Giải bài 26 trang 32 SBT toán 10 - Cánh diều
Biểu diễn miền nghiệm của các hệ bất phương trình sau:
Đề bài
Biểu diễn miền nghiệm của các hệ bất phương trình sau:
a) {x−3y<0x+2y>−3x+y<2 b) {x−2y≤33x+2y≥9x+y≤6x≥1 c) {x+2y≤2x+2y≥−2x−2y≤2x−2y≥−2
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Xác định miền nghiệm của từng bpt. Miền nghiệm của hệ bpt là miền giao của các miền nghiệm ấy.
Biểu diễn miền nghiệm của bpt ax+by<c
Bước 1: Vẽ đường thẳng d:ax+by=c
Bước 2: Lấy một điểm M(xo;yo) không thuộc d (ta thường lấy gốc tọa độ O nếu c≠0). Tính axo+byo và so sánh với c
Bước 3: Kết luận
Nếu axo+byo<cthì nửa mặt phẳng (không kể đường thẳng d) chứa điểm M là miền nghiệm của bất phương trình ax+by<c
Nếu axo+byo>c thì nửa mặt phẳng (không kể d) không chứa điểm M là miền nghiệm của bất phương trình ax+by>c
Lời giải chi tiết
a) Vẽ các đường thẳng:
d1:x−−3y=0 đi qua hai điểm có tọa độ (0; 0) và (3; 1).
d2:x+2y=−3 đi qua hai điểm có tọa độ (– 3; 0) và (1; – 2).
d3:x+y=2 đi qua hai điểm có tọa độ (2; 0) và (0; 2).
Xét điểm A(1;0), không thuộc d1,d2,d3.
1−3.0=1>0⇒A(1;0) không thuộc miền nghiệm của BPT x−3y<0
1+2.0=1>−3⇒A(1;0) thuộc miền nghiệm của BPT x+2y>−3
1+0=1<2⇒A(1;0) thuộc miền nghiệm của BPT x+y<2
Biểu diễn miền nghiệm của từng bpt và gạch bỏ các miền không là nghiệm, ta được:
Miền nghiệm của hệ bpt là miền không gạch (không kể các bờ) trong hình trên.
b) Vẽ các đường thẳng:
d1: x – 2y = 3 đi qua hai điểm có tọa độ là (3; 0) và (1; – 1).
d2: 3x + 2y = 9 đi qua hai điểm (3; 0) và (1; 3).
d3: x + y = 6 đi qua hai điểm (6; 0) và (0; 6).
d4: x = 1 song song với trục tung và đi qua điểm (1; 0).
Xét điểm O(0;0), không thuộc d1,d2,d3,d4.
0−2.0=0≤3⇒O(0;0) thuộc miền nghiệm của BPT x−2y≤3
3.0+2.0<9⇒O(0;0) không thuộc miền nghiệm của BPT 3x+2y≥9
0+0=0≤6⇒O(0;0) thuộc miền nghiệm của BPT x+y≤6
0<1⇒O(0;0) không thuộc miền nghiệm của BPT x≥1
Biểu diễn miền nghiệm của từng bpt và gạch bỏ các miền không là nghiệm, ta được:
Miền nghiệm của hệ BPT là miền tứ giác ABCD (kể cả các cạnh) với A(1;3), B(1;5), C(5;1), D(3;0).
c) Vẽ các đường thẳng:
d1: x + 2y = 2 đi qua hai điểm có tọa độ là (2; 0) và (0; 1).
d2: x + 2y = – 2 đi qua hai điểm có tọa độ là (– 2; 0) và (0; – 1).
d3: x – 2y = 2 đi qua hai điểm có tọa độ là (2; 0) và (0; – 1).
d4: x – 2y = – 2 đi qua hai điểm có tọa độ là (–2; 0) và (0; 1).
Xét điểm O(0;0), không thuộc d1,d2,d3,d4.
0+2.0=0≤2⇒O(0;0) thuộc miền nghiệm của BPT x+2y≤2
0+2.0=0≥−2⇒O(0;0) thuộc miền nghiệm của BPT x+2y≥−2
0−2.0=0≤2⇒O(0;0) thuộc miền nghiệm của BPT x−2y≤2
0−2.0=0≥−2⇒O(0;0) thuộc miền nghiệm của BPT x−2y≥−2
Như vậy O(0;0) thuộc miền nghiệm của hệ bpt.
Biểu diễn miền nghiệm của từng bpt và gạch bỏ các miền không là nghiệm, ta được:
Miền nghiệm của hệ BPT là miền tứ giác ABCD (kể cả các cạnh) với A(-2;0), B(0;1), C(2;0), D(0;-1).