghệ sĩ đối lập với bạo lực và sự tàn bạo của bọn phát xít; đem tiếng hát yêu đời, vô tư của Lor-ca đối lập với hiện thực phũ phàng đến “kinh hoàng”, đầy máu me (“áo choàng bê bết đỏ”, “tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan”, “tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy”). Và trên hết là sự đối lập giữa tình yêu cái đẹp với những thế lực dã man tàn bạo. Trong phép nhân hóa, nhà thơ đã có một hình ảnh nhân hóa khá độc đáo: nhà thơ đã nhân hóa "tiếng ghi-ta" thành một nhân vật (Lor-ca), một cá thể con người đang “ròng ròng máu chảy”. Cách nhân hóa này có sức ám ảnh rất đặc biệt, có sức gợi cảm rất lớn, nó vừa nói lên nỗi bi phẫn của Lor-ca, vừa gợi lên nỗi đau đớn xót xa của nhà thơ trước tấn bi kịch của Lor-ca. Với cách nhân hóa này, nhà thơ Thanh Thảo đã cho chúng ta thấy: âm nhạc đã thành thân phận, tiếng đàn đã thành linh hồn, thành cả sinh thể, thân thể.
Ngoài ra trong hai khổ thơ này, nhà thơ Thanh Thảo còn sử dụng biện pháp hoán dụ: dùng "tiếng hát" để chỉ Gar-xi-a Lor-ca, dùng “ áo choàng bê bết đỏ” chỉ cho cái chết của Lor-ca. Trong hai khổ thơ này còn dùng biện pháp so sánh và chuyển đổi cảm giác theo thuyết tương giao: “tiếng ghi-ta nâu”, “tiếng ghi-ta lá xanh”, “tiếng ghi-ta tròn”. Chúng ta có thể xem những so sánh này là những hình ảnh ẩn dụ về tình yêu, về cái đẹp,về cái chết, về nỗi đau...
Tóm lại, trong hai khổ thớ thứ hai và thứ ba của bài thơ Đàn ghi-ta của Lor-ca nhà thơ Thanh Thảo đã đan dệt bằng nhiều biện pháp nghệ thuật, có khi những biện pháp nghệ thuật này tách bạch ra; có khi đan xen vào nhau, thẩm thấu lẫn nhau để tái hiện giây phút bi phẫn nhất trong cuộc đời của Gar-xi-a Lor-ca một cách sinh động, đầy gợi cảm.
Xem bài tham khảo khác tại đây: