Thực hành viết bài nghị luận về một vấn đề đặt ra trong tác phẩm văn học
Gồm: Chuẩn bị, Tìm ý và lập dàn ý, Viết, Kiểm tra và chỉnh sửa
THỰC HÀNH VIẾT BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC
1. Chuẩn bị
- Đọc kĩ đề bài, xác định vấn đề cần bàn luận, các thao tác lập luận cần sử dụng, phạm vi dẫn chứng
- Đọc thêm sách, báo và các nguồn tư liệu khác, kết hợp với quan sát và trải nghiệm, ghi chép lại những thông tin cần thiết
2. Tìm ý và lập dàn ý
- Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:
+ Mở bài: Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề
+ Thân bài: Lần lượt nêu các luận điểm làm sáng tỏ
+ Kết bài: Khẳng định lại vấn đề
3. Viết
- Viết bài văn theo dàn ý đã lập
- Trong khi viết, cần chú ý một số điểm đã nêu ở mục 1. Định hướng
- Chú ý diễn đạt chặt chẽ, có cảm xúc; dùng từ ngữ chính xác; dùng từ ngữ chính xác và viết đúng chính tả, ngữ pháp;…
4. Kiểm tra và chỉnh sửa
- Đọc lại bài văn đã viết, đối chiếu với các yêu cầu đã nêu ở mỗi bước (chuẩn bị, tìm ý và lập dàn ý) để:
+ Kiểm tra về nội dung và hình thức của bài viết
+ Nhận biết các lỗi còn mắc phải và cách chỉnh sửa
+ Tự đánh giá kết quả viết
- Việc kiểm tra, chỉnh sửa cần chú ý những điều sau đây:
Phương diện kiểm tra, đánh giá |
Câu hỏi kiểm tra |
Nội dung |
- Mở bài: Có giới thiệu được khái quát nội dung bài viết không? (Ở bài này là bàn về một lối sống tích cực qua một câu cách ngôn) - Thân bài: + Đã nêu được các nội dung cụ thể làm rõ cho nội dung khái quát đã nêu ở mở bài chưa (Ở bài này là giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận câu cách ngôn) + Bài viết đã đủ ý chưa? Các ý có phù hợp với vấn đề nghị luận và luận điểm không? + Nội dung cụ thể: Lí lẽ và bằng chứng có sinh động, đặc sắc, giàu sức thuyết phục không? + Có phát biểu được những suy nghĩ và cảm xúc cá nhân sâu sắc không? - Kết bài: Đã tổng hợp và gợi mở được vấn đề cần bàn luận trong bài chưa? (Ở bài này là ý nghĩa của lối sống tích cực) |
Hình thức |
- Bài viết có đủ ba phần và nội dung (độ dài) các phần có cân đối không? - Đã kết hợp được các phương thức biểu đạt và các thao tác nghị luận trong khi viết hay chưa? - Bài viết còn mắc những lỗi nào (dùng từ, đặt câu, chính tả,…)? |
Tự đánh giá |
- Mức độ đáp ứng yêu cầu mà bài viết đã đạt được? - Em thấy hứng thú hoặc khó khăn nhất khi thực hiện phần nào trong tiến trình thực hành viết? |