Soạn bài Ngàn sao làm việc SGK Ngữ văn 7 tập 1 Kết nối tri thức - chi tiết
Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong khoảng thời gian, không gian nào? Theo em, nhân vật “tôi” trong bài thơ là ai? Nêu cảm nhận của em về tâm trạng của nhân vật “tôi”.
Nội dung chính
| Ngàn sao cùng làm việc, cùng chung sức đã làm nên vẻ đẹp huyền diệu của trời đêm. Lao động và biết đoàn kết, yêu thương đã làm cho vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu |
Câu 1
Câu 1 (trang 27, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong khoảng thời gian, không gian nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ hai khổ thơ đầu và xác định không gian, thời gian
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong:
- Thời gian: buổi chiều thanh bình và yên tĩnh: “ bóng chiều tỏa ra nhanh…bỗng chốc trở tối mò”
- Không gian: đồng quê xanh thẫm nơi có những bụi rậm
Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong:
+ khoảng thời gian: từ buổi chiều tới tối.
+ không gian: đồng quê.
- Thời gian: Từ lúc chiều tà đến khi tối mò.
- Không gian: Cánh đồng ở quê, trên các bờ bụi rậm.
Câu 2
Câu 2 (trang 27, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Nhân vật “tôi” trong bài thơ là ai? Nêu cảm nhận của em về tâm trạng của nhân vật “tôi” trong hai khổ thơ đầu.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ bài thơ và nêu cảm nhận của em. Chú ý các chi tiết: "Trâu tôi đã ăn no", "Trâu tôi đi đủng đỉnh/ Như bước giữa ngàn sao"...
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Theo em, nhân vật “tôi” trong bài thơ là một cậu bé. Nhà thơ Võ Quảng đã mượn góc nhìn của cậu bé chăn trâu để thể hiện cái nhìn bao quát của mình.
Bài thơ là tâm trạng vui tươi, hạnh phúc của chú bé chăn trâu được thể hiện qua các từ "bỗng chốc", "đủng đỉnh", "giữa ngàn sao". Nhân vật "tôi" nhận ra sự thay đổi của thời gian nhưng sự "bỗng chốc" này không làm cho cậu bé hối hả, vội vã mà lại rất thư thái, thong dong. Hình ảnh cậu và chú trâu đi "đủng đỉnh" cũng là hình ảnh cậu và chú trâu của mình đang thoải mái ngắm sao trời. Một khung cảnh yên bình, vô lo, vô nghĩ.
- Nhân vật “tôi” trong bài thơ là tác giả Võ Quảng.
- Tâm trạng của nhân vật “tôi” trong hai khổ thơ đầu: khoan khoái, thong thả cảm nhận bầu trời chuyển sắc và cảm nhận vạn vật khung cảnh thay đổi.
- Nhân vật “tôi” trong bài là một cậu bé chăn trâu.
- Cảm nhận về tâm trạng của tôi: Tâm trạng của “tôi” đầy vui vẻ, háo hức.
Câu 3
Câu 3 (trang 27, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Nêu ấn tượng chung về khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật “tôi”
Phương pháp giải:
Đọc kĩ bài thơ và nêu ấn tượng của em về khung cảnh bầu trời đêm
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Bài tham khảo 1:
Qua trí tưởng tượng của nhân vật “tôi”, khung cảnh bầu trời đêm hiện lên thật rộng lớn, mênh mông với không khí vui tươi, rộn rã. Hàng ngàn vì sao tỏa sáng, dải ngân hà như một dòng sông chảy giữa trời. Những ngôi sao Thần Nông, sao Hôm, Đại Hùng tinh cùng làm việc như những ngư dân của làng chài vũ trụ.
Bài tham khảo 2:
Khung cảnh bầu trời đêm xuất hiện trong trí tưởng tượng của tác giả thật rộng lớn và tươi vui. Đó là một bầu trời mênh mông với những ngôi sao đang chăm chỉ làm việc. Với trí tưởng tượng của mình, nhân vật tôi đã nhận thấy những ngôi sao đều đẹp, đều sáng, đều đoàn kết với nhau để tạo nên sự lung linh cho bầu trời đêm.
Khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật “tôi”: bầu trời đêm lung linh sắc màu và tràn đầy sức sống.
Bầu trời đêm hiện lên thật mênh mông và thơ mộng trong trí tưởng tượng phong phú của cậu bé: Dòng sông Ngân Hà chảy giữa trời, sao Thần Nông tỏa rộng một chiếc vó bằng vàng như tôm cua bơi lội, sao Hôm như đuốc đèn soi cá, cả nhóm Đại Hùng Tinh buông gàu bên sông Ngân…
Câu 4
Câu 4 (trang 27, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Đọc bốn khổ thơ cuối và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Chỉ ra những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm
b. Tìm nét chung ở những hình ảnh so sánh trên
c. Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc
Phương pháp giải:
Đọc kĩ bốn khổ thơ cuối và chú ý các hình ảnh so sánh
Lời giải chi tiết:
Cách 1
a. Những hình ảnh so sánh là:
- Dải Ngân Hà: như một dòng sông
- Các chòm sao Thần Nông: như chiếc vó bằng vàng
- Sao dọc ngang: như tôm cua bơi lội
- Sao Hôm: như đèn đuốc soi cá
b. Nét chung ở những hình ảnh so sánh trên là đều được so sánh với những vật dụng lao động của người nông dân (chiếc vó, chiếc nơm, đuốc đèn soi cá, chiếc gàu...). Vì vậy, hình ảnh bầu trời đêm gợi liên tưởng đến khung cảnh lao động của người nông dân: rất quen thuộc, gần gũi, sống động, nhộn nhịp, tươi vui. Lối so sánh độc đáo không chỉ khiến cảnh vật hiện lên rất sinh động mà còn thể hiện được vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật "tôi": rộng mở, giao hòa với thiên nhiên, với vũ trụ,
c.
Bài tham khảo 1:
Ngàn sao làm việc giúp chúng ta thấy được một bầu trời hàng ngàn vì sao đẹp lộng lẫy về đêm. Dải Ngân Hà “chảy giữa trời lồng lộng” như một dòng sông lấp lánh những ánh sao. Sao Thần Nông tỏa rộng “chiếc vó bằng vàng” để đón những vì tinh tú như hàng ngàn con tôm cua đang bơi lội trong dòng sông. Bên kia phía đông nam là ngôi sao Hôm đang tỏa sáng, chiếu rọi vào dòng sông Ngân Hà như một chiếc đuốc đèn được dùng để soi cá. Nhóm Đại Hùng tinh biết buông gàu chăm chỉ suốt đêm lo tát nước. Ngàn sao cùng làm việc, cùng chung sức đã làm nên một vẻ đẹp huyền diệu của trời đêm. Lao động và biết đoàn kết, yêu thương sẽ làm cho vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu.
Bài tham khảo 2:
Hình ảnh “Ngàn sao vui làm việc” dường như là hình ảnh thơ hay và ý nghĩa nhất trong toàn bài thơ. Câu thơ được tác giả tạo nên với ngôn từ rất giản dị nhưng lại đúc kết được vẻ đẹp của toàn bài. Ngàn sao cùng làm việc, cùng chung sức đã làm nên vẻ đẹp huyền diệu của trời đêm. Lao động và biết đoàn kết, yêu thương đã làm cho vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu
Bài tham khảo 3:
Hình ảnh thơ “Trâu tôi đi đủng đỉnh/ Như bước giữa ngàn sao” là hình ảnh so sánh đầy sức gợi. Cảm giác thong dong của người và vật khi đứng trước và cảm nhận vẻ đẹp của tạo hóa được khắc họa rõ nét.
a) Những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả
+ Dải Ngân Hà được ví chảy giữa trời lồng lộng
+ Sao Đại Hùng được ví buông gàu tát nước
+ Sao Thần Nông được ví như chiếc vó bằng vàng, tôm cua bơi lội.
+ Sao Hôm được ví đuốc đèn soi cá.
b) N ét chung ở những hình ảnh so sánh trên: tác giả so sánh những vì sao trên trời gắn liền với hoạt động của nhà nông, gắn với đồng quê Việt Nam.
c)
Bài thơ sử dụng rất nhiều chi tiết gợi tả đặc sắc: sông Ngân Hà biết chảy giữa trời lồng lộng, sao Thần Nông biết tỏa rộng chiếc vó lọng vàng, sao Hôm như một ngọn đuốc soi cá , nhóm Đại Hùng tinh biết buông gầu tát nước. Bằng biện pháp so sánh, nhân hóa, ngàn sao cũng làm việc, hoạt động chung sức làm nên vẻ đẹp huyền diệu của trời đêm. Không chỉ hoạt động mà ngàn sao còn biết đoàn kết, yêu thương giúp cho vạn vật trở nên đẹp đẽ, đáng yêu. Những cảm nhận riêng, cách thể hiện mới lạ ở những điều tưởng chừng như quá quen thuộc làm nên phong cách rất riêng biệt của Võ Quảng. Bài thơ giản dị ngắn gọn với hệ thống động từ được sử dụng đậm đặc tạo nên một thế giới căng đầy sự sống, sôi động, tạo nên một bản giao hưởng sôi động, tưng bừng.
a. Chỉ ra những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm.
- Dải Ngân Hà: Như sông Ngân Hà
- Thần Nông: Như tôm cua bơi lội
- các chòm sao Đại Hùng: cả nhóm Đại Hùng tinh buông gàu bên sông Ngân.
- Sao Hôm: Như đuốc đèn soi cả
b. Tìm nét chung ở những hình ảnh so sánh trên.
Các hình ảnh trên đều được so sánh với các sự vật liên quan đến sông nước.
c. Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc.